Piękne kwiaty, interesujące liście i możliwość wspinania się po podporach – to niektóre zalet nasturcji większej. Niewielu z nas zdaje sobie sprawę z faktu, iż może być ona używana także w kuchni. Jakie ma wymagania i jak należy dbać o nasturcję większą?
Rośliny i kwiaty
Nasturcja większa – co to takiego?
Nasturcja większa (Tropaeolum majus ) to gatunek roślin pochodzący z Ameryki Południowej, gdzie obecnie nie występuje już na stanowiskach naturalnych. Można ją natomiast spotkać w stanie zdziczałym na przykład na wyspach w pobliżu Chile, a także w Chinach, Brazylii, czy też w Europie. Należy ona do rodziny nasturcjowatych (Tropaeolaceae ), a na stary kontynent została sprowadzona w 1684 roku. W naszym kraju jest uprawiana jako roślina ozdobna. Nasturcja większa jest rośliną płożącą lub jeśli zapewnimy jej odpowiednią podporę, może się także wspinać, owijając się przy pomocy nagich pędów, których długość osiąga zazwyczaj od 3 do 4 metrów. Charakterystyczne dla nasturcji większej są jej jasnozielone, gładkie, tarczowate liście z jaśniejszymi nerwami, które wyrastają na długich ogonkach. W okresie od maja aż do przymrozków na roślinie pojawiają się kielichowate, pomarańczowe, żółte i ciemnoczerwone kwiaty, które są pachnące i miododajne.
Uprawa nasturcji większej
Nasturcja większa nie jest bardzo kłopotliwa w uprawie. Najlepiej wybrać dla niej stanowisko ciepłe, słoneczne i osłonięte od wiatrów. Roślina będzie także rosła w półcieniu, jednak wówczas może słabiej kwitnąć. Gleba dla nasturcji większej powinna być gliniasto-piaszczysta i przepuszczalna. Jeśli będzie ona zbyt żyzna, to bujnie rozwiną się zielone części rośliny kosztem jej kwiatów. W czasie suszy powinniśmy pamiętać o regularnym podlewaniu, jednak nie możemy także doprowadzić do zbyt wysokiego poziomu wilgoci, ponieważ może się to przyczynić do żółknięcia liści. W naszym klimacie nasturcja większa może przemarzać i dlatego jest zazwyczaj uprawiana jako roślina jednoroczna.
Rozmnażanie nasturcji większej następuje poprzez wysiew nasion, do którego powinniśmy przystąpić w drugiej połowie kwietnia. Optymalna odległość pomiędzy roślinami to 15-20 centymetrów. Ważne jest także zapewnienie roślinie stabilnej podpory. Gatunek może się także wysiewać samoistnie na dotychczasowym stanowisku. Nasturcja większa może być atakowana przez mszyce i dlatego warto profilaktycznie stosować ekologiczne nawozy na przykład w postaci gnojówki z pokrzywy.
Jakie zastosowanie ma nasturcja większa?
Nasturcja większa ma wiele ciekawych właściwości i może być wykorzystywana na różne sposoby. Przede wszystkim, będzie wdzięczną ozdobą nie tylko naszego ogrodu, ale i balkonu lub tarasu. Można ją uprawiać zarówno w gruncie, jak i w pojemnikach. W obu przypadkach należy zapewnić jej odpowiednią podporę, po której będzie mogła piąć się ku górze. Nasturcja większa świetnie pasuje do ogrodów w stylu wiejskim. Możemy ją sadzić na rabatach, a także przy ścianach budynków czy ogrodzeniach. Zdarza się, że bywa sadzona także w podwieszanych skrzyniach. Niewielu zdaje sobie sprawę, że można nasturcję większą także wykorzystywać do ozdoby pomieszczeń, stosując ją jako kwiat cięty.
Oprócz walorów dekoracyjnych, nasturcja większa może stanowić ciekawy dodatek do dań w naszej kuchni. Zawarte w niej związki siarkowe sprawiają, że ma ona charakterystyczny, ciekawy smak i aromat. Jadalne są zarówno owoce, liście jak i kwiaty. Dodaje się je do sałatek, a konserwowane owoce stanowią interesującą alternatywę dla kaparów. W Ameryce Południowej używanie nasturcji do celów spożywczych jest czymś powszechnym. Jednak nie jest to kulinarna przygoda dla każdego z nas. Osoby z chorobą wrzodową czy ze schorzeniami nerek nie powinny przesadzać z dodawaniem nasturcji większej do potraw. Umiar powinniśmy zachować także w przypadku małych dzieci.
Nasturcja większa jest także wykorzystywana w leczeniu wielu dolegliwości. Stanowi źródło witaminy C, która jest niezwykle ważna dla budowania naszej odporności. Oprócz tego, w nasturcji większej znajdziemy glukozynolany, karotenoidy, flawonoidy oraz olej gorczycowy. W Ameryce Południowej jej lecznicze właściwości są powszechnie znane. Może być pomocna przy problemach układu moczowego i oddechowego. Wykazuje działanie antybiotyczne i antyseptyczne, a także bywa używana do dezynfekcji ran. Zwalcza paciorkowce i bakterie salmonelli, a także przyczynia się do regulacji cyklu miesiączkowego. Jest dodawana do leków i preparatów pomagających zwalczać problemy ze skórą takie jak trądzik czy łojotok. Na bazie suszonych i świeżych części nasturcji większej przygotowywane są nalewki, syropy i różnego rodzaju ekstrakty. Można przygotować z niej także lecznicze napary oraz płukanki do włosów, dzięki którym będą one zdrowie i silne.
Zobacz także:
- Domowy mini ogródek. Jak zacząć przygodę z uprawą warzyw na parapecie?
- Choroby tui – brązowienie i usychanie drzew. Jak pielęgnować tuje?
- Aranżacja ogrodu przydomowego – jak zaplanować ogród, aby był piękny i funkcjonalny?
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: Matthew Ashmore/EyeEm/Getty Images