Trybula ogrodowa jest nieco zapomnianą rośliną przyprawową. Jej wygląd jest podobny do pietruszki, co również przekłada się na uprawę. Niewątpliwie warto ją mieć w swoim ogródku ziołowym, aby tworzyć kuchnię pełną unikalnych smaków i aromatów. Trybula ogrodowa (Anthriscus cerefolium) - gatunek rośliny jednorocznej z rodziny selerowatych. Szybko tworzy gęste kępy. Mogą one wyrastać na wysokość od 30 do 60 cm. Cechuje się jasnozielonymi miękkimi liśćmi, które przypominają liście pietruszki. W maju i czerwcu na końcu długich łodyg ukazują się delikatne, białe kwiaty, zebrane w baldachy. Po przekwitnięciu pojawiają się owoce w postaci podłużnej rozłupni.
ZOBACZ: Trybula ogrodowa – właściwości, działanie i zastosowanie
Roślina pochodzi z Azji Zachodniej i Środkowej, Kaukazu oraz południowo-wschodniej i środkowej Europy. Znana już od czasów średniowiecza. W środowisku naturalnym spotyka się ją na nizinach - zdziczałą na piasku, jako chwast ruderalny i w lasach liściastych. Dawniej była często uprawiana w ogrodach. Obecnie najwięcej uprawia się jej we Francji do celów przyprawowych. W naszym kraju jest rzadziej stosowana, więc nie łatwo ją kupić. Z tego powodu wiele osób decyduje się na samodzielną uprawę w ogródku.
Trybula ogrodowa jest używana jako przyprawa. Jej mocny, słodkawo-korzenny aromat przywodzi na myśl zapach anyżu. Obecnie jest najbardziej popularna w kuchni francuskiej, a także holenderskiej oraz angielskiej. Posiekane listki trybuli najczęściej służą jako dodatek do zup, sosów, wędlin, masła ziołowego, twarogu i sałaty. Trybula ogrodowa sprawdza się w mieszance z innymi ziołami, takimi jak estragon (np. jako przyprawa do kurczaka), tymianek, bazylia pospolita, cząber ogrodowy i pietruszka. Można też wykorzystać trybulę jako zamiennik natki pietruszki.
Ważne! Trybula jest najbardziej wartościowa, gdy jest świeża. Ciężko się ją przechowuje. Nie warto jej suszyć, gdyż traci ona swój smak i aromat. Niewykorzystane listki można zamrozić.
Właściwości lecznicze
Trybula znana jest również jako roślina lecznicza. Surowcem leczniczym jest ziele. Z ziela otrzymuje się aromatyczny olejek eteryczny, karoten i witaminę C. Zioło przyspiesza trawienie, łagodzi wzdęcia oraz wzmacnia odporność. Ponadto jest stosowane jako środek wykrztuśny i do leczenia egzemy. Zewnętrznie stosuje się liście trybuIi na hemoroidy oraz przy swędzeniu skóry. Z kolei w kosmetyce trybula wykorzystywana jest jako środek przeciw zmarszczkom. Uprawiając trybulę w ogródku możemy przygotować napar o właściwościach przeciwzmarszczkowych - 60 gram ziela zalewamy 1 litrem wody. Moczymy waciki i obmywamy twarz w celu uelastycznienia skóry. Wyciąg ze świeżych liści poleca się też na kontuzje, wybroczyny, czyraki i trudno gojące się rany.
Uprawa i pielęgnacja
Nasiona trybuli ogrodowej wysiewa się od wczesnej wiosny. Roślina ma nie dużych wymagań cieplnych, dlatego pod koniec marca możliwy jest już siew nasion bezpośrednio do gruntu. Można ją też sadzić w skrzyniach i pojemnikach balkonowych. Ze względu na to, że nasiona trybuli są bardzo drobne, poleca się je wymieszać z piaskiem, co ułatwia wysiew. Należy zachować odstęp 20 cm. Zbyt gęstą trybulę przerywamy. Roślina nie lubi przesadzania. Można pokusić o uprawę trybuli w domu, jednak wówczas będzie już tak łatwa w uprawie, jak w przypadku uprawy w gruncie.
