Przychodząc do przychodni lekarskiej lub do szpitala, zawsze widzimy lekarzy i pielęgniarki ubranych w specjalne fartuchy medyczne. Najczęściej są białe, ale zdarzają się także fartuchy medyczne koloru zielonego lub czerwonego, które przeznaczone są do operacji i ratownictwa medycznego. Wyróżniamy ubiór codzienny lekarzy i fartuchy medyczne jednorazowe.
Fartuchy medyczne – zastosowanie
Fartuch medyczny , czasem nazywany także kitlem lub chałatem , jest ubraniem ochronnym m.in. lekarza i pielęgniarki. Ma dwa podstawowe zastosowania. Po pierwsze , chroni lekarza lub pielęgniarkę przed bakteriami i wirusami , na które każdy, kto ma styczność z chorym, jest narażony. Po drugie, zwłaszcza w przypadku pediatrów, fartuch chroni przed nieczystościami – bardzo często zdarza się, że dziecko w trakcie badania może oddać mocz lub zwrócić pożywienie. Z tego też powodu pracownicy służby zdrowia posiadają w placówce kilka sztuk fartuchów medycznych.
Fartuchy medyczne damskie i męskie są odzieżą wierzchnią, jednolitą i zakrywającą odzież codzienną lekarza lub pielęgniarki. Dzięki temu istnieje mniejsze prawdopodobieństwo, że w trakcie badania dany element prywatnego stroju lekarza lub pielęgniarki np. zahaczy o pacjenta.
Cechy charakterystyczne fartuchów medycznych
Fartuchy medyczne męskie i damskie z reguły mają długie rękawy, które zapewniają dodatkową ochronę przedramion. Fartuchy ochronne sięgają czasem nawet do kolan, przypominając płaszcze. Możemy wyróżnić codzienne fartuchy ochronne oraz fartuchy medyczne jednorazowe , które wykonane są z tworzywa sztucznego. Elementami jednorazowej odzieży ochronnej są także rękawiczki gumowe i foliowe nakładki na obuwie , które każdy, kto np. wizytuje pacjenta w szpitalu, ma obowiązek nałożyć. Pod względem sposobu zapięcia wyróżniamy fartuchy ochronne z zamkiem błyskawicznym oraz fartuchy zapinane na guziki.
Kto nosi fartuchy medyczne?
Fartuchy ochronne to odzież obowiązkowa dla pracowników wybranych zawodów służby zdrowia. Zgodnie z polskim prawem, obowiązek noszenia fartucha medycznego wynika z art. 11 ustawy o zapobieganiu i zwalczaniu zakażeń oraz chorób zakaźnych u ludzi z 2008 roku z późn. zm. Zgodnie z ustawą, osobami zobowiązanymi do noszenia fartuchów ochronnych są:
· lekarze i pielęgniarki,
· pracownicy szpitala (także salowi i salowe, sanitariusze itd.)
· pracownicy pogotowia
· pracownicy sanepidu, centrum krwiodawstwa,
· pracownicy laboratoriów,
· aptekarze
Fartuchy medyczne dla pielęgniarek, lekarzy i wszystkich powyższych grup zawodowych stanowią konieczną codzienność. Co ciekawe, o ile szpitale zapewniają dostęp do fartuchów medycznych dla pielęgniarek i pozostałego personelu, o tyle w przypadku prowadzenia własnej kliniki lub przychodni obowiązek zapewnienia fartuchów medycznych spoczywa na właścicielu . Nie istnieją przepisy, które zabraniałyby stosowania używanych fartuchów medycznych . Obowiązkiem każdego posiadacza fartucha jest jednak troska o jego czystość .
Kolorystyka fartuchów medycznych
Istotnym aspektem fartuchów medycznych jest kolorystyka. Najczęściej spotykamy fartuchy medyczne białe , chociaż w niektórych przypadkach nie są obowiązkowe. Biały kolor kitla ma symbolizować i sprzyjać czystości i schludności , które są niezwykle ważne w pracy lekarza, pielęgniarki, sanitariusza czy pracownika laboratorium. Sprawdzając czystość fartucha medycznego, biały kolor pomoże nam zidentyfikować małe zabrudzenia.
W niektórych przypadkach warto jednak zrezygnować z białego fartucha medycznego. Zgodnie z prawem lekarz ma możliwość zdecydowania się na fartuch medyczny kolorowy . Najczęściej opłaca się to internistom – dzieci na widok kolorowych fartuchów podobno lepiej przechodzą przez badania.
Istnieją jednak pewne zastrzeżenia w zakresie wyboru fartuchów medycznych. Kolorami zarezerwowanymi dla poszczególnych grup pracowników służby zdrowia są zielony i czerwony. Zielone fartuchy to odzież zabiegowa – zakładają ją lekarze, którzy przeprowadzają operacje. Dotyczy to operacji chirurgicznych. Chirurdzy plastyczni lub okuliści przeprowadzający zabiegi nie są zobowiązani do stosowania fartuchów ochronnych koloru zielonego. Drugą zarezerwowaną kolorystyką jest czerwień. Czerwieni fluorescencyjnej w służbie zdrowia nie może nosić nikt prócz ratowników medycznych .
Czym różnią się fartuchy medyczne pielęgniarek od fartuchów lekarskich?
Fartuchy medyczne dla pielęgniarek jeszcze kilka dekad temu były niezwykle charakterystyczne. Każda pielęgniarka była zobowiązana do noszenia charakterystycznego, zwykle biało-czarnego czepka . Obecnie fartuchy medyczne damskie są trudniejsze do odróżnienia od męskich odpowiedników, a noszenie czepka stało się nieobowiązkowe (z wyjątkiem zabiegów operacyjnych). Fartuchy lekarskie od pielęgniarskich zwykle różnią się krojem. W przeciwieństwie do pielęgniarek lekarze często noszą u szyi stetoskop.
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN