Leucyna jest aminokwasem egzogennym, co oznacza, że musi być dostarczana organizmowi wraz z pożywieniem. Przyczynia się do hamowania łaknienia, dzięki czemu sprzyja odchudzaniu. Leucyna odgrywa ważną rolę w diecie sportowców, gdyż pobudza syntezę białek i procesy regeneracyjne organizmu.
Leucyna – czym jest?
Leucyna należy do aminokwasów egzogennych, podobnie jak walina i izoleucyna. Organizm nie wytwarza tych związków samodzielnie, dlatego konieczne jest dostarczanie ich za pośrednictwem pożywienia. Leucyna to również jeden z przedstawicieli aminokwasów o rozgałęzionych łańcuchach, określanych potocznie mianem BCAA i stanowiących nawet 40% masy mięśniowej. BCAA odgrywają niezwykle ważną rolę w funkcjonowaniu mięśni oraz w ich budowaniu.
Dalsza część artykułu znajduje się pod materiałem wideo
Zdrowie
Leucyna: działanie
Działanie leucyny jest szczególnie doceniane w diecie sportowców. Opiera się na stymulowaniu różnych procesów biochemicznych, prowadzących do anabolizmu mięśniowego, który polega na budowaniu i wzroście tkanki mięśniowej. Kolejnym ważnym zadaniem leucyny jest hamowanie procesów katabolicznych, będących przeciwieństwem anabolizmu. Odbywają się one wtedy, gdy mięśnie w trakcie pracy nie mają źródła niezbędnej energii.
Do procesów katabolicznych dochodzi w przypadku niewystarczającej ilości glikogenu oraz innych kluczowych substancji odżywczych. Ich konsekwencją jest redukcja tkanki mięśniowej, nazywanej inaczej beztłuszczową masą ciała.
Działanie leucyny polega również na pobudzaniu syntezy białek, stanowiących główny składnik budulcowy organizmu. Aminokwas ten uczestniczy także w transportowaniu składników odżywczych do mięśni, zapewniając ich prawidłową pracę. Leucyna umożliwia więc tworzenie masy mięśniowej oraz wzmocnienie wytrzymałości mięśni.
Związek ten przyspiesza proces spalania tłuszczu, gdyż oddziałuje na procesy termogenezy. Odpowiada więc za zmniejszenie zawartości tkanki tłuszczowej, dzięki czemu przypisuje się jej właściwości odchudzające. Ponadto leucyna sprzyja utrzymaniu właściwego poziomu glukozy we krwi, zapobiegając nagłym napadom głodu. Do jej właściwości należy również hamowanie łaknienia, gdyż aminokwas ten wpływa na ośrodek sytości zlokalizowany w podwzgórzu.
Leucyna – gdzie występuje?
Leucyna występuje naturalnie w wielu produktach. Jej źródłem jest przede wszystkim nabiał – mleko, ser twarogowy, ser żółty, jogurt. Znajduje się także w nasionach roślin strączkowych (np. soi, soczewicy, fasoli, grochu), mięsie (np. wołowinie, drobiu), żółtkach jaj kurzych, orzechach, migdałach oraz w zarodkach pszennych i pestkach dyni.
Dla osób uprawiających sport i intensywnie trenujących ilość leucyny w pożywieniu jest niewystarczająca. Z tego powodu powstały specjalne odżywki i suplementy przeznaczone dla sportowców, dostarczające optymalną ilość tego aminokwasu.
Przyjmowanie leucyny przyczynia się do rozbudowy tkanki mięśniowej oraz zintensyfikowania ich pracy. Dzięki niej organizm ma wyraźnie zwiększoną wytrzymałość, zwłaszcza w trakcie wyczerpujących treningów siłowych. Leucyna przyspiesza także procesy regeneracyjne, niezwykle ważne po wysiłku fizycznym. Całokształt tych działań może skutecznie wpływać na poprawę osiągnięć i wyników sportowych.
Izoleucyna – występowanie, właściwości
Drugim obok leucyny ważnym dla organizmu aminokwasem egzogennym o podobnej nazwie jest izoleucyna. Związek ten odpowiada za regulowanie poziomu cukrów prostych we krwi, wspieranie procesów regeneracyjnych zachodzących w mięśniach, skórze i tkankach oraz utrzymanie homeostazy. Izoleucyna uczestniczy w tworzeniu białek w tkance mięśniowej, czynników krzepnięcia oraz w syntezie hemoglobiny.
Niedobór izoleucyny w organizmie jest najczęściej zauważany u sportowców i przypomina przemęczenie. Niewystarczająca ilość izoleucyny objawia się nadmierną sennością, częstymi bólami i zawrotami głowy, apatią, spadkiem ogólnej kondycji, osłabieniem siły mięśniowej, zaburzeniami pamięci, brakiem koncentracji. W wyniku niedoboru mogą pojawić się również stany lękowe i depresyjne.
Na funkcjonowanie organizmu może negatywnie wpływać nie tylko niedobór, lecz także nadmiar izoleucyny. Podstawowymi symptomami są: nudności, wymioty, uczucie ciągłego zmęczenia, nadciśnienie tętnicze, zaczerwienienie skóry twarzy. Izoleucyna występuje naturalnie w produktach obfitujących w białko. Jej duże ilości można znaleźć w nabiale, mięsie, jajach i rybach. Źródłem izoleucyny są również: orzeszki ziemne, migdały, soczewica, ziarna sezamu. U osób trenujących i sportowców zalecana jest suplementacja tego aminokwasu, np. za pomocą preparatów dostępnych w aptekach.
Zobacz także:
- Przełomowe badanie. Tani suplement może poprawiać funkcjonowanie mózgu
- Czy warto brać suplementy? Farmaceutka wskazała jeden, który naprawdę może nam służyć
- Odżywki a suplementy. Czym się różnią?
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: Maryna Terletska/Getty Images