Objawy choroby wysokościowej – kiedy się pojawiają i jak zapobiegać?

Kobieta na szczycie góry
Jakie są objawy choroby wysokościowej? Leczenie
Źródło: Christoph Wagner/Getty Images
Choroba wysokościowa jest przypadłością, która dotyka osoby chodzące po górach. U wrażliwych osób może pojawić się już na wysokości 1500 m n.p.m. Jej objawy nasilają się w miarę wchodzenia coraz wyżej. Istnieje kilka sposobów zapobiegania tej chorobie.

Choroba wysokościowa (hipoksja hiperbaryczna) jest wywołana ogólnym niedotlenieniem organizmu, czyli hipoksją. Zazwyczaj pojawia się po przekroczeniu 2500 m n.p.m., jednak osoby wrażliwe i niedostosowane mogą odczuwać jej objawy już po przekroczeniu 1500 m n.p.m.

Objawy choroby wysokościowej są odczuwalne wtedy, kiedy ilość tlenu w powietrzu zaczyna być niewystarczająca dla organizmu. W czasie trekkingu po górach lub wspinaczki zapotrzebowanie organizmu na tlen zwiększa się ze względu na wysiłek fizyczny. Wdychanie powietrza z obniżoną zawartością tlenu przy jednoczesnym wysiłku fizycznym zaczyna wywoływać nieprzyjemne objawy.

Choroba wysokościowa – objawy

Pod określeniem "choroba wysokościowa" kryją się aż trzy jednostki chorobowe: ostra choroba wysokogórska (AMS), wysokościowy obrzęk mózgu (HACE) i wysokościowy obrzęk płuc (HAPE). Wszystkie te terminy brzmią dość poważnie i takie właśnie konsekwencje dla zdrowia i życia mogą przynosić. Najczęściej spotykana jest ostra choroba wysokogórska. Może mieć przebieg łagodny, średni lub ciężki. Statystyki pokazują, że objawy ostrej choroby wysokogórskiej pojawiają się u 10–40% osób odwiedzających alpejskie ośrodki położone na wysokości 2000–3500 m n.p.m. Choroba dotyka również ok. 70% osób, które szybko osiągają wysokość 4000 m n.p.m.

Zdrowie

DD_20240108_Fit_rep_REP_napisy
Źródło: Dzień Dobry TVN
Styczeń - zdrowy i silny brzuch (napisy)
Styczeń - zdrowy i silny brzuch (napisy)
Co wydłuża, a co skraca nam życie?
Co wydłuża, a co skraca nam życie?
Choroby, które dostajemy w spadku
Choroby, które dostajemy w spadku
Wynalazek Polaków ratuje życie i zdrowie dzieci
Wynalazek Polaków ratuje życie i zdrowie dzieci
Całoroczne wyzwanie Raczków: styczeń – zdrowy i silny brzuch
Całoroczne wyzwanie Raczków: styczeń – zdrowy i silny brzuch
Czy Polacy dbają o zdrowie swojej wątroby?
Czy Polacy dbają o zdrowie swojej wątroby?
Jak wiatr wpływa na zdrowie człowieka?
Jak wiatr wpływa na zdrowie człowieka?
Oleje i octy do picia – moda czy przepis na zdrowie?
Oleje i octy do picia – moda czy przepis na zdrowie?
Zdrowie zaczyna się na talerzu
Zdrowie zaczyna się na talerzu
Owoce czarnego bzu na zdrowie
Owoce czarnego bzu na zdrowie
Turbo miody na turbo zdrowie!
Turbo miody na turbo zdrowie!
Zdrowie rodziny na talerzu
Zdrowie rodziny na talerzu
Pozytywny wpływ śmiechu na zdrowie
Pozytywny wpływ śmiechu na zdrowie
Jak wiatr wpływa na nasze zdrowie i samopoczucie?
Jak wiatr wpływa na nasze zdrowie i samopoczucie?
Chodzenie na zdrowie
Chodzenie na zdrowie
Naturalne syropy na zdrowie
Naturalne syropy na zdrowie
Zespół Marfana – choroba wysokich ludzi
Zespół Marfana – choroba wysokich ludzi
Protonoterpia w leczeniu dzieci w Polsce
Protonoterpia w leczeniu dzieci w Polsce
Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego
Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego

Objawy choroby wysokościowej:

  • osłabienie;
  • uczucie zmęczenia;
  • nudności, wymioty;
  • brak apetytu;
  • problemy ze snem.

