Jak wygląda i do czego służy chaber bławatek?

Chaber bławatek
Michaela Bechinie/Getty Images
Źródło: iStockphoto
Chaber bławatek to znana w całej Polsce roślina, którą wyróżniają właściwości lecznicze. Wyciąg z kwiatów chabru ma m.in. właściwości moczopędne, przeciwzapalne i stymuluje wydzielanie żółci. Chaber bławatek znalazł zastosowanie również w kosmetyce.

Właściwości lecznicze chabru bławatka wynikają ze składu płatków kwiatu tej rośliny. Składniki chabru pomagają w leczeniu kamicy nerkowej. Zewnętrzne zastosowanie wyciągu z bławatka pomaga pozbyć się łupieżu i nadaje siwym włosom wyjątkowy wygląd.

Chaber bławatek – co to za roślina?

Chaber bławatek (łac. Centaurea cyanus L.) z rodziny złożowych Compositae jest rośliną jednoroczną. Nazywany jest również modrakiem, chabrem zbożowym, bławatkiem lub macoszką. Występuje powszechnie na terenie całej Europy. W Polsce chabra bławatka można spotkać w zbożach lub wśród roślin okopowych.

Jak wygląda chaber bławatek? Nie jest to roślina bardzo wysoka, z reguły osiąga 30 - 80 centymetrów. Rozgałęziona łodyga bławatka zaopatrzona jest w lancetowate, pierzastodzielne liście, które podobnie jak pędy, są owłosione. Na końcach rozgałęzień pędów osadzone są, zebrane w koszyczki, kwiaty języczkowe. Mają one kolor chabrowo-niebieski, niekiedy biały, różowy bądź brunatno-pąsowy. Owoce bławatka posiadają zdolność kiełkowania nawet przez 5 - 10 lat. Oszacowano, że na świecie występuje ok. 500 gatunków chabrów, część z nich pełni rolę roślin ozdobnych, inne zaś, jak chaber bławatek, mają własności lecznicze .

Z czego wynikają właściwości chabru bławatka?

Surowcem leczniczym w przypadku chabru bławatka jest kwiat, który po uzbieraniu w lecie, suszy się w zacienionych i przewiewnych pomieszczeniach. Trzeba wiedzieć, że płatki kwiatów (bez kielicha) suszy się w temperaturze nie wyższej niż 35 stopni Celsjusza. Proces suszenia nie może mieć wpływu na kolor kwiatów. Do składników bioaktywnych obecnych w roślinie, odpowiedzialnych za właściwości lecznicze chabru bławatka, zalicza się: antocyjany (tj. cyjanina, pelargonina), heterozyd, cichoryna, substancje gorzkie (knicyna), sole mineralne (najwięcej manganu), polisacharydy oraz glikozydy flawonowe.

Jakie właściwości lecznicze i zastosowanie ma chaber bławatek?

Dzięki glikozydom antocyjanowym chaber bławatek ma właściwości moczopędne, tzn. zwiększa ilość wydzielanego moczu. W związku z tym napar z kwiatów chabru polecany jest osobom, u których występują przewlekłe choroby nerek, objawiające się skąpym wydzielaniem moczu oraz obrzękiem wywołanym zatrzymaniem wody i soli w organizmie. Jego zażywanie może okazać się skuteczne w leczeniu kamicy nerkowej, zapalenia kłębków i miedniczek nerkowych.

Do czego jeszcze służy chaber bławatek? W związku z tym, że działa żółciopędne, ma pozytywny wpływ na funkcjonowanie układu żółciowego. Stymuluje przepływ żółci do dwunastnicy. Ponadto chaber bławatek ma też właściwości przeciwbakteryjne, przeciwzapalne oraz wzmacnia ścianki naczyń krwionośnych. Przygotowywany z niego napar przynosi ulgę w zapaleniu spojówek i w zapaleniu brzegów powiek. Stosowany zewnętrznie na owłosioną skórę głowy pomaga pozbyć się łupieżu, grzybicy, jest także lekarstwem na wszelkiego rodzaju owrzodzenia.

