Pożyczki w rodzinie. "Są momenty, kiedy warto się zastanowić, czy to robić"

WODZ0883
Źródło: Dzień Dobry TVN
Pieniądz w rodzinie nigdy nie zginie?
Pieniądz w rodzinie nigdy nie zginie?
Gdzie ulokować pieniądze podczas rekordowej inflacji?
Gdzie ulokować pieniądze podczas rekordowej inflacji?
Najwyższa inflacja od 20 lat
Przed nami podwyżki cen prądu
Przed nami podwyżki cen prądu
Stopy w górę. Jak zmieni się twoja rata?
Stopy w górę. Jak zmieni się twoja rata?
Życie pisze różne scenariusze, a czasami pieniądze są nam potrzebne z dnia na dzień. Gdy znajdujemy się w sytuacji podbramkowej, zazwyczaj pierwszym kołem ratunkowym jest rodzina. Jak w tym przypadku wygląda pożyczka? Czym różni się ona od zwykłej darowizny i czy wymaga zgłoszenia lub sporządzenia umów? O tym opowiedziały nam Eliza Kuna, adwokat oraz Maja Pisarek, psycholog

Pieniądze w rodzinie - pożyczki, darowizny, prezenty

Powszechne przekonanie, że pożyczek, darowizn, czy prezentów w rodzinie, pożyczkodawcy i pożyczkobiorcy nie ograniczają żadne zapisy ustaw ani wymogi organów nadzorujących, nie do końca jest prawdą. Ważna jest kwota, ale również to, jak bliskie jest pokrewieństwo.

Zgodnie z zasadami prawnymi pożyczania pieniędzy w rodzinie tzn. pożyczka, darowizna czy prezent od bliskiej osoby nie będą opodatkowane, gdy będą przekazane przez osoby z tzw. I grupy podatkowej. Należą do niej: małżonkowie, zstępni (dzieci – także adoptowane – wnuki, prawnuki), wstępni (rodzice, dziadkowie, pradziadkowie), rodzeństwo, pasierb/pasierbica, ojczym/macocha, a także zięć i synowa (art. 14 ust. 3 pkt 1 ust. o podatku od spadków i darowizn).

Co do zasady taka pożyczka nie wymaga szczególnej formy. Zgodnie z ogólnymi regulacjami Kodeksu cywilnego, gdy pożyczka jest większa niż 1 tys. zł, powinniśmy ją udokumentować zwykłą umową pisemną. Dla zabezpieczenia interesów obu stron pożyczki warto w takiej umowie wskazać strony zobowiązania, o jaką kwotę chodzi i kiedy ma nastąpić spłata. W praktyce wystarczające jest potwierdzenie w postaci e-mail lub SMS. (art. 720 § 2 Kodeksu cywilnego).

- Jako adwokat wiem, że jest bardzo dużo pożyczek w rodzinach, które nie są spłacane. Zawsze mamy przekonanie, że jeśli to osoba bliska to po co to udokumentować. Najlepiej jednak spisywać najprostszą umowę, są one dostępne w Internecie. Warto tam wskazać termin spłaty, określić oprocentowanie, albo określić minimalną cenę spłacanej kwoty. Warto też zrobić tę pożyczkę przelewem jeśli jest taka możliwość, to jest dodatkowe narzędzie dokumentacji w razie, gdyby była niespłacona - powiedziała Eliza Kuna

A co z opodatkowaniem? Zgodnie z obowiązującymi przepisami pożyczka w rodzinie jest rodzajem pożyczki prywatnej, która podlega opodatkowaniu od czynności cywilno-prawnych (PCC) w wysokości 0,5 proc. wartości pożyczki. Do zapłacenia podatku PCC zobowiązany jest pożyczkobiorca. Co ważne, pożyczka od rodziny nie będzie opodatkowana, gdy pożycza się pieniądze od osób z tzw. I grupy podatkowej. (art. 9 ust. 10 lit. C ust. o podatku od czynności cywilnoprawnych).

