W ostatnim czasie w polskim systemie podatkowym sporo się zmieniło i pojawiło się wiele niejasności, które mogą budzić wątpliwości. Polacy, którzy pracowali za granicą lub otrzymują świadczenia emerytalno-rentowe spoza Polski, mogą spodziewać się m.in. dodatkowych zeznań podatkowych.
Podatki
Zmiany w opodatkowaniu dochodów zagranicznych
Według aktualnie obowiązujących przepisów polscy rezydenci podatkowi (to osoby, które spędzają na terytorium Polski więcej niż 183 dni w ciągu roku podatkowego lub których centrum interesów życiowych znajduje się na terytorium Polski) zobowiązani są do zapłaty podatków w naszym kraju. Dotyczy to więc tych, którzy wyjechali za granicę, by sobie dorobić. Powinni zatem w zeznaniu za rok podatkowy uwzględnić dochody uzyskane w innych państwach i zapłacić podatek dochodowy od sumy swoich dochodów.
Poza tym skarbówka może przeprowadzać bardzo dokładną analizę sytuacji podatnika poprzez m.in. sprawdzanie mediów społecznościowych czy przegląd rachunków bankowych, by móc ustalić, w jakim miejscu osoba przebywa przez większość roku podatkowego.
Przez wiele ostatnich lat Polacy, którzy pracowali po kilka miesięcy w innych krajach, a następnie wracali na krótki czas do Polski, nie musieli opłacać żadnych podatków za uzyskane w ten sposób dochody. Chroniła ich również tzw. ulga abolicyjna. Obecnie zachodzą jednak spore zmiany.
Każdy polski podatnik, przed przystąpieniem do wypełniania zeznania podatkowego, powinien upewnić się, jaką umowę ma Polska z krajem, w którym podejmował pracę. W niektórych przypadkach w Polsce wyłącza się z podstawy opodatkowania dochód osiągnięty za granicą. Fachowo nazywa się to metodą wyłączenia z progresją.
Metoda wyłączenia z progresją
Przewidują ją m.in. umowy zawarte z: Albanią, Chinami, Chorwacją, Cyprem, Czechami, Estonią, Francją, Grecją, Hiszpanią, Indonezją, Kuwejtem, Łotwą, Niemcami, Republiką Południowej Afryki, Rumunią, Szwecją, Tunezją, Turcją, Ukrainą i Włochami.
Ministerstwo finansów wyjaśnia, że przy zastosowaniu tej metody podatnik ma obowiązek składania zeznania rocznego, jeżeli np. osiągnie inne dochody podlegające opodatkowaniu w Polsce według skali podatkowej bądź będzie chciał złożyć zeznanie wraz z małżonkiem lub opodatkować dochody w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci.
Jak wygląda w praktyce metoda wyłączenia z progresją? Posłużymy się przykładem ministerstwa opublikowanym przez wyborcza.biz.
- a. dochód uzyskany w Polsce = 20 000 zł
- b. dochód uzyskany za granicą = 30 000 zł
- c. razem dochód (a+b) = 50 000 zł
- d. podatek polski według skali podatkowej od 50 000 zł = 7974,88 zł
- stopa procentowa (d:c) = 15,95 proc.*
- podatek do zapłacenia w Polsce: 15,95 proc. × 20 000 zł = 3190 zł
* dla ustalenia stawki podatku od pozostałego dochodu – podlegającego opodatkowaniu w Polsce – stosuje się stawkę podatku właściwą dla całego dochodu, tzn. łącznie z dochodem osiągniętym za granicą.
Metody odliczenia proporcjonalnego
Metoda druga: płacenie podatku w Polsce i za granicą. To z kolei metoda kredytu podatkowego, zwana też odliczeniem proporcjonalnym. Chodzi o to, że dochód uzyskiwany za granicą jest opodatkowany w Polsce, ale od należnego podatku odlicza się podatek zapłacony już za granicą.
Ministerstwo finansów podkreśla - przy zastosowaniu metody odliczenia proporcjonalnego obowiązek wykazania w zeznaniu rocznym dochodu uzyskanego za granicą istnieje zawsze, bez względu na to, czy oprócz dochodów z zagranicy podatnik uzyskał inne dochody opodatkowane w Polsce według skali podatkowej.
Ta metoda dotyczy umów zawartych z: Austrią, Belgią, Danią, Finlandią, Holandią, Irlandią, Izraelem, Japonią, Kazachstanem, Litwą, Norwegią, Nową Zelandią, Portugalią, Rosją, Słowacją, Słowenią, Stanami Zjednoczonymi, Wielką Brytanią i Irlandią Północną.
Tutaj również przykład ministerstwa.
- a. dochód uzyskany w Polsce = 30 000 zł
- b. dochód uzyskany za granicą = 20 000 zł
- c. podatek zapłacony za granicą = 5000 zł
- d. razem dochód (a+b) = 50 000 zł
- podatek polski według skali podatkowej od 50 000 zł = 7974,88 zł
- podatek zagraniczny do odliczenia od podatku polskiego: 7974,88 zł × 20 000 zł: 50 000 zł = 3189,95 zł
- podatek do zapłacenia w Polsce: 7974,88 zł – 3189,95 zł = 4784,93 zł
Ulga abolicyjna
Dotychczas podatników chroniła ulga abolicyjna, która pozwalała na umorzenie różnicy między podatkiem obliczonym według metody wyłączenia z progresją, a podatkiem, jaki miałby podatnik zapłacić według metody kredytu podatkowego. Ulga ta została zlikwidowana z dniem 31 grudnia 2020 r. i od 1 stycznia 2021 r. zastąpiła ją "nowa" ulga abolicyjna, która jest ulgą kwotową i wynosi tylko 1360 zł.
Skutki tego będą widoczne w rozliczeniach podatkowych za zeszły rok. Dla wielu Polaków może to oznaczać obecnie konieczność zapłaty w Polsce znacznie większego podatku od dochodów uzyskiwanych w innych krajach.
Zobacz także:
- Polski Ład: kwota wolna od podatku i nowy próg podatkowy
- Zmiany w Kodeksie pracy. Kto będzie mógł wziąć wolne z powodu "siły wyższej"?
- 2022 rokiem zmian w prawie pracy. Co się zmieni?
Autor: Diana Ryściuk
Źródło: wyborcza.biz
Źródło zdjęcia głównego: Lars Ruecker/Getty Images
