Czym jest nasturcja jadalna?
Nasturcja (Tropaeolum ) to roślina należąca do rodziny nasturcjowatych (Tropaeolaceae ). Pochodzi z Ameryki Południowej i Środkowej, gdzie występuje w około 80 różnych gatunkach. Można ją spotkać w wilgotnych lasach, zaroślach i górach. Nasturcje mogą być roślinami jednorocznymi lub wieloletnimi. Spotkamy także gatunki pnące. Ich korzenie są zazwyczaj bulwiaste. Charakterystyczne dla nasturcji są skrętoległe liście umieszczone na długim słupku. Liście nasturcji są zielone i w zależności od gatunku mogą być talerzowate, a nawet prawie okrągłe, klapowane lub dłoniastodzielne. Tym jednak, co szczególnie wyróżnia nasturcje, są jej kwiaty wyrastające z kątków liści na długich szypułkach. Zazwyczaj mają 5 płatków, które mogą być żółte, purpurowe, czerwone lub niebieskie, a czasem także zielone. Zdarzają się również kwiaty dwubarwne.
Nasturcja jadalna – uprawa
Nasturcja większa (Tropaeolum majus ) to najchętniej uprawiany gatunek nasturcji w Polsce. Jej pomarańczowe i żółte kwiaty są ozdobą nie tylko rabat i balkonów, ale również talerzy. Nasturcje to rośliny, które preferują stanowiska słoneczne lub lekko zacienione. Warto, by było ono także ciepłe i osłonięte od silnych wiatrów. Nasturcja jadalna ma niewielkie wymagania w stosunku do gleby. Najlepiej jednak czuje się w umiarkowanie żyznym, gliniasto-piaszczystym podłożu. Jeśli będzie ono bardzo żyzne, to wówczas, kosztem kwiatów, bardziej będą rozrastać się jej części zielone.
Nasturcje zazwyczaj rozmnażamy przez wysiew nasion, do którego najlepiej przystąpić w drugiej połowie kwietnia. By uzyskać jak najlepszy efekt, sadzimy rośliny w odległości 15-20 centymetrów od siebie. Pamiętajmy także, by sadzić nasturcję jadalną w miejscu przemyślanym, ponieważ roślina ta źle znosi przesadzanie.
Ważnym elementem pielęgnacji nasturcji jest jej podlewanie. Powinniśmy o nim pamiętać zwłaszcza w czasie suszy, której nasturcja jadalna nie znosi najlepiej. Zbyt obfite podlewanie także może jej zaszkodzić, dlatego warto robić to z umiarem. Gdy ilość wody w podłożu będzie zbyt duża, liście nasturcji zaczną żółknąć. Roślina nie jest bardzo żarłoczna, ale można ją nawozić w wiosną i latem, jednak dawki nawozów nie powinny być zbyt duże. Nasturcji zagrażają także mszyce, dlatego warto stosować do jej pielęgnacji na przykład gnojówkę z pokrzywy. Oprócz tego należy pamiętać, że są to rośliny wrażliwe na mrozy i dlatego w naszych warunkach uprawia się je jako rośliny jednoroczne.
Zastosowanie nasturcji jadalnej
Nasturcja jadalna to świetna roślina rabatowa. Możemy ją uprawiać także w pojemnikach, które ozdobią nasze balkony i tarasy. Nasturcje będą dobrze prezentować się w ogrodzie urządzonym w stylu wiejskim, a niewielu zadaje sobie sprawę, że niektóre z nich mogą się także wspinać. Bardziej praktycznym zastosowaniem nasturcji jest sadzenie jej w pobliżu ogrodów warzywnych. Wówczas służy ona jako pułapka na mszyce.
Niektóre gatunki, jak nasturcja bulwiasta, są jadalne i stanowią ważny punkt w jadłospisie mieszkańców Ameryki Południowej. Pełne owoce i pąki nasturcji większej są konserwowane w słonej wodzie lub wodzie z octem i stanowią odpowiednik kaparów. W takiej formie są spożywane jako dodatek lub przyprawa do dań. Kwiaty, liście nasturcji, a także jej nasiona mają delikatnie pikantny smak i są używane również jako dodatek do sałatek. Możemy nimi dekorować potrawy i ciasta. Kwiaty używane są także do przygotowywania octu kwiatowego.
Nasturcja posiada także właściwości lecznicze. Liście nasturcji z dodatkiem oliwy i cytryny pomagają przy infekcjach dróg moczowych. Roślina odznacza się wysoką zawartością witaminy C, a nalewki przygotowywane na bazie nasturcji zwalczają wiele dolegliwości - od zakażeń dróg oddechowych po przypadłości związane z menstruacją. Nasturcja działa jak naturalny antybiotyk, pomagając w walce z takimi bakteriami, jak: Staphylococcus, a także odpowiedzialnymi za schorzenia nerek, gardła i oskrzeli paciorkowcami. Oprócz tego stosuje się ją do odkażania ran i do walki z salmonellą. Oprócz nalewek można z niej przygotowywać również ekstrakty wodne i syropy, a także pić napar przygotowany z suszu nasturcji, wrzątku i miodu.
Nasturcja jadalna może też pomóc osobom z problemami skórnymi. Pozwala pozbyć się trądziku i wyprysków na skórze. Stosowanie płukanek z nasturcji pomaga w zwalczaniu łupieżu. Dzięki nim włosy stają się bardziej lśniące i silniejsze, rzadziej też wypadają.
Zobacz wideo: Kwiatowe smaki. Łukasz Skop o kwiatach jadalnych
Zobacz także:
- Naturalny spokój. Agnieszka Cegielska poleca zioła, które ukoją umysł i ciało
- Zioła, które zbieramy w sierpniu. Dlaczego warto po nie sięgać?
- Zioła na trawienie i na przemianę materii
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: karma_pema / Getty Images