Macierzyństwo a strach o dziecko. Jak lęki rodziców wpływają na rozwój malucha?

Kangurowanie niemowlaka noworodka
Fot. Halfpoint Images / Getty Images
Narodziny dziecka zmieniają nie tylko funkcjonowanie rodziny, ale i podejście do życia. Świeżo upieczone mamy, które jeszcze do niedawna twardo stąpały po ziemi, często tuż po narodzinach zamieniają się w istny kłębek nerwów. Obawa o zdrowie, bezpieczeństwo i wychowanie małej istoty bywa paraliżująca. Skąd w rodzicach tyle lęku, i jak wpływa on na przyszłość dziecka? Odpowiedziała nam Katarzyna Kucewicz, psycholog, pedagog i psychoterapeuta z Ośrodka Psychoterapii i Coachingu INNER GARDEN.

Lęk u rodziców - jakie są jego przyczyny?

Czas ciąży jest dla kobiety jedną z piękniejszych chwil. Mimo wszelkich objawów tj. mdłości czy bólu pleców, przyszłe mamy z niecierpliwością oczekują potomstwa i odliczają dni do porodu. Sytuacja zaczyna zmieniać się tuż po narodzinach. W chwili, gdy rodzic trzyma w swych ramionach maleństwo ważące zaledwie kilka kilogramów, dociera do niego, że od dziś bierze za te drobną i bezbronną istotę całą odpowiedzialność. Pojawia się pierwszy strach i paraliżujące myśli. Czuwanie, wpatrywanie się i sprawdzanie co kilka minut, czy oby na pewno wszystko jest w porządku. Z tygodnia na tydzień pojawiają się nowe zmartwienia i pytania, dlaczego dziecko mało je, dlaczego płacze, nie przybiera na wadze lub dlaczego jeszcze nie mówi. Nagle mamy, które do tej pory były silne i nieugięte, zaczynają popadać w lęki. Dopiero po narodzinach dziecka zaczynają bowiem odczuwać prawdziwy strach. Z czego on wynika?

Lęki wynikają przeważnie z niskiej samooceny rodzica, który na dnie serca żywi przekonanie, że nie jest dość dobry, za mało wrażliwy, że się nie nadaje do wychowania dziecka. Osoby, które nie wierzą w to, że poradzą sobie w roli matki/ojca nierzadko odczuwają wewnętrzną presję i są niepewne każdego swojego ruchu. Myślą, że ktoś inny np. teściowa, niania, lepiej sobie radzą. W efekcie ich obawy się piętrzą, co może skutkować nawet depresją

- powiedziała Katarzyna Kucewicz, psycholog, pedagog, psychoterapeutka.

Nasza specjalistka przyznała również, że lęki występują również u rodziców, którzy są perfekcjonistami. Takie osoby za wszelką cenę dążą do spełnienia swoich wysokich standardów, czując jednocześnie obawę, że jeden fałszywy ruch może sprawić, że coś pójdzie nie tak.

Z czym związane są największe lęki rodziców?

Z chwilą narodzin dziecka rodzice wkraczają w nowy etap, a w ich ramionach spoczywa wielka odpowiedzialność. Na każdym etapie rozwoju malucha pojawiają się naturalnie nowe przeszkody, a co za tym idzie - obawy. Jak przyznała specjalistka, lęki rodziców bywają bardzo różne. Zwykle zaczynają się one już w okresie prenatalnym - gdy rodzice martwią się, czy dziecko urodzi się całe i zdrowe.

Jeśli tutaj pojawiają się problemy to pewien, często dość nieracjonalny, strach o zdrowie dziecka może towarzyszyć rodzicom przez całe życie. Nie tylko temat zdrowia spędza sen z powiek. Bardzo często rodzice martwią się, czy wystarczająco dobrze dbają o dziecko, czy nie zaniedbują jego potrzeb, czy są dość uważni na emocje dziecka, czy nie robią mu krzywdy swoim postępowaniem. Tak się dzieje, zwłaszcza gdy rodzice podejmują spektakularne decyzje - o zmianie miejsca zamieszkania, rozwodzie, o kolejnym dziecku. Wówczas może nasilić się postawa pełna obaw, czy nie buduje się swojego szczęścia kosztem dziecka

- powiedziała psychoterapeutka.