Symptomy choroby pojawiają się od 3 do 24 godzin po szybkim pokonaniu dużej wysokości. Ustępują samoistnie po 3–7 dniach przebywania na tej wysokości. Stopień choroby jest określany według nasilenia objawów. 

Choroba wysokościowa – profilaktyka i leczenie

Zapobieganie chorobie wysokościowej to przede wszystkim dostosowywanie wysokości do indywidualnej podatności na zachorowanie. Trekking w górach i wspinaczka powinny być więc rozłożone w czasie, zwłaszcza gdy w wyprawie biorą udział osoby z niewielkim doświadczeniem w zdobywaniu szczytów. Objawy szczególnie nasilają się na wysokości 5000–6000 m n.p.m.

Podczas wędrówki należy pić duże ilości wody (3–5 litrów na dobę). Odwiedzając lekarza przed planowaną wspinaczką, warto opowiedzieć o swoich planach i obawach związanych z chorobą. Lekarz przepisze wówczas lek o nazwie diuramid, którego zażywanie zmniejszy ryzyko wystąpienia nieprzyjemnych objawów. Jeśli te jednak wystąpią i będą się nasilać, należy zmniejszyć tempo wspinaczki, pić dużo wody i często odpoczywać. Dalsza wspinaczka w takich warunkach jest utrudniona, ale nadal możliwa.

Jeśli jednak objawy nie ustępują, należy szybko ewakuować się na niższą wysokość i w miarę możliwości skorzystać z maski tlenowej, torby Gamowa i odpowiednich leków.

Szczególnie niebezpieczne są następujące objawy:

  • ucisk w klatce piersiowej;
  • bardzo szybkie bicie serca;
  • odczuwanie rzężenia i trzeszczenia w płucach;
  • zasinienie ust i tułowia;
  • szybki oddech;
  • zaburzenia koordynacji ruchowej;
  • zaburzenia świadomości;
  • utrata przytomności.

Wystąpienie ich może oznaczać początki wysokościowego obrzęku mózgu lub płuc. Jest to stan zagrażający życiu, więc trzeba jak najszybciej ewakuować się na niższe wysokości i wezwać pomoc medyczną.

Podczas wypraw wysokogórskich coraz częściej w poszczególnych obozach na wyposażeniu znajdują się przenośne komory hiperbaryczne lub torby Gamowa. Umieszczenie osoby chorej w takim urządzeniu daje taki sam efekt jak zniesienie na wysokość 1500 m n.p.m. Objawy choroby powinny ustępować po terapii hiperbarycznej. Każda sytuacja wymagająca użycia komory zmusza do zaniechania dalszej wspinaczki. Po terapii w komorze należy rozpocząć ewakuację na niższy poziom.

Profilaktyka choroby wysokościowej to również hartowanie organizmu na dużych wysokościach. Przed planowaną wyprawą na wysoki szczyt należy najpierw zdobyć kilka mniejszych, stopniowo zwiększając wysokość. Jeśli dotychczas w ogóle nie chodziliśmy po górach, a marzy nam się zdobycie Kilimandżaro, nie powinniśmy porywać się z motyką na słońce! Trzeba zacząć od trekkingu w Bieszczadach, Beskidach czy Sudetach, a następnie za cel obrać Tatry i ich najwyższe szczyty (najlepiej kilka wejść).

Potem warto pomyśleć o wejściu na trzytysięcznik. Ciekawą propozycją będzie Wildes Mannle w Austrii – dość prosty szczyt o wysokości 3023 m n.p.m. Następną próbą sił niech będą szczyty Alp lub Kaukazu. Dopiero po kilku takich wyprawach zdołamy poznać swoją indywidualną podatność na chorobę wysokościową i ocenić, czy jesteśmy gotowi zdobywać pięciotysięcznik. Należy również pamiętać o wzmacnianiu organizmu na co dzień, czemu powinna służyć odpowiednia dieta oraz regularne wizyty na siłowni.

Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.

Zobacz także:

podziel się:

Pozostałe wiadomości