Unia Europejska przygotowuje zakaz stosowania PFAS, czyli toksycznych związków chemicznych obecnych w tysiącach produktów codziennego użytku. Nowe przepisy mogą diametralnie zmienić rynek konsumencki. Czym jest PFAS? Jakie choroby może spowodować? W których produktach znajdują się te substancje? Sprawdź.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Unia Europejska chce zakazu stosowania PFAS - nowe przepisy
Jak informuje serwis rynekzdrowia.pl, Unia Europejska finalizuje projekt rozporządzenia wprowadzającego zakaz stosowania PFAS, czyli trwałych związków chemicznych wykorzystywanych w produktach codziennego użytku, takich jak odzież, naczynia, kosmetyki czy elektronika. Ich odporność na rozkład sprawia, że kumulują się w środowisku i organizmach ludzkich, co według Europejskiej Agencji Chemikaliów (ECHA) może prowadzić do uszkodzeń wątroby, nerek, zaburzeń hormonalnych i nowotworów. Dlatego też nazywane są często "wiecznymi chemikaliami".
Początkowo regulacje miały wejść w życie po 2026 roku, jednak już w zeszłym roku Unia uznała problem za priorytetowy. Komisarz UE ds. środowiska, Jessika Roswall, ogłosiła więc przyspieszenie prac. Planowany zakaz obejmie tysiące produktów, zmuszając branże kosmetyczną, tekstylną i elektroniczną do poszukiwania alternatyw. Niektóre kraje, jak Dania i Francja, już wcześniej wprowadziły ograniczenia dotyczące PFAS. Teraz podobne regulacje obejmą całą Unię Europejską.
Co to jest PFAS?
Związki per- i polifluoroalkilowe (PFAS) to syntetyczne substancje chemiczne, charakteryzujące się wyjątkową odpornością na działanie wody, tłuszczów, wysokich temperatur oraz tarcia. Dzięki tym właściwościom znalazły szerokie zastosowanie w wielu różnych branżach, m.in. przy produkcji odzieży sportowej, naczyń kuchennych z powłoką nieprzywierającą, pianek gaśniczych oraz komponentów elektronicznych.
Jednak trwałość, która pierwotnie była ich zaletą, obecnie stanowi poważny problem. Mocne wiązania węgiel-fluor, odpowiedzialne za ich stabilność, należą do najsilniejszych w chemii organicznej. W rezultacie PFAS praktycznie nie ulegają biodegradacji, a ich usunięcie ze środowiska jest niezwykle trudne i kosztowne.
Jakie produkty zawierają PFAS?
Jak informuje portal rynekzdrowia.pl, PFAS najczęściej można znaleźć w następujących produktach:
- podkłady i pudry,
- tusze do rzęs i eyelinery wodoodporne,
- kremy z filtrem UV,
- pomadki, balsamy do ust,
- antyperspiranty, pianki do golenia,
- papierowe opakowania na fast food,
- opakowania typu "take-away",
- tacki i papier do pieczenia odporny na tłuszcz,
- torebki na popcorn do mikrofalówki,
- niektóre butelki PET i folie spożywcze,
- patelnie i garnki z powłoką teflonową (PTFE),
- formy do pieczenia "nieprzywierające",
- silikonowe akcesoria kuchenne (tańsze, niskiej jakości),
- kurtki przeciwdeszczowe i sportowe z membranami DWR,
- plamoodporne obrusy, firany i dywany,
- tkaniny techniczne i robocze,
- smary techniczne i oleje syntetyczne,
- części samochodowe odporne na temperaturę i chemikalia,
- materiały uszczelniające i powłoki antykorozyjne,
- produkty do impregnacji tkanin i butów,
- niektóre kleje i taśmy montażowe.
Zobacz także:
- "Wieczne chemikalia" we krwi dzieci. Co to jest PFAS?
- Młodzi ludzie już nie kupią e-papierosów. Kiedy nowe przepisy wejdą w życie?
- Takich chipsów bekonowych już nie zjesz. Unia Europejska wprowadza zakaz ich sprzedaży
Autor: Regina Łukasiewicz
Źródło: rynekzdrowia.pl
Źródło zdjęcia głównego: Motortion/GettyImages