Dereń Cornus mas – podstawy uprawy i pielęgnacji drzewka owocowego

Dereń jadalny
Dereń jadalny
Źródło: Olga Kazanovskaia / Getty Images
Dereń Cornus mas to ozdobne, owocujące drzewko, często wykorzystywane do aranżacji żywopłotu. Jest jedną z najbardziej odpornych roślin. Nie tylko radzi sobie ze szkodnikami i chorobami, ale nie straszne są mu też mrozy, susza i wiatr. Cornus mas rodzi cierpkie i kwaśne owoce, które wykorzystywane są do produkcji konfitur i dżemów. Jest prosty w uprawie i pielęgnacji.

Cornus mas to ozdobne drzewko owocowe, które rodzi jadalne owoce. Jego rodowód sięga terenów zachodniej Azji, gdzie m.in. jego pień wykorzystywano do produkcji kół zębatych lub prostych szczoteczek do zębów o działaniu antyseptycznym i antybakteryjnym. Popularny w wielu krajach Europy, jest chętnie sadzonym drzewkiem również w Polsce. Dereń Cornus mas nie jest wymagający i odnajdzie się w większości ogrodów.

Cornus mas – charakterystyka rośliny

Dereń jadalny (Cornus mas) to drobne drzewko osiągające do 7 m wysokości. W początkowym stadium rozwoju przypomina niski krzew, by stopniowo wyodrębnić swój pień i koronę. Z biegiem lat rozkłada ją, tworząc rozłożysty kapelusz. Wraz z nadejściem wiosny dereń Cornus mas początkowo pokrywa się drobnymi, żółtymi kwiatami, aby następnie wypuścić zielone, jajowate liście. Ich długość sięga do 10 cm. W okresie jesieni drzewo rodzi owoce przybierające różne kolory, od żółtego przez czerwony do prawie czarny. Kształtem przypominają oliwki. W smaku są cierpkie, co zniechęca wielu smakoszy do jedzenia ich na surowo. Znalazły jednak zastosowanie w kuchni, gdzie wykorzystuje się je w dżemach, sokach, konfiturach. Dereń jadalny (Cornus mas) zrzuca owoce, przygotowując się powoli na zimę. Jego kwitnienie trwa zwykle od początku kwietnia do końca października.

Owoce

Jak wybrać najlepsze przetwory owocowe?
Jak wybrać najlepsze przetwory owocowe?
Najbardziej zanieczyszczone warzywa i owoce
Najbardziej zanieczyszczone warzywa i owoce
Jabłko, gruszka czy śliwka? Smakołyki prosto z sadu
Jabłko, gruszka czy śliwka? Smakołyki prosto z sadu
Sok jabłkowy, nie tylko do picia
Sok jabłkowy, nie tylko do picia
Truskawkowe menu
Truskawkowe menu

Dereń jadalny (Cornus mas) – wskazówki dotyczące pielęgnacji i rozmnażania

Dereń Cornus mas nie jest drzewkiem wymagającym i odnajdzie się w większości gleb. Jednak decydując się na zasadzenie go w ogrodzie, warto zadbać o właściwe warunki, które będą sprzyjać jego wzrostowi. Dereń jadalny (Cornus mas) lubi stanowiska słoneczne z niewielkim półcieniem, pozbawiony słońca marnieje i rodzi bardzo mało owoców. Przyjmie się posadzony w wielu glebach, jednak najlepiej czuje się w gliniastych o zasadowym odczynie. Jest drzewkiem odpornym zarówno na suszę, jak i na mrozy i wiatr. Dlatego Cornus mas może być sadzony w miejscach otwartych lub pełnić rolę ochrony przed wiatrem i słońcem dla mniejszych i słabszych roślin. Dereń cornus mas jest długowieczny, poprzez samozapylenie rodzi owoce nawet przez kilkadziesiąt lat. Nie wymaga przycinania, chociaż dobrze je znosi. Przez wielu ogrodników wykorzystywany jest jako naturalny i swobodny żywopłot. Dzięki rozłożystej i gęstej koronie jest również schronieniem dla małych ptaków. Dereń jadalny (Cornus mas) jest bardzo odporny na szkodniki i choroby, a nawet atakowany przez mszyce, doskonale sam sobie z nimi radzi. Nie wymaga podlewania, dzięki temu zniesie nawet najbardziej niekorzystne letnie upały. Posadzony w gliniastej i wilgotnej ziemi, czerpie z niej potrzebną sobie wodę. Rozmnażanie derenia Cornus mas odbywa się poprzez odchowane sadzonki lub przez odrosty korzeniowe. Drzewko nie przyjmie się jeśli zostanie wysiane z nasion. Najczęściej w ten sposób otrzymuje się dereń karłowy, nieowocujący. Dereń Cornus mas jest drzewkiem miododajnym, chętnie lgną do niego owady, a szczególnie pszczoły

Właściwości lecznicze derenia Cornus mas

Dereń jadalny (Cornus mas) został początkowo doceniony w starożytnej Azji, gdzie chociażby pędy drzewa, mające właściwości antyseptyczne i antybakteryjne, wykorzystywane były jako szczoteczki do zębów. Z czasem odkrywano coraz więcej jego właściwości, ukrytych szczególnie w owocach. Dereń Cornus mas to roślina bogata w żelazo, potas, wapń, fosfor, miedź, mangan i cynk. Jest również źródłem witaminy C, pektyn, garbników i przeciwutleniaczy. W medycynie niekonwencjonalnej jest stosowany jako lek przeciwzapalny, antyseptyczny, antybakteryjny. Przyspiesza i reguluje prawidłową przemianę materii. Pomaga w zatrzymaniu biegunki i rozluźnia w przypadku kolki. Wykazuje silne działanie moczopędne, dlatego jego owoce polecane są szczególnie osobom borykającym się z chorobami nerek i pęcherza. Dodatkowo Cornus mas obniża gorączkę i podnosi odporność organizmu, zapobiegając rozwojowi stanów zapalnych w organizmie. Sok z derenia Cornus mas stosowany do kąpieli łagodzi bóle reumatyczne i mięśniowe. Działa wyciszająco i odprężająco. 

Zobacz także:

Autor: Adrian Adamczyk

Źródło zdjęcia głównego: Olga Kazanovskaia / Getty Images

podziel się:

Pozostałe wiadomości

Serowe arcydzieła na talerzu Andrzeja Polana
Materiał promocyjny

Serowe arcydzieła na talerzu Andrzeja Polana