Trybulę najlepiej sadzić na glebach żyznych, przepuszczalnych i umiarkowanie wilgotnych. Miejsce pod trybulę poleca się wzbogacić dobrze rozłożonym kompostem. Stanowisko powinno być półcieniste. Roślina poradzi sobie na słońcu, ale jej pędy mogą stać się łykowate.
Pierwsze zbiory listków są możliwe już po około 6-8 tygodniach od siewu, gdy osiągną one 10 cm lub więcej (przed rozpoczęciem kwitnienia rośliny). Listki zrywa się bezpośrednio przed użyciem, ponieważ szybko więdną i nie nadają się do przechowywania czy suszenia. Aby wydłużyć okres zbiorów do początku jesieni, siew rośliny można powtarzać w kilkutygodniowych odstępach - od przełomu marca i kwietnia do końca lipca.
Należy przyznać, że roślina nie jest specjalnie wymagająca i w zasadzie nie potrzebuje zbytniej pielęgnacji. Warto jednak zadbać o to, aby gleba całkowicie nie wysychała, zwłaszcza podczas suszy. Pędy kwiatostanowe muszą być jak najszybciej usunięte, gdyż hamują rozwój liści. Jeżeli dopuścimy do zakwitnięcia, trybula ogrodowa szybko wyda nasiona i obumrze. Usuwając pędy kwiatostanowe przedłużamy więc jej wegetację i zwiększamy ilość zebranych liści. Przy uprawie trybuli trzeba też uważać na mszyce, które często ją atakują. Mszyce można zwalczać stosując wywar z wrotyczu lub bylicy piołunu.
Zobacz też:
Co z tego wyrośnie, czyli zakładamy szklarnię na działce. Jak to zrobić?
Sukulenty w szkle - sadzenie krok po kroku. Jak pielęgnować te rośliny?
Rozsadzamy i przesadzamy kwiaty. Jak to zrobić prawidłowo?
Autor: Adrian Adamczyk
Pozostałe wiadomości
NewsyZmiany w Dzień Dobry TVN. Do zespołu dołączą znane twarze
GwiazdyTakiego programu dawno nie było. W pracy stawi się wyjątkowy skład prowadzących
GwiazdyUpiekłam fit "sernik" Anny Lewandowskiej. Bez glutenu, bez laktozy... bez smaku?
Styl życiaQuiz. Sprawdź, co wiesz o wielkanocnych potrawach?
Przepisy kulinarneŻurek i barszcz biały - czym się różnią te wielkanocne zupy?
NewsyWielkanoc z Dzień Dobry TVN. Jakie świąteczne niespodzianki czekają widzów?
GwiazdyRebel Wilson straciła dziewictwo w wieku 35 lat. "Ludzie mogą poczekać, aż będą gotowi"
GwiazdyNowy uczestnik wszedł do "Hotelu Paradise 8" i od razu namieszał
Gorące tematyPomyśl, zanim udostępnisz zdjęcia swojego dziecka
Przepisy kulinarneSerowe pyszności na Wielkanoc. Poznaj przepisy Andrzeja Polana na dania z serem długodojrzewającym
Ślub i weseleWysyłają gościom wirtualne zaproszenia na ślub. Czy to dobry pomysł?
Styl życiaTradycje wielkanocne - zwyczaje, ciekawostki i symbole Wielkanocy. Co powinno być w koszyczku wielkanocnym?
Przepisy kulinarne"Po Wielkanocy sałatkę jarzynową wyrzuca 68% Polaków". Znana dziennikarka radzi, co z niej zrobić
GwiazdyWojciech Modest Amaro podzielił się rodzinną nowiną. "Piękny Aniołek już jest na świecie"
Przepisy kulinarneWyjątkowe dania z drobiu na Wielkanoc (i nie tylko). Wypróbuj przepisy Matteo Brunettiego
ParentingTuż po porodzie otrzymała od matki niestosowny prezent
Zdrowe odżywianieIle jajek można zjeść w tygodniu? Ekspert rozwiewa wątpliwości
GwiazdyKsiężna Kate wspierała ją w chorobie. Teraz 8-latka chce zrobić dla niej to samo. "Wyzdrowieje tak, jak ja"
Podróże10 kroków dzieli Cię od udanej podróży. O tym należy pamiętać przy planowaniu wyjazdu
ParentingKobiety hejtowane za wielodzietność. "Odpieluszkowe zapalenie mózgu"
GwiazdyZjadłam słynny żurek Magdy Gessler. Czy talerz zupy jest wart swojej ceny?