Innym, ale równie często występującym rodzajem lęku rodzicielskiego, jest strach przed tym, czy wychowując dziecko, robimy to właściwie. Katarzyna Kucewicz przyznała, że często jest to pokłosie wielu nieprzyjemnych sytuacji, które mają miejsce w sieci.

Takie lęki nasilają się, kiedy osoba zagląda do social mediów i widzi w nich masę hejtu na matki, które rzekomo źle wychowują swoje dzieci. To nasila niepewność

- dodała.

Jak strach rodziców wpływa na dziecko?

Rodzice, którzy pełni są strachu i lęku, w nieświadomy sposób zakorzeniają swoje obawy w dzieciach, które bacznie je obserwują. Jak przyznała ekspertka, dziecko w początkowych fazach rozwoju odwzorowuje zachowanie dorosłych bardziej niż słowa. Środowisko, w którym przebywają, przyjmują za naturalne i właściwe.

Kiedy mama mówi do córki "nie bój się", a sama trzęsie się ze strachu, to dziecko też będzie się bało. Dużo lepiej jest rozmawiać z dzieckiem o uczuciach. Jeśli się boimy, warto szczerze o tym powiedzieć, zaznaczając jednak, że strach to normalna emocją, która mija i z którą można sobie poradzić

- wytłumaczyła Katarzyna Kucewicz.

Postępowanie zalęknionych rodziców często bywa dość irracjonalne. W obawie przed niebezpieczeństwem trzymamy dzieci „pod kloszem”, myśląc, że tak będzie lepiej, że dzięki temu uchronimy je przed czyhającym złem. Wbrew pozorom takie zachowanie może wyrządzić młodemu potomkowi jeszcze większą krzywdę, która ujawni się dopiero w późniejszych etapach rozwoju.

Wychowanie pod kloszem kończy się często zahamowaniami. Dziecko w dorosłości boi się życia, wyzwań, podejmowania nowych aktywności, ryzyka. Jest zamknięte, niepewne siebie i bojaźliwe. Nie wierzy w swoją siłę, a świat postrzega jako bardzo zagrażające miejsce

- powiedziała psycholog.

Wychowanie pod kloszem może też skutkować zupełnie innym zjawiskiem - "odhamowaniem", czyli przesadną eksploracją niebezpiecznych rejonów, w które dziecko zaczyna zmierzać, by wreszcie czegoś doświadczyć i spróbować.

Takie osoby z kolei mają tendencje do nadmiernego ryzyka, do czerpania życia garściami, czasem bez opamiętania. Osoba, która miała zalęknionych rodziców, rzadko kiedy prezentuje zdrowe podejście do życia

- powiedziała.

Lęk, trzymanie pod kloszem i kontrola - co z samodzielnością dziecka?

Rodzice w obawie o malucha od najmłodszych lat wyręczają go w wielu sytuacjach, twierdząc, że zrobią to lepiej. W ten sposób odbierają dziecku szanse na poznanie i doświadczanie nowych rzeczy. Zalękniony rodzic jest zwykle także rodzicem bardzo kontrolującym, sprawdzającym i nieznoszącym sytuacji, w której dziecko radzi sobie samo i samo na sobie polega.

Wychowanie w takiej atmosferze kończy się tym, że osoba nie ma śmiałości, by sama podejmować decyzje, nie ufa sobie, łatwo nią manipulować. Nie jest pewna swojego zdania i swoich ruchów a najlepiej czuje się w układzie, gdy ktoś podejmuje decyzje za nią

- podsumowała psychoterapeutka.

