Nagrody Grammy przyznawane są corocznie w kilkudziesięciu kategoriach, także specjalnych, które często ulegają zmianom. Laureaci nagrody Grammy otrzymują ręcznie robioną, pozłacaną statuetkę w kształcie gramofonu. Jest to najważniejsza nagroda muzyczna w Stanach Zjednoczonych i jedna z najbardziej prestiżowych na świecie. Brytyjskim odpowiednikiem Grammy jest Brit Awards, niemieckim nagroda Echo. W Polsce podobne znaczenie mają Fryderyki.
Grammy, czyli najważniejsze amerykańskie nagrody muzyczne
Każdy muzyk marzy o zdobyciu Grammy. To nagroda przyznawana przez Narodową Akademię Sztuki i Techniki Rejestracji osobom, których osiągnięcia w dziedzinie muzyki są wybitne i wyróżniają się spośród innych. Pierwsza ceremonia wręczenia nagród Grammy odbyła się w 1959 roku.
Liczba kategorii, w ramach których przyznaje się Grammy, jest zmienna. Wynika to z faktu, że wręczane są także nagrody specjalne bez wcześniejszych nominacji. Niektóre kategorie mogą zostać w danym roku pominięte, zmienione, dodana zaś może być nowa dyscyplina.
Do nagród specjalnych zaliczyć należy przede wszystkim Lifetime Achievement Award, czyli nagrodę za całokształt twórczości danego muzyka lub zespołu muzycznego. Inną ciekawą nagrodą jest Trustees Award, jaką przyznaje się osobom, które poczyniły bardzo duży wkład w rozwój danej dziedziny. Dokładna cezura znaczeniowa, która odgraniczałaby w jasny sposób zakres działalności, za który można otrzymać daną statuetkę, nie do końca istnieje w przypadku Grammy. Przykładowo, przytoczona nagroda Lifetime Achievement Award zgodnie z definicją przeznaczona jest dla podobnych beneficjentów, jak chociażby Grammy Legend Award – wyróżnienie przyznawane indywidualnościom lub grupom, których wkład w muzykę był wybitny i imponujący.
Grammy przyznawane są w kategoriach szczegółowych i ogólnych. Te ostatnie podzielone są m.in. ze względu na gatunek muzyczny. Suma wszystkich kategorii szczegółowych, włączając te, które nie są już przyznawane, przekracza ponad sto. Najbardziej prestiżowymi nagrodami są jednak te, które przyznaje się w kategoriach ogólnych, czyli:
- Album roku,
- Nagranie roku,
- Piosenka roku,
- Najlepszy nowy artysta.
Powyższe nagrody można zdobyć, reprezentując każdy gatunek muzyczny.
Statuetka Grammy – złoty gramofon
Nagroda Grammy ma charakterystyczny kształt gramofonu. Ciekawostką jest fakt, że pozłacane statuetki tworzone są wyłącznie w sposób ręczny i tylko w miejscowości Johnstown w Ohio. Wszyscy artyści i producenci w trakcie ceremonii przyznawania Grammy otrzymują identyczne egzemplarze nagrody. Są to warianty modelowe, używane tylko na poczet uroczystości. Właściwe statuetki Grammy przesyłane są do laureatów później, po tym jak manualnie zostaną wyposażone w oryginalne podpisy sygnujące właścicieli. Wyniki konkursu nie są bowiem znane przed ceremonią wręczania nagród.
Nominacje Grammy – w jaki sposób decyduje się o tym, kto otrzyma nagrodę? Kontrowersje
W przeciwieństwie do wielu innych prestiżowych nagród, Grammy przyznawana jest w postępowaniu konkursowym, do którego kandydaturę może zgłosić zarówno wytwórnia muzyczna, jak i każdy indywidualny muzyk. Zgłoszenia należy przesyłać za pomocą formularza internetowego. W załączeniu koniecznie należy umieścić plik muzyczny, który będzie podstawą oceny.
W pierwszym etapie eksperci Narodowej Akademii Sztuki i Techniki Rejestracji decydują o tym, czy dane zgłoszenia z jednej strony zostały przez autorów dobrze dobrane do odpowiedniej kategorii, z drugiej zaś, czy mają potencjał rywalizacyjny. Kolejnym krokiem są głosowania odbywające się w kategoriach eksperckich w nie więcej niż dziewięciu dziedzinach nominacji. To, który wykonawca, producent lub wytwórnia muzyczna będzie nominowany w danej kategorii Grammy, zależy wyłącznie od głosów jury Narodowej Akademii Sztuki i Techniki Rejestracji.
W związku powyższym przez lata zdążyło powstać wiele kontrowersyjnych opinii dotyczących nagród Grammy. Bardzo krytycznie odnosił się m.in. Maynard James Keenan twierdzący, że to "przemysł muzyczny, który nagradza sam siebie". Podobne zdanie wyraził wokalista Pearl Jam, Eddie Vedder.
Polscy artyści z nagrodą Grammy
Jak dotąd statuetkę złotego gramofonu wręczono 6 Polaków. W latach 2012 i 2017 dwukrotnie wspólnie zdobyli ją reżyser dźwięku Aleksandra Nagórko oraz Andrzej Sasin, twórca muzyki klasycznej. Również w 2012 roku trofeum dostał Antoni Wit.
Aż czterokrotnie wyróżnienie to zostało zdobyte przez Krzysztofa Pendereckiego – kolejno w 1988, 1999, 2001 i w 2017 roku (razem z Henrykiem Wojnarowskim). W 2014 roku statuetkę uzyskał Włodek Pawlik w kategorii Najlepszy Album Dużego Zespołu Jazzowego.
63. ceremonia rozdania nagród Grammy 2021 przełożona. Impreza miała odbyć się 31 stycznia w Los Angeles. W związku z bardzo dużym wzrostem zachorowań na koronawirusa odbędzie się w późniejszym terminie. Organizatorzy zdecydowali się przenieść uroczystość na 14 marca.
Zobacz także:
Justyna Kowalczyk skończyła 38 lat. "Dla niej to był wyjątkowy rok"
Dolly Parton świętuje 75. urodziny. To między innymi jej zawdzięczamy szczepionkę na COVID-19
Seks w ciąży. Kiedy jest szczególnie wskazany, a kiedy należy z niego zrezygnować?
Autor: Adrian Adamczyk