Sukkot niekiedy nazywany bywa również Świętem Zbiorów, ze względu na moment w roku, w którym się odbywa. Sama tradycja powstała jednak na pamiątkę szałasów budowanych przez Izraelitów po wyjściu z Egiptu. W jaki sposób świętuje się Sukkot?
Dlaczego świętuje się Sukkot?
Święto Sukkot to niezwykle ważny moment w kalendarzu w judaizmie. Upamiętnia on bowiem moment wyjścia Żydów z niewoli egipskiej po 260 latach. Wędrując przez 40 lat po pustyni, mieli oni nocować w szałasach, zwanych właśnie sukka. Ze względu na moment w roku, w którym obchodzony jest Sukkot, często jest on również uważany za odpowiedni czas podziękowania za plony.
Jak wygląda Święto Szałasów?
Niezwykle ważnym elementem święta Sukkot są właśnie szałasy. Powinny one być osłonięte przynajmniej z trzech stron trwałym materiałem. Dach z kolei musi być stworzony z materiałów naturalnych, wyrastających z ziemi. Tradycyjnie są to liście palmowe, jednak kiedy nie jest to możliwe, namiot można pokryć np. gałęziami. Nie mogą to być jednak twory, które mogłyby stać się „nieczyste”, takie jak owoce czy fragmenty mebli. Co więcej, przez dach sukki widoczne powinno być niebo. Szałasy niekiedy są ozdabiane wewnątrz, zazwyczaj przez dzieci. W tak przygotowanych namiotach powinno się jeść, spać, modlić i studiować, a jeżeli istnieje taka możliwość, nawet przyjmować gości. Ważne jest, aby nie stały one w środku innego pomieszczenia, a znajdowały się pod gołym niebem. Z obowiązku zamieszkania w szałasie zwolnieni mogą być między innymi starzy i chorzy członkowie społeczności, a także kobiety.
Ważnym elementem tradycji Święta Sukkot są cztery rośliny, symbolizujące cztery typy wyznawców judaizmu. Pierwszy z nich, etrog, czyli rodzaj owocu cytrusowego o niezwykle przyjemnym zapachu i smaku, ma odnosić się do Żydów mądrych i sprawiedliwych. Hadas, czyli gałązka mirtu, symbolizuje tu ludzi prostych, którzy choć kierują się zasadami Tory, robią to bardziej z wiary i lęku niż ze znajomości świętej księgi. Lulaw, czyli gałązka palmy daktylowej, mająca przyjemny smak, jednak pozbawiona zapachu, jest symbolem tych, którzy choć znają zasady Tory, nie stosują ich w swoim codziennych życiu. Ostatnia roślina, arawa, czyli gałązka wierzby bez smaku i zapachu, ma odnosić się do ludzi, którzy nie są zaznajomieni z zasadami Księgi i nie stosują ich w swoich uczynkach. Inna interpretacja odnosi się do części ciała człowieka. Etrog ma tu reprezentować serce, hadas oczy, lulaw ludzki kręgosłup, natomiast arawa usta. Bukiet, na który się składają, również jest nazywany lulawem. Zwyczajem święta Sukkot jest potrząsanie nim na cztery strony świata, a także ku górze i ku dołowi, przez każdego, zarówno prawego wyznawcę, jak i grzesznika. Święto Sukkot obchodzone jest w Izraelu, a także w innych miejscach na świecie, w których istnieje diaspora żydowska. W Izraelu trwa ono 7 dni, w diasporze odbywa się aż przez 8.
Przebieg święta Sukkot
W okresie judaizmu świątynnego Sukkot był wielkim świętem, na które społeczność żydowska zjeżdżała się do Jerozolimy z różnych stron. W trakcie święta wspólnie spędzali czas na modłach i dziękczynieniu. Było to święto bardzo uroczyste, z wielką procesją każdego ranka.
Chociaż obecnie Sukkot zazwyczaj nie jest tak okazały, wciąż odgrywa istotną rolę w kulturze żydowskiej. Namioty budowane są wczesnym rankiem lub nawet w nocy. Ich kruchość ma być symbolem wiary w bożą ochronę.
Pierwszy dzień Sukkotu to Jom Tow, który zazwyczaj jest poświęcany na modlitwę i odpoczynek. Ortodoksyjni Żydzi starają się wtedy powstrzymać od pracy. Kolejne dni nazywane są Chol ha-Moed. W ich trakcie bardzo powszechne jest wzajemne odwiedzanie się i wspólne spędzanie czasu. Siódmy i jednocześnie ostatni dzień Święta Szałasów to tzw. Hoszana Rabba, co można przetłumaczyć jako Wielka Hosanna. Wielu pobożnych Żydów stara się wtedy nie spać i studiować Eleh Ha-Debarim, czyli 5 Księgę Mojżeszową. Rankiem obchodzą oni siedem razy Bimę, będącą centralnym miejscem synagogi. W liturgii wykorzystuje się natomiast wspomniany już lulaw. Sam Sukkot kończy się modlitwami dziękczynnymi, zarówno za plony, jak i za daną narodowi Torę.
W diasporze Sukkot obchodzi się o jeden dzień dłużej. Ostatni, ósmy dzień, to Szemini Aceret, czyli Święto Końca. Jest ono obchodzone także w Izraelu, jednak równocześnie ze świętem Simchat Tora, czyli Radość Tory, które w diasporze odbywa się dzień później, 23. dnia Tiszrei. Szemini Aceret również jest dniem modłów, a w pobożnych żydowskich domach zapalane są świece.
Sukkot, czyli żydowskie święto w Tarnowie.
Zobacz także:
Pesach – co to za święto? Kiedy i dlaczego jest obchodzone?
Jom Kippur – kiedy i dlaczego obchodzone jest to żydowskie święto?
Światowy Dzień Zwierząt. Jak świętowały gwiazdy?
Autor: Adrian Adamczyk