Marta Żmuda Trzebiatowska w rozmowie z Katarzyną Olubińską opowiedziała o tym, jak czuje się po urodzeniu drugiego dziecka. Jakie ma plany zawodowe i kiedy planuje wrócić do pracy po urlopie macierzyńskim?

Zobacz także:

Ciąża przebiegała prawidłowo, ale dziecko otrzymało zero punktów w skali Apgar. Lekarz do rodzącej: "Umiałaś zrobić dziecko? To teraz masz!"

Rodzinna ciąża Mai Hyży i jej siostry. „Chciałyśmy mieć dzieci w tym samym wieku”

Magda Steczkowska pokazała się w stroju kąpielowym. "Jaka z ciebie jest laska kobietko i to po 3 ciążach"

Autor: Nastazja Bloch

podziel się:

Pozostałe wiadomości

Zmiany w Dzień Dobry TVN. Do zespołu dołączą znane twarze

Zmiany w Dzień Dobry TVN. Do zespołu dołączą znane twarze

Takiego programu dawno nie było. W pracy stawi się wyjątkowy skład prowadzących

Takiego programu dawno nie było. W pracy stawi się wyjątkowy skład prowadzących

Upiekłam fit "sernik" Anny Lewandowskiej. Bez glutenu, bez laktozy... bez smaku?

Upiekłam fit "sernik" Anny Lewandowskiej. Bez glutenu, bez laktozy... bez smaku?

Quiz. Sprawdź, co wiesz o wielkanocnych potrawach?

Quiz. Sprawdź, co wiesz o wielkanocnych potrawach?

Żurek i barszcz biały - czym się różnią te wielkanocne zupy?

Żurek i barszcz biały - czym się różnią te wielkanocne zupy?

Wielkanoc z Dzień Dobry TVN. Jakie świąteczne niespodzianki czekają widzów?

Wielkanoc z Dzień Dobry TVN. Jakie świąteczne niespodzianki czekają widzów?

Rebel Wilson straciła dziewictwo w wieku 35 lat. "Ludzie mogą poczekać, aż będą gotowi"

Rebel Wilson straciła dziewictwo w wieku 35 lat. "Ludzie mogą poczekać, aż będą gotowi"

Nowy uczestnik wszedł do "Hotelu Paradise 8" i od razu namieszał

Nowy uczestnik wszedł do "Hotelu Paradise 8" i od razu namieszał

Pomyśl, zanim udostępnisz zdjęcia swojego dziecka

Pomyśl, zanim udostępnisz zdjęcia swojego dziecka

Serowe pyszności na Wielkanoc. Poznaj przepisy Andrzeja Polana na dania z serem długodojrzewającym
Materiał promocyjny

Serowe pyszności na Wielkanoc. Poznaj przepisy Andrzeja Polana na dania z serem długodojrzewającym

Wysyłają gościom wirtualne zaproszenia na ślub. Czy to dobry pomysł?

Wysyłają gościom wirtualne zaproszenia na ślub. Czy to dobry pomysł?

Tradycje wielkanocne - zwyczaje, ciekawostki i symbole Wielkanocy. Co powinno być w koszyczku wielkanocnym?

Tradycje wielkanocne - zwyczaje, ciekawostki i symbole Wielkanocy. Co powinno być w koszyczku wielkanocnym?

"Po Wielkanocy sałatkę jarzynową wyrzuca 68% Polaków". Znana dziennikarka radzi, co z niej zrobić

"Po Wielkanocy sałatkę jarzynową wyrzuca 68% Polaków". Znana dziennikarka radzi, co z niej zrobić

Wojciech Modest Amaro podzielił się rodzinną nowiną. "Piękny Aniołek już jest na świecie"

Wojciech Modest Amaro podzielił się rodzinną nowiną. "Piękny Aniołek już jest na świecie"

Wyjątkowe dania z drobiu na Wielkanoc (i nie tylko). Wypróbuj przepisy Matteo Brunettiego
Materiał promocyjny

Wyjątkowe dania z drobiu na Wielkanoc (i nie tylko). Wypróbuj przepisy Matteo Brunettiego

