W 11 tygodniu ciąży uwidaczniają się zmiany w ciele kobiety. Przyszła mama czuje się coraz lepiej, zaczyna przybierać na wadze, a objawy ciąży przestają być tak dokuczliwe, jak we wcześniejszych tygodniach. To także czas, kiedy można wykonać pierwsze badania prenatalne płodu.
Ciążowe tematy dla młodej mamy
11. tydzień ciąży - który to miesiąc?
11. tydzień ciąży to 3 miesiąc. Pierwszy trymestr zbliża się powoli do końca. Od momentu zapłodnienia minęło 9 tygodni i tyle też wynosi wiek rozwijającego się płodu. Wszystkie jego narządy wewnętrzne zostały już wykształcone, a teraz jedynie dojrzewają. Z każdym tygodniem maleje ryzyko poronienia. Podczas badania USG w 11. tygodniu ciąży można usłyszeć bicie serca dziecka.
Jak wygląda dziecko w 11. tygodniu ciąży?
Wielkość płodu w 11. tygodniu ciąży wynosi około 45 milimetrów. To tak zwana długość CRL, czyli ciemieniowo-siedzeniowa, mierzona od szczytu czaszki do najniższej części miednicy. Zmierzenie całkowitego wzrostu dziecka nie jest możliwe, ponieważ znajduje się ono w pozycji ze skurczonymi nóżkami. Prawie połowę długości stanowi głowa, która zaczyna przyjmować owalny kształt i jest wyraźnie większa od reszty ciała. Waga płodu osiąga 8 gramów. 11. tydzień ciąży jest dla płodu czasem, w którym intensywnie zaczynają rozwijać się neurony, czyli komórki nerwowe tkanki mózgowej. Powstaje kilka milionów nowych połączeń w mózgu na minutę. Następuje także wykształcenie się receptorów, które odbierają wrażenia zmysłowe - dotyk i węch. Skóra płodu zaczyna przybierać różową barwę, jednak nadal jest na tyle cienka, że widać przez nią naczynia krwionośne. Dziecko jest bardzo aktywne i wykonuje dużo ruchów rączkami i nóżkami. Nie są one odczuwalne przez mamę dziecka, ponieważ nie pozwala na to niewielki rozmiar płodu. Wątroba, która zajmuje większą część jamy brzusznej, w 11. tygodniu ciąży zaczyna produkować krew płodu. W późniejszym etapie tę funkcję przejmie szpik kostny. Natomiast trzustka wydziela już insulinę do krwi. Koniec pierwszego trymestru to także czas, w którym rozpoczyna się proces rozwoju zewnętrznych narządów płciowych. U chłopców pojawia się testosteron, który odpowiada za wykształcenie się penisa. Narządy rodne dziewczynek pozostają na tym etapie bez zmian.
11. tydzień ciąży - objawy
Koniec pierwszego trymestru ciąży przynosi przyszłej mamie ulgę w dokuczających jej do tej pory zawrotach głowy, nudnościach i wymiotach. Ustępują one zwiększonemu parciu na mocz, które pojawia się w wyniku powiększenia się macicy i jej ucisku na pęcherz. Wzrasta produkcja kolagenu, dlatego poprawia się wygląd cery, a włosy i paznokcie rosną w zawrotnym tempie. W 11. tygodniu ciąży warto zwrócić szczególną uwagę na higienę jamy ustnej i stan zębów, ponieważ hormony ciążowe zwiększają wydzielanie śliny, a dziąsła stają się wrażliwe, tkliwe, z tendencją do krwawień. Brzuch w 11. tygodniu ciąży jest widoczny na początku jedynie u szczupłych osób, jednak to szybko ulega zmianie. Przyczynia się do tego zwiększony apetyt i różnego rodzaju zachcianki. W tym czasie kobieta powinna przytyć około 2 kilogramów. U części ciężarnych na brzuchu może pojawić się tak zwana “linea negra”, czyli kresa czarna - ciemna linia biegnąca wzdłuż brzucha. To charakterystyczny dla ciąży objaw, związany ze zwiększeniem pigmentacji i produkcji melaniny. Ciemniejsze mogą stać się także pieprzyki, znamiona na ciele i brodawki sutkowe.
11. tydzień ciąży - USG i badania prenatalne
Wykonanie USG w 11. tygodniu ciąży to odpowiedni moment, ponieważ płód jest już na tyle rozwinięty, że lekarz może zobaczyć na nim ewentualne wady rozwojowe. Jest także w stanie ocenić czynność serca dziecka i stwierdzić ewentualną ciążę bliźniaczą. W niektórych gabinetach dostępne jest wykonanie w 11. tygodniu ciąży USG 3D lub 4D. Dzięki temu przyszli rodzice mogą zobaczyć wyraźniejszy kształt dziecka, to jak się ono porusza i jak zmienia się mimika na jego twarzy. Badaniem prenatalnym, które wykonuje się na tym etapie ciąży jest USG genetyczne oraz test PAPPA, pozwalające ocenić stopień ryzyka rozwinięcia się takich wad, jak zespół Downa, zespół Patau lub zespół Edwardsa. Lekarz podczas badania ocenia długość płodu, ruchy kończyn, stopień rozwoju gałek ocznych i skostnienia kości nosowych oraz przezierność fałdu karkowego, czyli wielkość wypełnionego płynem fragmentu karku płodu, którego poszerzenie świadczy o obecności wady wrodzonej. Nieprawidłowy wynik USG genetycznego jest wskazaniem do dalszej diagnostyki i wykonania innych badań prenatalnych.
Zobacz także:
- Boisz się bólu w czasie porodu? Ten niepozorny przedmiot pomoże go złagodzić
- Jesteś w ciąży? Lepiej unikaj tych 6 prac domowych. Mogą zaszkodzić zdrowiu dziecka
- Przedwczesny poród to trauma dla matek. "Był przerażającym rozpoczęciem macierzyństwa"
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: Nazar Abbas Photography/Getty Images