Zmiany w Kodeksie pracy - dyrektywa work-life balance
Zmiany w Kodeksie pracy, które wprowadzono w 2022 roku to konsekwencja dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1158, w sprawie równowagi między życiem zawodowym i prywatnym rodziców oraz opiekunów. Dyrektywa work-life balance została przyjęta przez organy Unii Europejskiej już w czerwcu 2019 roku. Polska - do sierpnia 2022 roku - musiała uwzględnić jej założenia w swoim prawie pracy.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Praca i finanse
Zmiany dotyczą przede wszystkim przepisów obejmujących urlopy rodzicielskie. Najważniejsze zmiany, jakie zaszły w Kodeksie pracy w związku z zapisami w dyrektywie to:
- skrócenie lub wprowadzenie elastycznego czasu pracy;
- prawo do czasu wolnego z powodu "siły wyższej", czyli ze względu na sprawy rodzinne niecierpiące zwłoki i spowodowane chorobą lub wypadkiem np. najbliższej osoby.
Urlop z powodu "siły wyższej" - kto może się o niego ubiegać?
Urlop z powodu tak zwanej "siły wyższej" wszedł w życie w kwietniu 2023 roku. Można go wziąć z powodu nagłych wydarzeń losowych związanych z pilnymi sprawami rodzinnymi, takimi jak choroba czy wypadek członka rodziny. Warto pamiętać, że kryterium przyznania urlopu w takiej sytuacji jest to, czy natychmiastowa obecność pracownika w domu jest niezbędna.
Przyjmuje się, że "siłą wyższą" jest wydarzenie niemożliwe do przewidzenia, niezależne od woli pracownika, któremu nie można zapobiec. Mogą się u niego ubiegać wszystkie osoby zatrudnione na umowie o pracę. Ze zrozumiałych powodów nie trzeba go zgłaszać z wyprzedzeniem. Co ciekawe, Kodeks pracy nie wprowadza również wymogów co do formy składania wniosku o taki urlop. Pracownik może na przykład poinformować pracodawcę o swojej nieobecności w wiadomości SMS.
Urlop z powodu "siły wyższej" 2024 - ile wynosi limit dni?
Od 2024 roku obowiązuje nowy limit dni, które można wykorzystać w ramach urlopu z powodu "siły wyższej". Obecnie jest to dwa dodatkowe dni lub 16 godzin wolnego. Są one dostępne ponad wymiar urlopu wypoczynkowego określanego przez Kodeks pracy.
Urlop opiekuńczy - ile dni przysługuje?
Dyrektywa wprowadza również tzw. urlop opiekuńczy w wymiarze 5 dni. Może on przysługiwać nie tylko rodzicom, ale także wszystkim krewnym, którzy zamieszkują w tym samym gospodarstwie domowym. Rozwiązanie zostało wprowadzone w lutym 2023 roku.
Zobacz także:
- Czy można przerwać zwolnienie lekarskie na prośbę pracodawcy? Czy będą konsekwencje?
- Kiedy opłaca się przejść na emeryturę? "To najlepszy miesiąc"
- Kolejne zmiany w pensji minimalnej jeszcze w 2024 roku. Co czeka Polaków?
Autor: Katarzyna Oleksik
Źródło: gazeta.pl
Źródło zdjęcia głównego: Bim/GettyImages