Szkorbut, choć kojarzony głównie jako choroba żeglarzy i piratów, może dotknąć każdego z nas. Do rozwoju choroby przyczynia się przede niezdrowa dieta oraz nadmierne sięganie po używki. Kto może zachorować? Jak skutecznie leczyć szkorbut?
Dalsza część artykułu znajduje się pod materiałem wideo
Czym jest szkorbut?
Szkorbut to choroba wywołana niedoborem kwasu askorbinowy, czyli witaminy C. Organizm człowieka nie potrafi jej sam wytworzyć, dlatego musi być ona dostarczona wraz z pożywieniem. Witamina C jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Uszczelnia naczynia krwionośne, wspomaga układ odpornościowy, jest też niezbędna do produkcji kolagenu, który stanowi główny budulcem tkanek. Niedobór tego związku może prowadzić nawet do uszkodzenia narządów wewnętrznych.
Dawniej schorzenie dziesiątkowało żeglarzy i marynarzy. Obecnie diagnozowane jest bardzo rzadko i najczęściej dotyka osoby starsze lub małe dzieci. Szkorbutem zagrożone są również osoby uzależnione od alkoholu, narkotyków czy nikotyny.
Objawy szkorbutu
Do pierwszych objawów szkorbutu należą:
- brak apetytu;
- spadek wagi;
- ciągłe zmęczenie;
- drażliwość;
- złe samopoczucie;
- ospałość.
Wraz z postęp choroby u pacjentów obserwuje się nadmierną męczliwość, duszności oraz bóle mięśni i stawów. U części pacjentów pojawia się większa tendencja do powstawania siniaków. Chorzy często mają przesuszoną skórę, niekiedy pojawiają się na niej, na języku i na błonie śluzowej krwawe wybroczyny.
Zaawansowany szkorbut sprzyja zapaleniu dziąseł, samoistnemu wypadaniu zębów oraz depresji.
Czy szkorbut jest śmiertelny?
Trzeba sobie zdawać, że zaawansowana postać choroby zaburza działanie całego organizmu. Szkorbut pozostawiony bez leczenia może doprowadzić do śmierci pacjenta. Na szczęcie schorzenie - zwłaszcza jego ciężka postać - diagnozowane jest niezwykle rzadko.
Jak diagnozuje się szkorbut?
Mimo że obraz kliniczny jest dość charakterystyczny, to aby mieć pewność, że dana osoba zmaga się ze szkorbutem lekarz może zlecić badania. Przede wszystkim morfologię (wykaże ona anemię) z oznaczeniem stężenia witaminy C.
Niekiedy dodatkowo wykonuje się badanie rentgenowskie. Prześwietlenie pokaże charakterystyczne dla szkorbutu uszkodzenia kości.
Jak szybko leczyć szkorbut?
Podstawą leczenia jest uzupełnianie niedoborów witaminy C. Poprawa pojawia się zazwyczaj już po dwóch tygodniach przyjmowania leków. Trzeba jednak podkreślić, że niezwykle ważnym elementem leczenia jest dieta. Odpowiednio zbilansowana, bogata w warzywa i owoce oraz pełnowartościowe produkty dostarcza organizmowi wszystkich niezbędnych substancji. W tym witaminy C i pozwala uniknąć jej niedoborów w przyszłości.
Zobacz także:
- Robbie Williams miał poważne problemy ze zdrowiem. "Piracka choroba z XVII wieku"
- Wiktoriańskie choroby wróciły w Wielkiej Brytanii. Skąd się biorą?
- Witamina C z natury. Gdzie znajdziemy jej najwięcej?
Źródło zdjęcia głównego: Alona Siniehina/Getty Images