Dzień Wszystkich Świętych zwykle kojarzy się z wizytą na cmentarzu i spotkaniami w rodzinnym gronie. Żałoba czy tęsknota to jednak bardzo indywidualne uczucia – wiele osób wyłamuje się poza schemat i chce przeżywać ten dzień na swój sposób. Pozostaje jednak presja otoczenia i pytanie "co ludzie powiedzą"? O tym, czy istnieje jeden "dobry" sposób na przeżywanie 1 listopada opowiedziała nauczycielka akademicka i psychotraumatolożka, dr Marta Anna Sałapata.Tradycja czy obowiązek? Odwiedzanie grobów 1 listopada
Wszystkich Świętych wielu z nas kojarzy się z wizytą na cmentarzu, jednak ta tradycja może okazać się szczególnie trudna dla tych, którzy ze śmiercią bliskich mierzyli się stosunkowo niedawno lub nadal ją przeżywają. Doktor Marta Anna Sałapata, terapeutka od lat specjalizująca się w tematyce żałoby, podkreśla, że poczucie straty to indywidualny proces, który trudno podporządkować uniwersalnym metodom.
Jak mówi, tradycja odwiedzania grobów bliskich to jeden z wielu rytuałów, który od zawsze miał za zadanie wspierać i chronić osoby po przeżyciu straty. Dziś ta potrzeba może ulegać zmianie, a nawet powodować u niektórych dyskomfort czy wręcz lęk. Nie jest to jednak powód do wstydu czy poczucia winy.
Wszystkich Świętych
Wszystkich Świętych - co warto wiedzieć o tym święcie?
Skuteczne sposoby na umycie nagrobka
Akcja "Znicz". Codziennie ok 5 tys. policjantów na ulicach
Bukiety na groby naszych bliskich
Michalina, która kilka lat temu straciła ojca, przyznaje, że skoro mieszka za granicą, nie zamierza specjalnie wracać do kraju w listopadzie, by spełnić oczekiwania rodziny. Bardziej od tradycji woli przeżywać ten dzień sam na sam ze swoimi wspomnieniami o ukochanym tacie.
- Nie chcę chodzić na cmentarz. Nie lubię tłumów ani ścisku, denerwuje mnie głównie to plotkowanie nad grobami. Co roku udaję, że dzień 1 listopada jest zwyczajny. W urodziny Piotrka co roku zapalam świeczkę w jego pokoju, bo nie jestem w stanie inaczej – tłumaczy Hanna, której brat zginął w wypadku kilkanaście lat temu.
Spotkanie ze zmarłymi. "Chciałabym, żeby ona też czuła naszą obecność"
Choć 1 listopada bywa emocjonalnie trudny, dla wielu odwiedziny na cmentarzu nadal pełnią funkcję terapeutyczną. Stosowanie się do społecznych oczekiwań i realizowanie tradycji daje niektórym ukojenie i poczucie spełnionego obowiązku.
- Od śmierci mamy minęło niewiele czasu, więc każda wizyta na cmentarzu to odwiedziny "u niej" - tak to traktuję, bo bardzo mi jej brakuje. Mam poczucie, jakbym tam z mamą była. Chciałabym, żeby ona też czuła naszą obecność – mówi Monika.
Sara jako dziecko bardzo nie lubiła Wszystkich Świętych. Dopiero po śmierci ukochanej osoby zaczęła doceniać klimat listopadowego święta.
- Na chwilę wszystkie osoby się jednoczą w swojej stracie i bólu, a jednocześnie to światło z cmentarza daje taką siłę. Tego dnia widzę mojego dziadka. On cały czas na mnie patrzy. Nie ocenia, a daje mi wsparcie – twierdzi.
Annie Wszystkich Świętych od dzieciństwa kojarzy się przewrotnie, bo radośnie - z rodzinnymi spotkaniami, na których pełno było dzieci, a stół uginał się od sałatek i ciast.
- Nie ma właściwej, uniwersalnej metody radzenia sobie ze stratą, dlatego też nie należy oceniać ani krytykować tych, którzy radzą sobie odmiennie od ogólnie przyjętych zwyczajów – przekonuje dr Marta Anna Sałapata, psychotraumatolożka.
Żałoba
Źródło: Dzień Dobry TVNO życiu, reinkarnacji i śmierci klinicznej
Jak w XIX wieku pielęgnowano pamięć o zmarłych?