Podatku nie trzeba płacić też w przypadku dokonywania czynności w granicach grupy podatkowej I ani zgłaszać faktu jej otrzymania fiskusowi, jeśli jej łączna kwota nie przekroczy 10 434 zł od jednej osoby w ciągu pięciu lat. W przypadku kiedy wartość czynności przekroczy tę kwotę, należy ją zgłosić do właściwego US. (art. 9 ust. 1 ust. o podatku od spadków i darowizn). Jeśli nie zgłosi się tej czynności w wymaganym terminie w urzędzie skarbowym, trzeba się liczyć ze sporymi konsekwencjami finansowymi: im większa wartość czynności, tym wyższy należny podatek. Co więcej, urząd skarbowy najpierw ściągnie sam podatek, a potem nałoży jeszcze grzywnę w wysokości nawet 20 proc. Wartości czynności. (art. 10 ust. 1 o podatku od czynności cywilnoprawnych).

- Należy jednak wykonać zgłoszenie i zrobić to w ciągu 14 dni. Wtedy pożyczka jest wolna od opodatkowania. Jest specjalny formularz PCC3, można go złożyć osobiście lub wysłać elektronicznie, lub drogą papierową. Zgłasza osoba, która przyjmuje pożyczkę. Chodzi o to, żeby Urząd Skarbowy wiedział, z jakiego tytułu prawnego na nasze konto wpłynęły pieniądze - powiedziała Eliza Kuna.

Niestety i drogie prezenty będą podlegać opodatkowaniu. Zasady opodatkowania prezentów określają przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn. Opodatkowaniu podlega nabycie, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o wartości przekraczającej: 10 434 zł, jeśli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej, 7878 zł, jeśli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej, 5308 zł, jeśli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej. (art. 9 ust. 1 ust. o podatku od spadków i darowizn).

Pożyczanie bliskim pieniędzy - czy to dobry pomysł?

Często pożyczamy, aby nie stracić w oczach członka rodziny albo dlatego, żeby sobie o nas źle nie pomyślał. Mamy też ogromną potrzebę bycia pomocnym, sprawczym i dobrodusznym. Jak przyznała psycholog, w sytuacjach kryzysowych wyciągnijmy rękę, jednak jeśli sytuacja jest notoryczna, a my mamy potem problem z odzyskaniem pieniędzy, zastanówmy się dwa razy, zanim powiemy tak.

- Kierujemy się lojalnością w rodzinie, każdy wyciągnie wszystko, co ma, żeby pomóc, są jednak momenty, kiedy warto się zastanowić, czy to robić. I pytanie do siebie, czy my mamy przestrzeń na to, żeby te pieniądze pożyczać. Jeżeli sami jesteśmy w kryzysie, to odejmujemy coś sobie - powiedziała psycholog.

Prośba o pożyczkę w gronie rodzinnym może wywierać na nas presję, bo przecież nie wypada odmówić bliskiej nam osobie. W wielu domach słychać hasła – rodzina sobie pomaga, na rodzinę zawsze można liczyć, kochajcie się dzieci, bo jak rodziców zabraknie, to będziecie się wspierać – to także dotyczy pieniędzy. Trudno jest tłumaczyć ludziom powody, dla których chcemy odmówić pożyczki. Mamy trudność w odmawianiu, bo czujemy potrzebę wytłumaczenia się z tego, czemu nie pożyczymy. To stawia nas w niełatwej sytuacji. Dodatkowo, wiedząc, że w Polsce o pieniądzach mówi się tak samo trudno jak o seksie, nie umiemy w swojej głowie uzasadnić, czy nasze dobro w danym momencie jest wyżej niż czyjeś.

Zazwyczaj pożyczki udzielamy w emocjach, bo ktoś dzwoni, jak akwizytor, który nas dociska – podsumowała.

Nie oglądałeś Dzień Dobry TVN na antenie? Wszystkie odcinki oraz Dzień Dobry TVN Extra znajdziesz na platformie Player.pl.

Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.

Zobacz także:

podziel się:

Pozostałe wiadomości