Cornus mas to ozdobne drzewko owocowe, które rodzi jadalne owoce. Jego rodowód sięga terenów zachodniej Azji, gdzie m.in. jego pień wykorzystywano do produkcji kół zębatych lub prostych szczoteczek do zębów o działaniu antyseptycznym i antybakteryjnym. Popularny w wielu krajach Europy, jest chętnie sadzonym drzewkiem również w Polsce. Dereń Cornus mas nie jest wymagający i odnajdzie się w większości ogrodów.
Cornus mas – charakterystyka rośliny
Dereń jadalny (Cornus mas) to drobne drzewko osiągające do 7 m wysokości. W początkowym stadium rozwoju przypomina niski krzew, by stopniowo wyodrębnić swój pień i koronę. Z biegiem lat rozkłada ją, tworząc rozłożysty kapelusz. Wraz z nadejściem wiosny dereń Cornus mas początkowo pokrywa się drobnymi, żółtymi kwiatami, aby następnie wypuścić zielone, jajowate liście. Ich długość sięga do 10 cm. W okresie jesieni drzewo rodzi owoce przybierające różne kolory, od żółtego przez czerwony do prawie czarny. Kształtem przypominają oliwki. W smaku są cierpkie, co zniechęca wielu smakoszy do jedzenia ich na surowo. Znalazły jednak zastosowanie w kuchni, gdzie wykorzystuje się je w dżemach, sokach, konfiturach. Dereń jadalny (Cornus mas) zrzuca owoce, przygotowując się powoli na zimę. Jego kwitnienie trwa zwykle od początku kwietnia do końca października.
Owoce
Dereń jadalny (Cornus mas) – wskazówki dotyczące pielęgnacji i rozmnażania
Dereń Cornus mas nie jest drzewkiem wymagającym i odnajdzie się w większości gleb. Jednak decydując się na zasadzenie go w ogrodzie, warto zadbać o właściwe warunki, które będą sprzyjać jego wzrostowi. Dereń jadalny (Cornus mas) lubi stanowiska słoneczne z niewielkim półcieniem, pozbawiony słońca marnieje i rodzi bardzo mało owoców. Przyjmie się posadzony w wielu glebach, jednak najlepiej czuje się w gliniastych o zasadowym odczynie. Jest drzewkiem odpornym zarówno na suszę, jak i na mrozy i wiatr. Dlatego Cornus mas może być sadzony w miejscach otwartych lub pełnić rolę ochrony przed wiatrem i słońcem dla mniejszych i słabszych roślin. Dereń cornus mas jest długowieczny, poprzez samozapylenie rodzi owoce nawet przez kilkadziesiąt lat. Nie wymaga przycinania, chociaż dobrze je znosi. Przez wielu ogrodników wykorzystywany jest jako naturalny i swobodny żywopłot. Dzięki rozłożystej i gęstej koronie jest również schronieniem dla małych ptaków. Dereń jadalny (Cornus mas) jest bardzo odporny na szkodniki i choroby, a nawet atakowany przez mszyce, doskonale sam sobie z nimi radzi. Nie wymaga podlewania, dzięki temu zniesie nawet najbardziej niekorzystne letnie upały. Posadzony w gliniastej i wilgotnej ziemi, czerpie z niej potrzebną sobie wodę. Rozmnażanie derenia Cornus mas odbywa się poprzez odchowane sadzonki lub przez odrosty korzeniowe. Drzewko nie przyjmie się jeśli zostanie wysiane z nasion. Najczęściej w ten sposób otrzymuje się dereń karłowy, nieowocujący. Dereń Cornus mas jest drzewkiem miododajnym, chętnie lgną do niego owady, a szczególnie pszczoły
Właściwości lecznicze derenia Cornus mas
Dereń jadalny (Cornus mas) został początkowo doceniony w starożytnej Azji, gdzie chociażby pędy drzewa, mające właściwości antyseptyczne i antybakteryjne, wykorzystywane były jako szczoteczki do zębów. Z czasem odkrywano coraz więcej jego właściwości, ukrytych szczególnie w owocach. Dereń Cornus mas to roślina bogata w żelazo, potas, wapń, fosfor, miedź, mangan i cynk. Jest również źródłem witaminy C, pektyn, garbników i przeciwutleniaczy. W medycynie niekonwencjonalnej jest stosowany jako lek przeciwzapalny, antyseptyczny, antybakteryjny. Przyspiesza i reguluje prawidłową przemianę materii. Pomaga w zatrzymaniu biegunki i rozluźnia w przypadku kolki. Wykazuje silne działanie moczopędne, dlatego jego owoce polecane są szczególnie osobom borykającym się z chorobami nerek i pęcherza. Dodatkowo Cornus mas obniża gorączkę i podnosi odporność organizmu, zapobiegając rozwojowi stanów zapalnych w organizmie. Sok z derenia Cornus mas stosowany do kąpieli łagodzi bóle reumatyczne i mięśniowe. Działa wyciszająco i odprężająco.
Zobacz także:
- Kwiaty balkonowe na wiosenne przymrozki. "Mamy rośliny, które poradzą sobie w takich warunkach
- Prymulki - kolorowe zwiastuny wiosny. Będą idealną ozdobą na balkon lub taras
- Skimie – jak wyglądają i jak o nie dbać?
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: Olga Kazanovskaia / Getty Images