Światowy Dzień Gruźlicy
Dzień został zainicjowany przez Światową Organizację Zdrowia WHO i przypada 24 marca. Ma na celu podnoszenie poziomu świadomości społecznej na temat tej choroby oraz poszerzania wiedzy o niej. To właśnie 24 marca 1882 roku Rober Koch po raz pierwszy wyizolował prątek gruźlicy.
Dalsza część artykułu znajduje się pod materiałem wideo
Zdrowie
Według danych WHO 1,7 miliarda ludzi na świecie może być zakażonych prątkiem gruźlicy, a 10 milionów rocznie choruje na tę chorobę. Może się wydawać, że zniknęła - dzięki szczepieniom udało się znacznie ograniczyć zakażalność, jednak wciąż jest najczęstszą przyczyną zgonów na świecie, wywołanych przez czynnik zakaźny. Problemem w walce z tą chorobą jest rozpowszechnienie się prątków gruźlicy odpornych nawet na najsilniejsze z dostępnych leków. Przez to choroba jest niezwykle oporna i ciężka w leczeniu.
Gruźlica - objawy
Gruźlica, to zakaźna choroba powszechna i potencjalnie śmiertelna. Wywoływana jest przez bakterie - prątki gruźlicy i najczęściej dotyka płuc, chociaż może również atakować: układ limfatyczny, ośrodkowy układ nerwowy, układ moczowo-płciowy, układ kostno-stawowy, naczynia krwionośne i skórę. Pomimo rozwiniętej profilaktyki i stosowanych leków, choroba ta wciąż stanowi duży problem i nawet współcześnie spotykane są bardzo zaawansowane jej postacie.
Gruźlica objawia się jako pierwotna i popierwotna. Pierwotna to taka, w której po pierwszym kontakcie z czynnikiem zakaźnym dochodzi do rozwinięcia się choroby, najczęściej gruźlicy płucnej. Początkowo może nie mieć nawet żadnych objawów - jeżeli organizm ma silny układ odpornościowy.
Do najczęstszych objawów zalicza się:
- krwioplucie,
- produktywny kaszel, który utrzymuje się ponad 3 tygodnie,
- gorączka,
- ból w klatce piersiowej,
- dreszcze,
- nocne poty,
- bladość,
- męczliwość,
- utratę masy ciała.
Drugim typem jest gruźlica popierwotna, kiedy dochodzi do reaktywacji latentnego zakażenia pierwotnego. Objawia się często po wielu latach i w związku z chorobą towarzyszącą, która zaburza układ odpornościowy, np. HIV, nowotworami, cukrzycą itd.
Tylko 25% przypadków zakażenia rozprzestrzenia się poza płucami i zazwyczaj ma to miejsce u osób z upośledzoną odpornością.
Rozpoznanie gruźlicy
Rozpoznanie choroby jest trudne - na podstawie symptomów klinicznych i radiologicznych można jedynie wysnuć podejrzenie gruźlicy. W celu rozpoznania konieczne jest przeprowadzenie diagnostyki mikrobiologicznej, czyli hodowla bakterii na pożywce. Pełna diagnostyka zajmuje od 2 do 4 miesięcy. W trakcie przeprowadzana jest hodowla bakterii, identyfikacja gatunkowa oraz badanie lekowrażliwości, celem dobrania leków.
Gruźlica - leczenie
W leczeniu stosowane są leki przeciwgruźlicze i przeciwzapalne. Przyjmowane zgodnie z zaleceniami lekarza i rozpoczęte we wczesnej fazie choroby umożliwiają wyleczenie około 90% chorych. Leczenie ma na celu szybkie zwalczanie prątków namnażających się w organizmie, zapobieganie powstawania prątków w stanie latentnym (które mogą się aktywować w późniejszym czasie) oraz zapobieganie lekooporności.
WHO wraz z Międzynarodową Unią do Walki z Gruźlicą i Chorobami Płuc opracowały zasady leczenia tej choroby, którymi są:
- stosowanie leczenia skojarzonego,
- systematyczne i długotrwałe leczenie od 6 do 9 miesięcy,
- stosowanie leków w przypisanych dawkach i w konkretnym rytmie.
Gruźlica - profilaktyka
W profilaktyce przed zachorowaniem na gruźlicę stosowana jest przede wszystkim szczepionka. Chociaż nie daje ona pełnej skuteczności (80%), to dzięki odporności społecznej możliwe jest ograniczenie rozprzestrzeniania się choroby i uniknięcie ciężkich postaci, zwłaszcza u dzieci. Podawana w pierwszych dobach życia zmniejsza ryzyko zachorowania u maluchów. Jest to też najczęściej podawana szczepionka na całym świecie. W Polsce jest to obowiązkowe szczepienie.
Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.
Zobacz także:
- Szczepienia obowiązkowe w Polsce – na co trzeba zaszczepić dzieci?
- Nowe badania. Czy szczepionka przeciw gruźlicy z 1921 r. chroni przed COVID-19?
- Monika Miller w końcu poznała diagnozę. Cierpi na nieuleczalną chorobę
Autor: Teofila Siewko
Źródło: gov.pl
Źródło zdjęcia głównego: BakiBG/Getty Images