Problemy w związku
Szachowy remis. Kiedy następuje?
Czasami w rozgrywce szachowej nie udaje się wyłonić zwycięzcy. Remis w partii szachowej następuje gdy:
- · żaden z grających nie ma już możliwości wygranej. Dzieje się tak np. kiedy obaj gracze mają wyłącznie po królu lub jeden z nich ma tylko króla, a drugi króla i gońca, króla i skoczka lub króla i dwa skoczki;
· na szachownicy utworzy się tzw. "pozycja patowa", czyli sytuacja, w której jeden z graczy nie może wykonać żadnego posunięcia, które byłoby zgodne z przepisami, ale jego król nie jest szachowany, czyli nie jest atakowany przez żadną bierkę przeciwnika;
· w rozgrywce trzykrotnie wystąpiła ta sama pozycja - wówczas dowolny spośród graczy może zareklamować remis. Mimo wszystko w takim wypadku zwykle potrzebny jest dowód w postaci zapisu lub opinii sędziego. Warto też wspomnieć, że często stosowany jest zwrot "trzykrotne powtórzenie pozycji", który oznacza, że pojawiła się już czterokrotnie (choć zgodnie z przepisami wystarczy, by pozycja pojawiła się tylko trzykrotnie). W przepisach pojawia się także zwrot, który mówi, że "możliwości każdej z podanych pozycji muszą być takie same". Oznacza on w skrócie to, żeby we wszystkich przypadkach była możliwość wykonania ruchów specjalnych (promocji, bicia w przelocie i roszady). W praktyce rozpatrywanie tego dodatkowego warunku zdarza się bardzo rzadko;
· ma miejsce tzw. "wieczny szach" (gracz bez przerwy szachuje króla przeciwnika, a ten nie może się ukryć przed takim zagraniem);
· przeciwnik, który znajduje się na posunięciu, potrafi wykazać, że obie strony wykonały 50 ruchów bez bicia bierki lub ruchu pionem (ta zasada dotyczy wyłącznie partii z zapisem szachowym). Przepis ten jest często wykorzystywany przez stronę broniącą się. Chodzi po prostu o to, by przetrwać 50 ruchów, w których czasie nie ma ruchu pionem ani pobicia bierki. Zasada może mieć zastosowanie np. gdy przeciwnik chce nas zamatować królem, gońcem oraz skoczkiem, gdy my mamy tylko króla. Jeśli przeciwnikowi nie uda się tego zrobić w ciągu 50 posunięć (50. posunięcie musi być matujące, żeby przeciwnik wygrał), wtedy, jeśli posiadamy zapis jako dowód, to sędzia powinien orzec remis..
Zgoda na remis i problem arcymistrzów
To kwestia dość kontrowersyjna. Obowiązujące przepisy zmieniały się wielokrotnie. Zasadniczo przepis daje możliwość zgodzenia się uczestników rozgrywki na remis. Zasada ta była wprowadzana i wycofywana wiele razy. Problem stanowiła tendencja arcymistrzów do stosowania uniku w postaci remisu, by uniknąć walki (tzw. arcymistrzowskie remisy). Często następowało to dosłownie po kilku ruchach, co bardzo nie podobało się zarówno widzom, jak i organizatorom oraz sponsorom turniejów. Warto dokładniej poznać definicję arcymistrzowskiego remisu, bo to zagadnienie niezwykle interesujące. Jest to przede wszystkim remis szybki i do tego bezbarwny. Nazwa wzięła się właśnie z praktyk stosowanych na turniejach arcymistrzowskich. Najlepsi zawodnicy błyskawicznie zgadzali się na remis, by zachować dobrą lokatę w turnieju albo by uniknąć wielogodzinnej rozgrywki. Praktyka ta spotkała się z falą protestów. Na chwilę obecną zasada ta jest rzadko dość rzadko stosowana i zależy od regulaminu danego turnieju. Zwykle też dopuszcza się możliwość remisu dopiero po wykonaniu określonej liczby posunięć (np. trzydziestu lub czterdziestu).
Pozycja patowa (pat)
Jak już zostało wyjaśnione, to sytuacja w szachach, w której jeden z graczy nie może wykonać posunięcia, które byłoby zgodne z zasadami, ale równocześnie jego król nie jest szachowany (nie jest atakowany przez żadną spośród bierek przeciwnika). Przepisy mówią, że pat od razu zakańcza partię remisem. Pat powstaje tylko wtedy, gdy żadna spośród bierek nie może wykonać prawidłowego ruchu. Co ciekawe, im mniej bierek znajduje się na szachownicy, tym większe staje się prawdopodobieństwo wystąpienia pozycji patowej, która odgrywa istotną rolę w grze końcowej. Jedyną możliwą obroną samotnego króla naprzeciw króla z pionem jest niedopuszczenie do promocji piona (dzieje się to przez zajęcie w kluczowej chwili jego pola przemiany). Pat znany był także w innych wariantach szachów oraz w grach pokrewnych. Gdy grano w szachy ze stawką pieniężną, to pat dawał połowę kwoty, która należała się zwycięzcy, ale nie była to stała zasada, np. w Anglii obowiązywała odwrotna reguła - pat był traktowany jako porażka strony "patującej". Zasada w obecnym kształcie została powszechnie przyjęta na początku XIX wieku.
Zobacz także:
- Sylwia Peretti oprowadza nas po swojej luksusowej willi. 700 m² i auto warte fortunę
- Jacek Jelonek i jego partner planują mieć dziecko? "Nie wiem, czy to ten etap"
- Śmierć na COVID-19 bez pożegnania. „Rzeczy mamy wyniesiono na chodnik w worku na śmieci”
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: Cavan Images