Księżyc i jego pole magnetyczne
Geofizycy, którzy w latach 80. badali skały księżycowe przywiezione przez astronautów z programu Apollo stwierdzili wówczas, że Księżyc posiadał kiedyś pole magnetyczne zbliżone siłą do ziemskiego. Jednak silne pole magnetyczne potrzebuje źródła energii, a jądro Księżyca jest stosunkowo niewielkie. Przez lata naukowcy usiłowali wyjaśnić, w jaki sposób tak małe jądro mogło wytwarzać silne pole magnetyczne.
Badania nad polem magnetycznym kosmosu trwają od ponad 30 lat. W tym celu naukowcy wykorzystywali liczne metody i coraz bardziej zaawansowane technologie. Ostatnio John Tarduno z Uniwersytetu w Rochester w Stanach Zjednoczonych zebrał zespół, który wykorzystał najnowsze metody do ponownego zbadania dowodów na istnienie pola magnetycznego Księżyca. Dotychczasowa teza została obalona. Nowe odkrycie nie tylko zmienia współczesne rozumienie geologicznej historii Księżyca, ale ma również poważne następstwa dla obecności na nim zasobów, które mogą być kluczowe dla przyszłej eksploracji przestrzeni kosmicznej przez człowieka.
Dlaczego wcześniej uważano, że Księżyc posiada pole magnetyczne?
Naukowcy ostatecznie stwierdzili, że niektóre z próbek przywiezionych w ramach programu Apollo rzeczywiście zawierały minerały magnetyczne zdolne do dobrego zachowania informacji na temat dawnych pól magnetycznych. Ale skały ich nie zarejestrowały. Wyniki badań sugerują, że Księżyc nie miał pola magnetycznego przez prawie całą swoją historię.
Jak zatem wyjaśnić poprzednie odkrycia pola magnetycznego Księżyca? Odpowiedź znaleziono w jednej z próbek - w małym, ciemnym kawałku szkła, który zawiera maleńkie cząsteczki żelaza i niklu. Szkło powstało w wyniku uderzenia meteorytu i wyraźnie dowodziło istnienia powstałego wówczas silnego pola magnetycznego. Do jego powstania miało dojść "zaledwie" 2 mln lat temu. Uderzenia meteorytów mogą tworzyć silne pola magnetyczne, które namagnesowują pobliskie skały. Większość geofizyków zgadza się, że Księżyc nie posiadał wówczas pola magnetycznego, ponieważ po 4,5 mld lat procesu chłodzenia nie pozostało wystarczająco dużo ciepła, aby zasilić ruch żelaza w jego jądrze i wytworzyć pole.
Jakie znaczenie dla mieszkańców Ziemi ma najnowsze odkrycie?
Pola magnetyczne działają jak tarcze, które zapobiegają docieraniu cząstek słonecznych na powierzchnię planety lub satelity, jaką jest dla Ziemi Księżyc. Bez pola magnetycznego wiatr słoneczny może uderzać bezpośrednio w powierzchnię Księżyca i pozostawić w jego glebie pierwiastki takie jak hel-3 czy wodór.
Hel-3 ma wiele zastosowań, ale najważniejszym z nich jest fakt, że może być źródłem paliwa dla fuzji jądrowej i przyszłej eksploracji planet. Wodór może się łączyć z tlenem i tworzyć wodę - kluczowy, poszukiwany surowiec w przestrzeni kosmicznej. Ponieważ Księżyc nie miał długotrwałego pola magnetycznego, wspomniane pierwiastki mogły gromadzić się w jego glebie przez miliardy lat, czyli zdecydowanie dłużej, niż dotychczas sądzono.
Wyniki ostatnich badań mają dużą wartość naukową. Pierwiastki przyniesione przez wiatr słoneczny mogą rzucić światło na ewolucję Słońca. Ponadto, gdy Księżyc przechodzi przez ziemskie pole magnetyczne, pierwiastki z ziemskiej atmosfery mogą przedostać się na jego powierzchnię. John Tarduno podkreśla, że to może być źródłem informacji na temat początków naszej planety.
Zobacz także:
- Nadchodzi era lotów kosmicznych dla wszystkich. Ile kosztuje taka wyprawa?
- 82-letnia astronautka będzie najstarszą osobą w kosmosie. W podróż zabiera ją najbogatszy człowiek świata
- Jeff Bezos leci w kosmos. Kogo zabiera ze sobą w tę wyjątkową podróż?
Zobacz wideo: Była na Księżycu i Marsie nie opuszczając Ziemi
Autor: Diana Ryściuk
Źródło: Wyborcza.pl/The Conversation
Źródło zdjęcia głównego: Getty Images
