Content: Puszcza Białowieska leży na terenie Polski i Białorusi. To najstarszy naturalny las niżowy i największa ostoja wolnego żubra w Europie.
Puszcza Białowieska – informacje, położenie
Gdzie jest Puszcza Białowieska ? Ten wielki kompleks leśny znajduje się w województwie podlaskim, w północno-wschodniej Polsce oraz na Białorusi.
Puszcza Białowieska – powierzchnia:
- całkowita powierzchnia Puszczy Białowieskiej wynosi ok. 150 tys. ha;
- zachodnia część Puszczy Białowieskiej (leżąca w Polsce) zajmuje ok. 63,2 tys. ha;
- wschodnia część Puszczy Białowieskiej (leżąca na Białorusi) zajmuje ok. 87 tys. ha.
Białowieski Park Narodowy został uznany za światowy rezerwat biosfery w 1977 r., a cała polska część Puszczy Białowieskiej w 2005 r. Na liście światowego dziedzictwa UNESCO Puszcza Białowieska jest od 1979 r. W 1992 dołączyła do niej część białoruska.
Białowieski Park Narodowy istnieje od 1932 r., pod nazwą Park Narodowy w Białowieży
Historia Puszczy Białowieskiej
Historia Puszczy Białowieskiej zaczyna się 11 tys. lat temu, kiedy na jej terenie występowała roślinność tundry i tajgi, a żerowały mamuty czy niedźwiedzie jaskiniowe. Po epoce lodowcowej zaczęły tu rosnąć odporne drzewa iglaste, później pojawiły się charakterystyczne do dziś dęby, graby, jesiony i lipy.
Najstarszymi pamiątkami bytności człowieka na terenie Puszczy Białowieskiej są neolityczne, krzemienne narzędzia. Osady ludzkie istniały tu już między II a I w. p.n.e.
Ochrona Puszczy Białowieskiej zaczęła się już w XV w., kiedy tereny leśne miały służyć wyłącznie łowom książąt i królów.
Puszcza Białowieska – wycinka drzew
Puszcza Białowieska w 2017 r. zaczęła być intensywnie wycinana, co wywołało protesty ekologów. Lasy Państwowe uzasadniały wycinkę drzew Puszczy Białowieskiej koniecznością pozbycia się korników.
Spór o Puszczę Białowieską trwał do listopada 2017 r., kiedy Trybunał Sprawiedliwości nakazał przerwanie wycinki drzew.
Zwierzęta w Puszczy Białowieskiej
Symbolem Puszczy Białowieskiej jest żubr, niekwestionowany król Puszczy Białowieskiej.
Oprócz żubra, zwierzęta żyjące w Puszczy Białowieskiej to także:
- rysie,
- wilki,
- żbiki,
- jelenie,
- łosie,
- dziki.
Na terenie Puszczy Białowieskiej żyje 12 gatunków płazów, m.in. traszki, ropuchy i rzekotki drzewne. Bardzo rzadkie są tam żółwie błotne.
W zbiornikach wodnych Puszczy Białowieskiej żyje 29 gatunków ryb.
Fauna Puszczy Białowieskiej jest szczególnie bogata w bezkręgowce, m.in. motyle i chrząszcze.
Ptaki Puszczy Białowieskiej
Puszcza Białowieska jest jedną z ważnych ostoi ptaków uznanych przez BirdLife International. Występuje tu wiele gatunków ptaków, w tym np. aż dziewięć gatunków dzięciołów. Żyje tu około połowy polskiej populacji muchołówki białoszyjej, orzełka włochatego czy dzięcioła białogrzbietego.
Rośliny w Puszczy Białowieskiej
Flora Puszczy Białowieskiej to przede wszystkim charakterystyczny, stary drzewostan. Dęby, lipy czy jesiony osiągają niespotykane rozmiary – rosną bardzo wysokie, z niewielkimi koronami u szczytu. Tak zbudowane dęby są nazywane klasycznymi dębami białowieskimi.
Co można zobaczyć w Puszczy Białowieskiej?
Zwiedzanie Puszczy Białowieskiej to przede wszystkim podziwianie dzikiej przyrody. Ale tereny Puszczy były użytkowane przez człowieka od tysiąca lat, co potwierdzają zabytki i atrakcje turystyczne:
- kurhany w rezerwacie Szczekotowo,
- kurhany u źródeł rzeki Przedzielnej,
- kurhany na uroczysku w Starej Białowieży (5 km od obecnej Białowieży),
- zabytkowy dworzec Białowieża Towarowa.
Szlaki Puszczy Białowieskiej
Na terenie Puszczy Białowieskiej znajduje się sieć szlaków pieszych PTTK. Są trasy odpowiednie do uprawiania nordic walking. Wyznaczono także dwa szlaki rowerowe: czarny i zielony. Tam, gdzie pokrywają się szlaki piesze z rowerowymi, piesi mają pierwszeństwo. Puszcza Białowieska zimą oferuje ciekawą możliwość przejazdu po terenie parku saniami, a latem bryczką. Trzeba się upewnić, że firma organizująca taki przejazd uiści odpowiednie opłaty i otrzyma pozwolenia władz Parku.
Puszcza Białowieska – atrakcje
Najważniejszą atrakcją Puszczy Białowieskiej jest jej symbol – żubr, największy lądowy ssak występujący w Europie. Można go zobaczyć 3 km od Białowieży, w Pokazowym Rezerwacie Żubrów. Żyją tam w półnaturalnych warunkach najciekawsze zwierzęta Puszczy Białowieskiej:
- żubry,
- koniki polskie (tarpany),
- łosie,
- jelenie,
- sarny,
- żubronie,
- dziki,
- wilki,
- rysie.
Na terenie Parku Narodowego Puszczy Białowieskiej na przełomie XIX i XX w. założono park Pałacowy, ogród w stylu angielskim wpisany do rejestru zabytków województwa. Można tam podziwiać drewniany dworek, najstarszy budynek Białowieży, oraz obelisk upamiętniający polowanie Augusta III Sasa.
Muzeum Puszczy Białowieskiej również znajduje się na terenie parku Pałacowego.
Puszcza Białowieska – ciekawostki
Pierwsze królewskie polowanie Władysława Jagiełły na terenie Puszczy Białowieskiej miało miejsce w 1409 r. i trwało całą zimę.
Puszcza Białowieska występuje w kronice Jana Długosza.
Na terenie Puszczy jest tzw. „Miejsce Mocy”, czyli kamienny krąg, rzekomo ułożony przez Słowian i wykorzystywany do starożytnych obrzędów.
Zobacz wideo: Pani Wanda od ponad 30 lat zajmuje się żubrami
Zobacz także:
- Kilkadziesiąt żubrów wypasało się przy drodze na Podlasiu. Gdzie można zobaczyć te zwierzęta?
- Król Puszczy Białowieskiej odwiedził mieszkańców wsi Budy
- Dorota i żubrze chruczenie
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: iStockphoto