Mimo że cmentarze zajmują szczególne miejsce w naszej kulturze, niestety nie o wszystkie nekropolie dba się tak samo. Część z nich - z biegiem czasu - niszczeje, aż w końcu zostaną całkowicie zapomniane. Jak później odnaleźć taki cmentarz? W tym bardzo mogą nam pomóc rośliny. Na które warto zwrócić uwagę? Jak odnaleźć zapomniany cmentarz?
W całej Polsce znajdują się nieczynne i zapomniane cmentarze. Tylko w Wielkopolsce jest ich ponad 2150. Mało kto wie, że w ich zlokalizowaniu może pomóc roślinność. Choć badania w tym kierunku prowadzone w całym kraju, to najlepiej przebadanym regionem jest właśnie Wielkopolska. To właśnie tym od kilkunastu lat zajmuje się dr Aneta Czarna z Katedry Botaniki na Wydziale Rolnictwa, Ogrodnictwa i Bioinżynierii Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. - Większość roślin na nich posiana została przez człowieka. Zdarza się, że tylko dzięki nim dowiadujemy się, że w tym miejscu znajdował się kiedyś cmentarz - tłumaczyła w rozmowie z TVN 24.
Wszystkich Świętych
Wszystkich Świętych - co warto wiedzieć o tym święcie?
Skuteczne sposoby na umycie nagrobka
Akcja "Znicz". Codziennie ok 5 tys. policjantów na ulicach
Bukiety na groby naszych bliskich
Cmentarze zaczęły "znikać" po II wojnie światowej. - Często rośliny, które tam zostały, są w formie wegetatywnej i nie rozrastają się - wyjaśniała dr Aneta Czarna. Do tego wiele z nich miało znaczenie symboliczne i były otoczone czcią. Niemal na każdym cmentarzu rosły barwinek pospolity i bluszcz pospolity. Symbolizują one nieśmiertelność, raj, przyjaźń oraz wierność. Natomiast lilak pospolity, który równie często porastał nekropolie miał odstraszać złe duchy. Zaporę przed nimi stanowiły również kolczaste drzewa i krzewy, jak robinia akacjowa czy karagana syberyjska.
Co ciekawe, wokół grobów osób, które odebrały sobie życie sadzono rośliny cierniste takie jak śliwa tarnina, głogi czy jeżyna. Tę ostatnio pozyskiwano z pobliskich lasów. W czasie prowadzonych badań naukowcy odkryli aż 36 gatunków jeżyny i niewiele mniej, bo aż 35 odmian róży. Warto dodać, że symbolika tych ostatnich jest wieloraka. Niegdyś róża była kojarzona z Maryją i krwią Chrystusa. Wiąże się także przemijaniem, miłością i śmiercią. Ponieważ ma kolce wierzono, że może odstraszać złe duchy.
Kwiaty ma cmentarzu. Co oznaczała biała i czerwona róża ?
Znaczenie miał także kolor kwiatów. Róże z białymi kwiatami miały symbolizować śmierci, a także czystość. Natomiast te z czerwonymi - bezpośrednio odnosiły się do krwi Chrystusa. Na dawnych cmentarza najczęściej można było spotkać róże francuską, girlandową, frankfurcką i damasceńską.
Dr Aneta Czarna, dr hab. Wojciech Antkowiak z Katedry Botaniki Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu oraz prof. Jerzy Zieliński z Instytutu Dendrologii PAN w Kórniku stworzyli kolekcję najciekawszych gatunków róż w ogrodzie Katedry Botaniki przy budynkach Collegium Cieszkowskich, która liczy 83 okazy.
Czym różnią się od siebie nekropolie?
Trzeba jednak podkreślić, że cmentarze - w zależności od tego, gdzie zostały założone - różniły się od siebie roślinnością. - Bez lilak, tak chętnie zrywany przez nas wiosną, normalnie zarasta cały cmentarz. Na cmentarzu położonym w borze sosnowym, również go widzieliśmy, ale ledwie tam żył - wskazuje dr Czarna.
Natomiast nekropolie miejskie i wiejskie były do siebie bardzo podobne. - W miastach często jednak dawne cmentarze przekształcono w parki - zwraca uwagę ekspertka. Za to wyraźne są różnice w roślinności na cmentarzach różnych wyznań. - Żydzi uznają, że kolorowe rośliny cieszą oczy żywych. Na Pogórzu, gdy badaliśmy cmentarze żydowskie, faktycznie nie było roślin kolorowych. No może poza fiołkiem, ale ten mógł trafić tam z pobliskiego ogrodu. W Poznaniu na cmentarzu żydowskim kolorowe rośliny już były. Przypuszczamy jednak, że już po wojnie mogli nasadzić je ludzie. Na cmentarzach ewangelickich jest odwrotnie - roślin kolorowych jest bardzo dużo - podkreśla dr Czarna.
W zlokalizowaniu starego cmentarza pomogą nam również drzewa. - Głównymi gatunkami, które znajdziemy na polskich cmentarzach są dąb, lipa, jesion, rzadziej tuje - wymienia dr Czarny. Lipa uznawana była za drzewo święte, symbol dobroci i spokoju. Dąb to moc i trwałość, a jesion - spokój i bezpieczeństwo.
Więcej na ten temat można przeczytać na stronie tvn24.pl.
Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.