Żałoba w trakcie pandemii
Przeżywanie żałoby. Co robić, gdy jest zbyt ciężko?
Ukojenie podczas Wszystkich Świętych może dać towarzystwo osób, które mają podobne doświadczenia do naszych. Ola zwróciła uwagę na wyjątkowe zjawisko, jakim jest dla niej "wspólnota wdów". To wsparcie kobiet, które jak nikt inny potrafią zrozumieć to, przez co sama przeszła po śmierci ukochanego.
- Dzięki wszechświatowi spotykałam je wszędzie koło siebie. To niesamowite, jak takie kobiety odnajdują się i przyciągają do siebie. Wystarczy jedno spojrzenie, słowo i wie się, i rozumie, i nic nie trzeba tłumaczyć.
Małgosia, która doświadczyła straty rodzica podkreśla, że jej w przeżywaniu żałoby pomaga nie coroczne odwiedzenie grobów, ale płacz. Sama próbowała się buntować przeciwko oczekiwaniom otoczenia czy temu, "co wypada". Ostatecznie, gdy dała upust emocjom, nastąpiło oczyszczenie.
- Wśród wypowiedzi osób, które zastanawiają się, jak poradzić sobie z emocjami związanymi z nadchodzącym świętem, zauważam często powtarzające się stwierdzenie, że "żałobę nosimy w sercu". Możemy, jeśli taka jest potrzeba, to cierpiące serce zabrać na cmentarz i tam szukać ukojenia czy też oddać się wspomnieniom. Możemy pójść też na spacer w ulubione miejsce, zjeść obiad w "naszej" knajpce czy też zagrzebać się w kocu i oglądać stare zdjęcia. Żadne z tych działań nie będzie umniejszało przeżywanej straty - podsumowała dr Marta Anna Sałapata.
Niektóre bohaterki skontaktowały się ze mną przez grupę na Facebooku "Życie po stracie bliskiej osoby", na której można uzyskać wsparcie osób, które znalazły się w podobnej sytuacji.
Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.
Zobacz także:
Autor: Zofia Wierzcholska
Źródło zdjęcia głównego: Getty Images/Michal Kin / EyeEm
Pozostałe wiadomości
Gorące tematyPomyśl, zanim udostępnisz zdjęcia swojego dziecka
GwiazdyTakiego programu dawno nie było. W pracy stawi się wyjątkowy skład prowadzących
GwiazdyUpiekłam fit "sernik" Anny Lewandowskiej. Bez glutenu, bez laktozy... bez smaku?
Styl życiaQuiz. Sprawdź, co wiesz o wielkanocnych potrawach?
Przepisy kulinarneŻurek i barszcz biały - czym się różnią te wielkanocne zupy?
NewsyWielkanoc z Dzień Dobry TVN. Jakie świąteczne niespodzianki czekają widzów?
GwiazdyRebel Wilson straciła dziewictwo w wieku 35 lat. "Ludzie mogą poczekać, aż będą gotowi"
GwiazdyNowy uczestnik wszedł do "Hotelu Paradise 8" i od razu namieszał
Przepisy kulinarneSerowe pyszności na Wielkanoc. Poznaj przepisy Andrzeja Polana na dania z serem długodojrzewającym
Ślub i weseleWysyłają gościom wirtualne zaproszenia na ślub. Czy to dobry pomysł?
Styl życiaTradycje wielkanocne - zwyczaje, ciekawostki i symbole Wielkanocy. Co powinno być w koszyczku wielkanocnym?
Przepisy kulinarne"Po Wielkanocy sałatkę jarzynową wyrzuca 68% Polaków". Znana dziennikarka radzi, co z niej zrobić
GwiazdyWojciech Modest Amaro podzielił się rodzinną nowiną. "Piękny Aniołek już jest na świecie"
Przepisy kulinarneWyjątkowe dania z drobiu na Wielkanoc (i nie tylko). Wypróbuj przepisy Matteo Brunettiego
ParentingTuż po porodzie otrzymała od matki niestosowny prezent
Zdrowe odżywianieIle jajek można zjeść w tygodniu? Ekspert rozwiewa wątpliwości
GwiazdyKsiężna Kate wspierała ją w chorobie. Teraz 8-latka chce zrobić dla niej to samo. "Wyzdrowieje tak, jak ja"
Podróże10 kroków dzieli Cię od udanej podróży. O tym należy pamiętać przy planowaniu wyjazdu
ParentingKobiety hejtowane za wielodzietność. "Odpieluszkowe zapalenie mózgu"
GwiazdyZjadłam słynny żurek Magdy Gessler. Czy talerz zupy jest wart swojej ceny?