Tuż po porodzie otrzymała od matki niestosowny prezent

Tuż po porodzie otrzymała od matki niestosowny prezent

Ile jajek można zjeść w tygodniu? Ekspert rozwiewa wątpliwości

Ile jajek można zjeść w tygodniu? Ekspert rozwiewa wątpliwości

Księżna Kate wspierała ją w chorobie. Teraz 8-latka chce zrobić dla niej to samo. "Wyzdrowieje tak, jak ja"

Księżna Kate wspierała ją w chorobie. Teraz 8-latka chce zrobić dla niej to samo. "Wyzdrowieje tak, jak ja"

10 kroków dzieli Cię od udanej podróży. O tym należy pamiętać przy planowaniu wyjazdu
Materiał promocyjny

10 kroków dzieli Cię od udanej podróży. O tym należy pamiętać przy planowaniu wyjazdu

Kobiety hejtowane za wielodzietność.  "Odpieluszkowe zapalenie mózgu"  

Kobiety hejtowane za wielodzietność.  "Odpieluszkowe zapalenie mózgu"  

Zjadłam słynny żurek Magdy Gessler. Czy talerz zupy jest wart swojej ceny?

Zjadłam słynny żurek Magdy Gessler. Czy talerz zupy jest wart swojej ceny?

Siostry uratowały sklep dziadka. "To nie mogło się tak skończyć"

Siostry uratowały sklep dziadka. "To nie mogło się tak skończyć"

Klaudia El Dursi zabiera w podróże walizki z jedzeniem?

Klaudia El Dursi zabiera w podróże walizki z jedzeniem?

Ten składnik warto suplementować. "Odpowiada za to, że nasza skóra jest ładna, a włosy piękne"
Materiał promocyjny

Ten składnik warto suplementować. "Odpowiada za to, że nasza skóra jest ładna, a włosy piękne"

Wiosenny horoskop miłosny. Pojawią się emocjonalne burze i zawirowania

Wiosenny horoskop miłosny. Pojawią się emocjonalne burze i zawirowania

Czy epidemia opioidowa ma szansę dotrzeć do Polski? "4 lata temu nie mieliśmy żadnych przypadków"

Czy epidemia opioidowa ma szansę dotrzeć do Polski? "4 lata temu nie mieliśmy żadnych przypadków"

Polska ma własnego van Gogha. Ekspertyzy potwierdziły autentyczność obrazu

Polska ma własnego van Gogha. Ekspertyzy potwierdziły autentyczność obrazu

"Alkohol, przemoc, zaniedbania". Gabriela nie bała się pomóc maluchom

"Alkohol, przemoc, zaniedbania". Gabriela nie bała się pomóc maluchom

Potrawy wielkanocne, które zawładną świątecznym stołem. Przepisy Sebastiana Olmy
Materiał promocyjny

Potrawy wielkanocne, które zawładną świątecznym stołem. Przepisy Sebastiana Olmy

Marcin Prokop ma wyjątkową relację z bratem, lecz nie zawsze było kolorowo. "Zburzył mój spokój"

Marcin Prokop ma wyjątkową relację z bratem, lecz nie zawsze było kolorowo. "Zburzył mój spokój"

Obejrzałam dwa odcinki serialu "Klara". Każdy zna kogoś takiego, jak matka głównej bohaterki

Obejrzałam dwa odcinki serialu "Klara". Każdy zna kogoś takiego, jak matka głównej bohaterki

Sposób na wnętrze: Metamorfoza starej i niefunkcjonalnej kuchni. "To jest rewelacja"
Materiał promocyjny

Sposób na wnętrze: Metamorfoza starej i niefunkcjonalnej kuchni. "To jest rewelacja"

Sarah Ferguson wspiera Kate. Sama walczyła z dwoma typami raka

Sarah Ferguson wspiera Kate. Sama walczyła z dwoma typami raka

Wyjątkowy gość specjalny w "MasterChef Nastolatki"

Wyjątkowy gość specjalny w "MasterChef Nastolatki"

Nazywają go "trudnym aktorem". Jaki naprawdę jest Sebastian Fabijański?