Zobacz także:
Autor: FC/gp/ Katarzyna Oleksik
Źródło: TVN24
Źródło zdjęcia głównego: Colors Hunter/Chasseur de Couleurs/Getty Images
Polecane w Gorących tematach
Pozostałe wiadomości
GwiazdyWojciech Modest Amaro podzielił się rodzinną nowiną. "Piękny Aniołek już jest na świecie"
ParentingKobiety hejtowane za wielodzietność. "Odpieluszkowe zapalenie mózgu"
GwiazdyZjadłam słynny żurek Magdy Gessler. Czy talerz zupy jest wart swojej ceny?
Styl życiaSiostry uratowały sklep dziadka. "To nie mogło się tak skończyć"
GwiazdyMarta Krupa o trudnym związku i powrocie do show-biznesu. "Byłam poniżana"
GwiazdyNowy uczestnik wszedł do "Hotelu Paradise 8" i od razu namieszał
Przepisy kulinarneSerowe pyszności na Wielkanoc. Poznaj przepisy Andrzeja Polana na dania z serem długodojrzewającym
Styl życiaTradycje wielkanocne - zwyczaje, ciekawostki i symbole Wielkanocy. Co powinno być w koszyczku wielkanocnym?
Przepisy kulinarne"Po Wielkanocy sałatkę jarzynową wyrzuca 68% Polaków". Znana dziennikarka radzi, co z niej zrobić
Przepisy kulinarneWyjątkowe dania z drobiu na Wielkanoc (i nie tylko). Wypróbuj przepisy Matteo Brunettiego
Zdrowe odżywianieIle jajek można zjeść w tygodniu? Ekspert rozwiewa wątpliwości
GwiazdyKsiężna Kate wspierała ją w chorobie. Teraz 8-latka chce zrobić dla niej to samo. "Wyzdrowieje tak, jak ja"
Podróże10 kroków dzieli Cię od udanej podróży. O tym należy pamiętać przy planowaniu wyjazdu
GwiazdyKlaudia El Dursi zabiera w podróże walizki z jedzeniem?
Zdrowe odżywianieTen składnik warto suplementować. "Odpowiada za to, że nasza skóra jest ładna, a włosy piękne"
HoroskopWiosenny horoskop miłosny. Pojawią się emocjonalne burze i zawirowania
PsychologiaCzy epidemia opioidowa ma szansę dotrzeć do Polski? "4 lata temu nie mieliśmy żadnych przypadków"
Styl życiaPolska ma własnego van Gogha. Ekspertyzy potwierdziły autentyczność obrazu
Parenting"Alkohol, przemoc, zaniedbania". Gabriela nie bała się pomóc maluchom
Przepisy kulinarnePotrawy wielkanocne, które zawładną świątecznym stołem. Przepisy Sebastiana Olmy
GwiazdyMarcin Prokop ma wyjątkową relację z bratem, lecz nie zawsze było kolorowo. "Zburzył mój spokój"
GwiazdyObejrzałam dwa odcinki serialu "Klara". Każdy zna kogoś takiego, jak matka głównej bohaterki
Sposób na wnętrzeSposób na wnętrze: Metamorfoza starej i niefunkcjonalnej kuchni. "To jest rewelacja"
GwiazdySarah Ferguson wspiera Kate. Sama walczyła z dwoma typami raka
GwiazdyWyjątkowy gość specjalny w "MasterChef Nastolatki"
GwiazdyNazywają go "trudnym aktorem". Jaki naprawdę jest Sebastian Fabijański?
Pielęgnacja twarzy i ciałaDbać trzeba nie tylko o włosy, ale i o skórę głowy. Jak to robić?
Parenting"Łazienkowe przekleństwa" - zbawienna metoda czy szkodliwy trend? Psycholożka wyjaśnia
DomSposób na idealnie białe firanki i obrusy na święta - sprawdź, co trzeba zrobić
Gwiazdy"Hotel Paradise 8". Ola i Ada rozdają karty. Ich decyzja może mieć wpływ na Rajskie Rozdanie
Pielęgnacja twarzy i ciałaZatrzymaj pierwsze zmarszczki. Sprawdź, jak zapobiec starzeniu się skóry
NewsyPlatforma streamingowa Max już w czerwcu. "Na tę chwilę czekaliśmy 2 lata"
Aranżacje wnętrzWiosna na wielkanocnym stole. Stwórz własne dekoracje
LongFormBrak apetytu u osób starszych. Co robić, kiedy seniorzy przestają jeść?
NewsyCo i za ile kupimy do koszyka wielkanocnego?
ZwierzętaNie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas
Styl życiaTo najczęstszy błąd w podawaniu żurku
HoroskopWybuchowy ekstrawertyk, a może cichy introwertyk? Poznaj numerologiczną 4
GwiazdyMateusz Hładki poprowadzi nowy program
Przepisy kulinarneSprawdzony trik z TikToka. Jak sprytnie pokroić mango?
NewsyE-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"
Zdrowe odżywianieIle cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"
Styl życiaPaulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie
ParentingWielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"
GwiazdySanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?
Przepisy kulinarne9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy
ŚwiatWakacje w maju – gdzie warto pojechać?
GwiazdyOla Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą
Nasze akcje#DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas
Styl życiaJak rozmawiać z dziećmi o ukrzyżowaniu Jezusa? "Mają prawo wiedzieć, że umieramy"
GwiazdyGrupowa randka w "Hotelu Paradise 8". Ktoś złoży uczestnikom niezapowiedzianą wizytę
GwiazdyBeata Ścibakówna skrytykowała zachowanie młodych aktorów
Styl życiaNauczycielka, która nie stawia stopni. "Obawiałam się bardziej reakcji rodziców niż uczniów"