Zastosowanie chabru bławatka w pielęgnacji skóry i włosów

Chaber bławatek znalazł zastosowanie również w kosmetyce. Ekstrakty z niego znaleźć można w szamponach, odżywkach do włosów, wcierkach, tonikach, płynach do demakijażu, kremach do twarzy i pod oczy oraz w płynach do higieny intymnej. Kosmetyczne właściwości chabru są możliwe dzięki znajdującym się w tkankach rośliny substancjom, np. centaurynie, która łagodzi stan zapalny i usuwa wolne rodniki, oraz cyjaninie, która wyrównuje koloryt skóry. Preparaty na bazie wyciągów z chabru zaleca się osobom z cerą tłustą, trądzikową i naczyniową, ponieważ obkurczają i wzmacniają naczynia krwionośne. Ponadto chaber nadaje się do pielęgnacji siwych włosów, którym nadaje gołębi odcień oraz pozwala pozbyć się łupieżu.

Jak wykonać kąpiel, napar i nalewkę z chabru bławatka?

Do przygotowania kąpieli bławatkowej potrzebny jest suszony kwiat, który może pochodzić z własnych zbiorów lub który można znaleźć w aptece, sklepie zielarskim bądź w sklepie ze zdrową żywnością. Do kąpieli z dodatkiem chabru bławatka potrzebne są 3 łyżki suszonych kwiatów, które zalewa się wrzącą wodą (1 litr), parzy się pod przykryciem (ok. 10-15 minut) i następnie dodaje do kąpieli.

Tymczasem napar , do stosowania zewnętrznego na oczy w stanach zapalnych, przygotowuje się z 4 łyżek kwiatów chabru, 2 łyżek kwiatów rumianku i 3 łyżek ziela świetlika. Dwie łyżki powstałej mieszaniny zalewa się wrzącą wodą (250 ml). Napar należy sparzyć pod przykryciem (ok. 15 minut) i następnie przecedzić. Nalewkę przyrządza się ze świeżych kwiatów chabru (5 łyżek), które zalewa się wódką (0,5 litra). Powstałą kwiatowo-alkoholową mieszaninę odstawia się na min. tydzień, po czym odcedza się i rozlewa do butelek.

Zobacz też:

Stokrotka afrykańska - uprawa, rozmnażanie, zimowanie

Potrawy z chwastu? Poznaj przepisy i właściwości komosy białej (lebiody)

Konwalia – majowa piękność, która kusi zapachem. Jak wygląda uprawa konwalii i czy roślina nadal jest pod ochroną?

Zobacz video: Jakie właściwości lecznicze ma czarny bez? Agnieszka Cegielska tłumaczy

Autor: Adrian Adamczyk

Źródło zdjęcia głównego: iStockphoto

podziel się:

Pozostałe wiadomości

Wielkanocne wypieki z nutką ekstrawagancji. Przepisy Michała Toczyłowskiego na niebanalne słodkości

Wielkanocne wypieki z nutką ekstrawagancji. Przepisy Michała Toczyłowskiego na niebanalne słodkości

Zmiany w Dzień Dobry TVN. Do zespołu dołączą znane twarze

Zmiany w Dzień Dobry TVN. Do zespołu dołączą znane twarze

Pogoda na 29 marca. Jaka będzie pogoda w Wielki Piątek?

Pogoda na 29 marca. Jaka będzie pogoda w Wielki Piątek?

Horoskop na piątek. Dzień przyniesie wiele okazji do refleksji

Horoskop na piątek. Dzień przyniesie wiele okazji do refleksji

Horoskop dzienny na sobotę, 30 marca 2024 r. dla Strzelców, Koziorożców, Wodników, Ryb

Horoskop dzienny na sobotę, 30 marca 2024 r. dla Strzelców, Koziorożców, Wodników, Ryb

Horoskop dzienny na sobotę, 30 marca 2024 r. dla Lwów, Panien, Wag, Skorpionów

Horoskop dzienny na sobotę, 30 marca 2024 r. dla Lwów, Panien, Wag, Skorpionów

Horoskop na sobotę, 30 marca 2024 r. dla Baranów, Byków, Bliźniąt i Raków

Horoskop na sobotę, 30 marca 2024 r. dla Baranów, Byków, Bliźniąt i Raków

Horoskop na sobotę. Do wszystkiego podejdziemy z większym optymizmem

Horoskop na sobotę. Do wszystkiego podejdziemy z większym optymizmem

Urodziny Anity Werner i Anny Rusowicz. Malwina Wędzikowska okradziona. Oto najważniejsze newsy z czwartku

Urodziny Anity Werner i Anny Rusowicz. Malwina Wędzikowska okradziona. Oto najważniejsze newsy z czwartku

"Milionerzy". Jakiej dyscypliny sportowej dotyczy catch-as-catch-can? Gracz zaryzykował

"Milionerzy". Jakiej dyscypliny sportowej dotyczy catch-as-catch-can? Gracz zaryzykował