Styl życiaSiostry uratowały sklep dziadka. "To nie mogło się tak skończyć"
GwiazdyKlaudia El Dursi zabiera w podróże walizki z jedzeniem?
Zdrowe odżywianieTen składnik warto suplementować. "Odpowiada za to, że nasza skóra jest ładna, a włosy piękne"
HoroskopWiosenny horoskop miłosny. Pojawią się emocjonalne burze i zawirowania
PsychologiaCzy epidemia opioidowa ma szansę dotrzeć do Polski? "4 lata temu nie mieliśmy żadnych przypadków"
Styl życiaPolska ma własnego van Gogha. Ekspertyzy potwierdziły autentyczność obrazu
Parenting"Alkohol, przemoc, zaniedbania". Gabriela nie bała się pomóc maluchom
Przepisy kulinarnePotrawy wielkanocne, które zawładną świątecznym stołem. Przepisy Sebastiana Olmy
GwiazdyMarcin Prokop ma wyjątkową relację z bratem, lecz nie zawsze było kolorowo. "Zburzył mój spokój"
GwiazdyObejrzałam dwa odcinki serialu "Klara". Każdy zna kogoś takiego, jak matka głównej bohaterki
Sposób na wnętrzeSposób na wnętrze: Metamorfoza starej i niefunkcjonalnej kuchni. "To jest rewelacja"
GwiazdySarah Ferguson wspiera Kate. Sama walczyła z dwoma typami raka
GwiazdyWyjątkowy gość specjalny w "MasterChef Nastolatki"
GwiazdyNazywają go "trudnym aktorem". Jaki naprawdę jest Sebastian Fabijański?
Pielęgnacja twarzy i ciałaDbać trzeba nie tylko o włosy, ale i o skórę głowy. Jak to robić?
Parenting"Łazienkowe przekleństwa" - zbawienna metoda czy szkodliwy trend? Psycholożka wyjaśnia
DomSposób na idealnie białe firanki i obrusy na święta - sprawdź, co trzeba zrobić
Gwiazdy"Hotel Paradise 8". Ola i Ada rozdają karty. Ich decyzja może mieć wpływ na Rajskie Rozdanie
Pielęgnacja twarzy i ciałaZatrzymaj pierwsze zmarszczki. Sprawdź, jak zapobiec starzeniu się skóry
NewsyPlatforma streamingowa Max już w czerwcu. "Na tę chwilę czekaliśmy 2 lata"
Aranżacje wnętrzWiosna na wielkanocnym stole. Stwórz własne dekoracje
LongFormBrak apetytu u osób starszych. Co robić, kiedy seniorzy przestają jeść?
NewsyCo i za ile kupimy do koszyka wielkanocnego?
ZwierzętaNie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas
Styl życiaTo najczęstszy błąd w podawaniu żurku
HoroskopWybuchowy ekstrawertyk, a może cichy introwertyk? Poznaj numerologiczną 4
GwiazdyMateusz Hładki poprowadzi nowy program
Przepisy kulinarneSprawdzony trik z TikToka. Jak sprytnie pokroić mango?
NewsyE-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"
Zdrowe odżywianieIle cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"
Styl życiaPaulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie
ParentingWielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"
GwiazdySanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?
Przepisy kulinarne9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy
ŚwiatWakacje w maju – gdzie warto pojechać?
GwiazdyOla Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą
Nasze akcje#DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas
Styl życiaJak rozmawiać z dziećmi o ukrzyżowaniu Jezusa? "Mają prawo wiedzieć, że umieramy"
GwiazdyGrupowa randka w "Hotelu Paradise 8". Ktoś złoży uczestnikom niezapowiedzianą wizytę
GwiazdyBeata Ścibakówna skrytykowała zachowanie młodych aktorów
Styl życiaNauczycielka, która nie stawia stopni. "Obawiałam się bardziej reakcji rodziców niż uczniów"