Styl życiaSiostry uratowały sklep dziadka. "To nie mogło się tak skończyć"
GwiazdyKlaudia El Dursi zabiera w podróże walizki z jedzeniem?
Zdrowe odżywianieTen składnik warto suplementować. "Odpowiada za to, że nasza skóra jest ładna, a włosy piękne"
HoroskopWiosenny horoskop miłosny. Pojawią się emocjonalne burze i zawirowania
PsychologiaCzy epidemia opioidowa ma szansę dotrzeć do Polski? "4 lata temu nie mieliśmy żadnych przypadków"
Styl życiaPolska ma własnego van Gogha. Ekspertyzy potwierdziły autentyczność obrazu
Parenting"Alkohol, przemoc, zaniedbania". Gabriela nie bała się pomóc maluchom
Przepisy kulinarnePotrawy wielkanocne, które zawładną świątecznym stołem. Przepisy Sebastiana Olmy
GwiazdyMarcin Prokop ma wyjątkową relację z bratem, lecz nie zawsze było kolorowo. "Zburzył mój spokój"
GwiazdyObejrzałam dwa odcinki serialu "Klara". Każdy zna kogoś takiego, jak matka głównej bohaterki
Sposób na wnętrzeSposób na wnętrze: Metamorfoza starej i niefunkcjonalnej kuchni. "To jest rewelacja"
GwiazdySarah Ferguson wspiera Kate. Sama walczyła z dwoma typami raka
GwiazdyWyjątkowy gość specjalny w "MasterChef Nastolatki"
GwiazdyNazywają go "trudnym aktorem". Jaki naprawdę jest Sebastian Fabijański?
Pielęgnacja twarzy i ciałaDbać trzeba nie tylko o włosy, ale i o skórę głowy. Jak to robić?
Parenting"Łazienkowe przekleństwa" - zbawienna metoda czy szkodliwy trend? Psycholożka wyjaśnia
DomSposób na idealnie białe firanki i obrusy na święta - sprawdź, co trzeba zrobić
Gwiazdy"Hotel Paradise 8". Ola i Ada rozdają karty. Ich decyzja może mieć wpływ na Rajskie Rozdanie
Pielęgnacja twarzy i ciałaZatrzymaj pierwsze zmarszczki. Sprawdź, jak zapobiec starzeniu się skóry
NewsyPlatforma streamingowa Max już w czerwcu. "Na tę chwilę czekaliśmy 2 lata"
Aranżacje wnętrzWiosna na wielkanocnym stole. Stwórz własne dekoracje
LongFormBrak apetytu u osób starszych. Co robić, kiedy seniorzy przestają jeść?
NewsyCo i za ile kupimy do koszyka wielkanocnego?
ZwierzętaNie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas
Styl życiaTo najczęstszy błąd w podawaniu żurku
HoroskopWybuchowy ekstrawertyk, a może cichy introwertyk? Poznaj numerologiczną 4
GwiazdyMateusz Hładki poprowadzi nowy program
Przepisy kulinarneSprawdzony trik z TikToka. Jak sprytnie pokroić mango?
NewsyE-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"
Zdrowe odżywianieIle cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"
Styl życiaPaulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie
ParentingWielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"
GwiazdySanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?
Przepisy kulinarne9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy
ŚwiatWakacje w maju – gdzie warto pojechać?
GwiazdyOla Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą
Nasze akcje#DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas
Styl życiaJak rozmawiać z dziećmi o ukrzyżowaniu Jezusa? "Mają prawo wiedzieć, że umieramy"
GwiazdyGrupowa randka w "Hotelu Paradise 8". Ktoś złoży uczestnikom niezapowiedzianą wizytę
GwiazdyBeata Ścibakówna skrytykowała zachowanie młodych aktorów
Styl życiaNauczycielka, która nie stawia stopni. "Obawiałam się bardziej reakcji rodziców niż uczniów"