Nazywają go "trudnym aktorem". Jaki naprawdę jest Sebastian Fabijański?

Dbać trzeba nie tylko o włosy, ale i o skórę głowy. Jak to robić?
Materiał promocyjny

Dbać trzeba nie tylko o włosy, ale i o skórę głowy. Jak to robić?

"Łazienkowe przekleństwa" - zbawienna metoda czy szkodliwy trend? Psycholożka wyjaśnia

"Łazienkowe przekleństwa" - zbawienna metoda czy szkodliwy trend? Psycholożka wyjaśnia

Sposób na idealnie białe firanki i obrusy na święta - sprawdź, co trzeba zrobić

Sposób na idealnie białe firanki i obrusy na święta - sprawdź, co trzeba zrobić

"Hotel Paradise 8". Ola i Ada rozdają karty. Ich decyzja może mieć wpływ na Rajskie Rozdanie

"Hotel Paradise 8". Ola i Ada rozdają karty. Ich decyzja może mieć wpływ na Rajskie Rozdanie

Zatrzymaj pierwsze zmarszczki. Sprawdź, jak zapobiec starzeniu się skóry
Materiał promocyjny

Zatrzymaj pierwsze zmarszczki. Sprawdź, jak zapobiec starzeniu się skóry

Platforma streamingowa Max już w czerwcu. "Na tę chwilę czekaliśmy 2 lata"

Platforma streamingowa Max już w czerwcu. "Na tę chwilę czekaliśmy 2 lata"

Wiosna na wielkanocnym stole. Stwórz własne dekoracje

Wiosna na wielkanocnym stole. Stwórz własne dekoracje

Brak apetytu u osób starszych. Co robić, kiedy seniorzy przestają jeść?
Materiał promocyjny

Brak apetytu u osób starszych. Co robić, kiedy seniorzy przestają jeść?

Co i za ile kupimy do koszyka wielkanocnego?

Co i za ile kupimy do koszyka wielkanocnego?

Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

To najczęstszy błąd w podawaniu żurku

To najczęstszy błąd w podawaniu żurku

Wybuchowy ekstrawertyk, a może cichy introwertyk? Poznaj numerologiczną 4

Wybuchowy ekstrawertyk, a może cichy introwertyk? Poznaj numerologiczną 4

Mateusz Hładki poprowadzi nowy program

Mateusz Hładki poprowadzi nowy program

Sprawdzony trik z TikToka. Jak sprytnie pokroić mango?

Sprawdzony trik z TikToka. Jak sprytnie pokroić mango?

E-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"
Materiał promocyjny

E-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"

Ile cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"

Ile cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"

Paulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie

Paulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie

Wielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"

Wielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"

Sanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?

Sanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?

9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy

9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy

Wakacje w maju – gdzie warto pojechać?

Wakacje w maju – gdzie warto pojechać?

Ola Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą

Ola Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą

#DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas

#DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas

Jak rozmawiać z dziećmi o ukrzyżowaniu Jezusa? "Mają prawo wiedzieć, że umieramy"

Jak rozmawiać z dziećmi o ukrzyżowaniu Jezusa? "Mają prawo wiedzieć, że umieramy"

Grupowa randka w "Hotelu Paradise 8". Ktoś złoży uczestnikom niezapowiedzianą wizytę

Grupowa randka w "Hotelu Paradise 8". Ktoś złoży uczestnikom niezapowiedzianą wizytę

Beata Ścibakówna skrytykowała zachowanie młodych aktorów

Beata Ścibakówna skrytykowała zachowanie młodych aktorów

Nauczycielka, która nie stawia stopni. "Obawiałam się bardziej reakcji rodziców niż uczniów"

Nauczycielka, która nie stawia stopni. "Obawiałam się bardziej reakcji rodziców niż uczniów"