Dolmades uważane są za jedną z najpopularniejszych potraw kuchni greckiej. Wyróżniają się oryginalną formą, a także stanowią doskonałe urozmaicenie codziennego jadłospisu. W porównaniu z polskimi gołąbkami greckie przysmaki są nieco mniejsze, co wynika z wykorzystania w przepisie liści winogron, a nie kapusty. Co ważne, istnieje kilka wersji tego dania, dlatego też bez trudu można przygotować zarówno mięsne, jak i wegańskie gołąbki. Dzięki temu dolmades stanowią doskonałą propozycję dla każdego smakosza, bez względu na jego dietę.
Dolmades, czyli gołąbki w liściach winogron
W klasycznych przepisach na dolmades podstawowy składnikiem są liście winogron. To dzięki nim grecki przysmak jest wyjątkowo oryginalny. W tym przypadku bardzo dobry efekt dają świeże liście. Należy jednak pamiętać, że powinny być młode, dlatego też najlepiej zbierać je w maju. Innym rozwiązaniem jest wykorzystanie marynowanych liści winogron. Można kupić je w niektórych sklepach lub przyrządzić samodzielnie. Aby zamarynować liście, wystarczy je umyć, zblanszować i odcedzić, a następnie przełożyć do słoika i zalać wodą z solą.
Wegańskie gołąbki w greckim stylu
Tradycyjne dolmades to gołąbki wegetariańskie z ryżem. Tak naprawdę można je zaliczyć do przysmaków wegańskich, ponieważ do ich przygotowania nie używa się żadnych produktów odzwierzęcych. Klasyczna potrawa kuchni greckiej podawana jest często na zimno i stanowi element meze, czyli dania składającego się z jednej lub kilku zakąsek. Jak wygląda przepis na dolmades w wersji bezmięsnej?
Składniki (na ok. 30 sztuk):
40 liści winogron (świeżych lub marynowanych),
- 200 g ryżu (najlepiej arborio),
- 2 cebule,
- 2 ząbki czosnku,
- po 1 pęczku świeżych ziół: mięty, koperku i pietruszki,
- 500 ml wody,
- 150 ml oliwy,
- sok z cytryny,
- sól i pieprz do smaku,
- opcjonalnie: garść rodzynek lub orzeszków pinii.
Przygotowanie:
- Przygotuj liście winogron. Jeżeli zdecydujesz się zrobić grecki przysmak ze świeżych liści, umyj je dokładnie, zblanszuj, a następnie odcedź i wykrój najtwardszą część łodygi. Gdy korzystasz z marynowanych liści, wyjmij je z zalewy, opłucz i włóż na ok. 3 minuty do wrzącej wody, po czym odsącz i wystudź.
- Cebulę pokrój w bardzo drobną kostkę lub zetrzyj na tarce, a następnie delikatnie podsmaż na rozgrzanym na patelni tłuszczu.
- Gdy cebula lekko się zeszkli, dodaj na patelnię przeciśnięty przez praskę czosnek i smaż przez kolejne kilkanaście sekund.
- Drobno posiekaj miętę, koperek i pietruszkę.
- Do miski przesyp suchy ryż. Dodaj do niego cebulę z czosnkiem, świeże zioła, a także sok z połowy cytryny i ok. 50 ml oliwy. Przypraw wszystko solą i pieprzem i wymieszaj. Opcjonalnie możesz też dodać orzeszki piniowe lub rodzynki.
- Rozłóż ok. 30 liści winogron żyłkami do góry i na ich środek zacznij wykładać farsz. Pamiętaj, aby nie nakładać go zbyt dużo – w innym przypadku dolmades się rozpadną. Złóż boki liści i zwiń gołąbki w kształt rulonu. Nie rób tego jednak zbyt ciasno, ponieważ w trakcie gotowania ukryty w nich ryż powiększy swoją objętość.
- Pozostałe liście winogron wyłóż na dno garnka – dzięki temu wegańskie gołąbki się nie przypalą. Następnie ułóż dolmades warstwami i zalej je wodą zmieszaną z ok. 100 ml oliwy i sokiem z połowy cytryny. Na koniec przykryj je talerzem, aby nie przesuwały się w garnku.
- Gotuj wszystko pod przykryciem przez ok. 40–50 minut. Tak przygotowane dolmades możesz podać na ciepło lub na zimno.
Gołąbki wegetariańskie z ryżem warto serwować w towarzystwie sosu tzatziki lub dipu oliwkowo–cytrynowego. W wersji dla wegan należy użyć zamienników, które nie zawierają składników pochodzenia zwierzęcego.
Przepis na dolmades z mięsem
Oprócz wegańskiej wersji można przygotować dolmades z mięsem. Potrawy kuchni greckiej słyną z wykorzystania jagnięciny i to właśnie ją warto zastosować w przepisie na gołąbki w liściach winogron. Jak je zrobić?
Składniki (na ok. 40 sztuk):
- 50 liści winogron (świeżych lub marynowanych),
- 250 g mielonej jagnięciny,
- 150 g ryżu,
- pęczek mięty, pietruszki i koperku,
- 2 cebule,
- 3 ząbki czosnku,
- 500 ml bulionu warzywnego,
- 150 ml oliwy,
- sok z 2 cytryn,
- przyprawy do smaku: sól, pieprz, oregano i tymianek.
Przygotowanie:
- Wyjmij liście winogron i odpowiednio przygotuj, w zależności od tego, czy są świeże, czy marynowane.
- Cebulę zetrzyj na tarce, a czosnek przeciśnij przez praskę. Podsmaż składniki na patelni.
- Posiekaj natkę pietruszki, miętę oraz koperek.
- Do miski wsyp ryż, cebulę z czosnkiem oraz świeże zioła. Dodaj mielone mięso, przyprawy, sok z jednej cytryny oraz 50 ml oliwy i wszystko wymieszaj.
- Nałóż farsz na ok. 40 liści winogron i uformuj gołąbki.
- Wyłóż pozostałymi liśćmi dno garnka i ułóż na nich dolmades. Zalej je bulionem warzywnym z sokiem z cytryny i 100 ml oliwy. Na wierzch gołąbków połóż talerz.
- Gotuj dolmades na wolnym ogniu przez ok. godzinę.
Mięsne gołąbki w liściach winogron można podawać, np. z sosami jogurtowymi.
Zobacz wideo: Gołąbki inne niż wszystkie
Zobacz też:
- Robisz sałatkę grecką? Sprawdź, czy nie popełniasz błędu
- Poznaj wartości odżywcze, właściwości i szerokie zastosowanie ciecierzycy
- Buła i spóła, czyli bułka niejedno ma imię. Sprawdź przepisy Andrzeja Polana
Autor: Adrian Adamczyk