Parzydło leśne występuje naturalnie w Polsce na wyżynach i w górach. Jest pod ochroną. Uprawia się je także w ogrodach. Naturalny klimat parzydła jest w strefie umiarkowanej (rośnie dziko w Europie, Azji, Ameryce Północnej, także w klimacie górskim), co ułatwia jego uprawę u nas i sprawia, że jest odporne na mrozy. Jego wadą są trujące właściwości. Jeśli mamy w domu małe dzieci - lepiej się zastanowić, czy parzydło będzie dobrym wyborem.
Parzydło leśne - odmiany
Parzydło leśne rośnie do 2 m wysokości. Liście ma bujne i długie - one także stanowią o urodzie tej rośliny. Zachowują zielony kolor od kwietnia do października. Kwiaty parzydła leśnego są drobne i zbierają się w kremowobiałe wiechy. Kwitną w czerwcu i w lipcu. Po przekwitnięciu kwiatów i zawiązaniu owoców, parzydło nadal dobrze prezentuje się w ogrodzie (osobniki żeńskie).
Parzydło można zasuszyć - kwiaty nie stracą barwy.
Odmiany parzydła leśnego uprawiane w ogrodach:
· „Zweiweltenkind” - mniejsza odmiana parzydła, do 1,3 m;
· „ Kneifii” - mniejsza odmiana, do 1,4 m, ale zwykle mniej, kwitnie już od końca maja;
· „Misty Lace” - mała odmiana;
· „Pearl White” - wysoka odmiana.
Parzydło sadzi się w większych kępach w rabatach. Może posłużyć jako roślina okrywowa pod drzewami, gdyż nie przeszkadza jej cień.
Parzydło leśne - uprawa
Parzydło leśne lubi cieniste i półcieniste miejsca. Chętnie rośnie w ziemi wilgotnej, żyznej, gliniastej, piaszczysto-gliniastej i próchniczej - wtedy jest najbujniejsze. Gleba może być zasadowa, kwaśna lub obojętna. Parzydło gorzej znosi suszę, więc nie można dopuszczać, by nadmiernie wysychała latem.
Parzydło leśne zimuje w glebie, gdyż jest mrozoodporne.
Warto regularnie nawozić parzydło ze względu choćby na jego rozmiary - pobiera z gleby dużo składników odżywczych. Dobrze się sprawdzą nawozy organiczne.
Gdzie w ogrodzie posadzić parzydło leśne?
Ze względu na swoje rozmiary, parzydło leśne sprawdzi się jako tło dla innych kwiatów. Dobrze prezentuje się w towarzystwie funkii, paproci, liliowców, kokoryczki wielokwiatowej, tawułek (są bardzo podobne do parzydła, ale mniejsze).
Może być posadzone w szpalerze i pełnić funkcję żywopłotu.
Jego cieniolubność można wykorzystać, sadząc je pod drzewami, gdzie inne rośliny by sobie nie poradziły.
Trzeba dobrze przemyśleć miejsce dla parzydła w ogrodzie - po kilku latach mocno się ukorzeni i trudno będzie je przesadzić. Jeśli się jednak rozmyślimy, przesadzajmy roślinę jak najszybciej, póki jest młoda.
Parzydło leśne - sadzonki, podział, nasiona
Parzydło leśne rozmnażamy, dzieląc kępy na mniejsze części szpadlem. Możemy to zrobić pod koniec lata, w sierpniu. Takie rośliny od razu sadzimy w docelowym miejscu w ogrodzie.
Można także pobrać sadzonki pędowe, tworzące się na starszych roślinach. Sadzonki najpierw sadzimy w donicy i przechowujemy przez zimę w pomieszczeniu o temperaturze 5-10 st. C. Dopiero na wiosnę wysadzamy większe rośliny do gleby.
Parzydło leśne można także siać. Najpierw wysiewamy je do pojemników z wilgotną ziemią w chłodzie (stratyfikacja), dwulistne siewki przesadzamy do doniczek, a dopiero potem, latem, na miejsce docelowe w ogrodzie. Jest to dość wymagający proces, zdecydowanie łatwiej będzie rozmnożyć parzydło z rosnących w ogrodzie egzemplarzy lub kupić gotowe sadzonki.
Małe rośliny chrońmy przed zimnem przynajmniej w pierwszym roku w ogrodzie - wystarczy nałożyć warstwę liści czy kory, kiedy już zamarznie wierzchnia warstwa ziemi.
Rozstaw przy sadzeniu parzydła to minimum 70 cm ze względu na to, że roślina może osiągnąć szerokość nawet do 1 m. Sadzimy do dwóch sztuk na metr kwadratowy. Mniejsze odmiany parzydła mają minimalny rozstaw 60x50 cm.
Parzydło leśne - szkodniki i choroby
Parzydło leśne jest rośliną trującą, więc raczej nie atakują go szkodniki. Brzęczak tawułowiec to owad, który wyjada parzydłom liście. Zdarzają się też mszyce.
Parzydło leśne jest też bardzo odporne na choroby.
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN