Efekty spożywania kwasu fitowego wzbudzają sporo kontrowersji, może on bowiem oddziaływać na organizm zarówno w pozytywny, jak i negatywny sposób. Ma natomiast szerokie zastosowanie w kosmetyce i może niezwykle korzystnie wpływać na urodę.
Pozytywne działanie kwasu fitowego
Najważniejszą prozdrowotną właściwością kwasu fitowego jest pobudzenie aktywności komórek NK – natural killers. Są one elementem układu odpornościowego i potrafią niszczyć te komórki, które organizm uzna za wrogie, na przykład wirusowe i złośliwe. Kwas fitowy ma zatem istotne znaczenie w zapobieganiu nowotworom i walce z nimi.
Kwas fitowy ma właściwości chelatujące metale ciężkie: wiąże się z nimi w organizmie człowieka, a potem jest wydalany wraz z moczem lub kałem.
Bierze udział w naprawie kodu DNA, likwiduje komórki patogeniczne, zapobiega powstawaniu skrzepów krwi oraz reguluje rytm pracy serca. Według badań kwas fitynowy może także zmniejszać ryzyko wystąpienia kamieni nerkowych.
Pozytywne oddziaływanie kwasu fitowego jest więc bardzo szerokie – odpowiednią dla zdrowia dawkę zapewnia już zjedzenie ok. 25 g brązowego ryżu. Niestety stwierdzono również jego negatywny wpływ na organizm człowieka.
Kwas fitowy i jego ciemna strona
Kwas fitowy nie jest trawiony przez organizm człowieka, jednak przechodząc przez układ pokarmowy, reaguje z innymi składnikami pożywienia i tworzy trwałe, nierozpuszczalne związki z takimi metalami jak żelazo, cynk, wapń, magnez. Jednocześnie może zmniejszać ich wchłanialność o ponad połowę. Dlatego zdolności chelatujące, które w niektórych przypadkach mogą być korzystne dla organizmu człowieka, mogą jednocześnie zaburzać przyswajalność ważnych minerałów. Jest to szczególnie niebezpieczne dla kobiet w ciąży, osób chorujących na zaburzenia autoimmunologiczne oraz dla osób z anemią i innymi niedoborami składników mineralnych.
Duże znaczenie ma to, jak skomponowana jest dieta. Działanie kwasu fitowego zależy oczywiście od jego zawartości w produkcie – wystarczy nawet niewielka ilość na poziomie 2–10 mg/posiłek. Dlatego spożywanie produktów bogatych w kwas fitynowy może doprowadzić do niedoborów tych pierwiastków w organizmie, a w konsekwencji do poważnych chorób. Najwyższą zawartość kwasu fitowego znajdziemy m.in. w orzechach brazylijskich, siemieniu lnianym, migdałach, płatkach owsianych, kakao czy tofu.
Kwas fitynowy może także upośledzać rozkład białek do aminokwasów, co utrudnia trawienie, negatywnie wpływa na florę bakteryjną jelit oraz może nasilać procesy zapalne.
Kwas fitowy i jego zastosowanie w kosmetyce
Kwas fitowy (nazwa chemiczna to heksafosforan inozytolu) występuje naturalnie w większości nasion, ziaren oraz roślin strączkowych. Do zastosowania w kosmetyce najczęściej pozyskiwany jest z ziaren ryżu.
Ze względu na swoje właściwości jest świetnym antyoksydantem, eksfoliantem, doskonale rozjaśnia przebarwienia i nawilża skórę, ma także zdolność wiązania jonów metali. Kwas fitowy zmienia swoje zastosowanie w zależności od użytego stężenia. W kosmetyce najczęściej wykorzystywane są jego następujące cechy:
- redukuje zmarszczki,
- jest antyoksydantem, neutralizuje wolne rodniki i dzięki temu opóźnia procesy starzenia się skóry,
- bierze udział w naprawie kodu DNA i chroni je przed uszkodzeniami,
- rozjaśnia i wybiela skórę,
- przeciwdziała powstawaniu przebarwień i zmniejsza te już istniejące,
- doskonale złuszcza naskórek,
- reguluje wydzielanie sebum, które często jest problemem osób z cerą tłustą,
- nawilża i uelastycznia skórę, czyniąc ją gładką i jędrną,
- chroni włosy przed szkodliwym wpływem promieniowania słonecznego i chlorowanej wody,
- zapobiega powstawaniu próchnicy i osadów nazębnych, dlatego może być składnikiem past i płynów do zębów.
Kwas fitowy jest składnikiem wielu kosmetyków. Najczęściej tych przeznaczonych do cery z problemami: suchej, wrażliwej, naczynkowej, z przebarwieniami czy cienkiej. Może znaleźć się także w kosmetykach do ciała. Kwas fitowy pojawia się w toniku, kremie, serum czy balsamie. Świetnie sprawdza się jako dodatek do preparatów z witaminą C i kwasami AHA. Udowodniono, że zwiększa przenikanie składników aktywnych do skóry.
Kwas fitowy jest także wykorzystywany w zabiegach kosmetycznych, szczególnie tych do cery przesuszonej, odwodnionej czy zmęczonej. Taki zabieg niweluje cienie pod oczami, uszczelnia naczynia krwionośne, poprawia mikrokrążenie, rozjaśnia przebarwienia, napina skórę wokół oczu.
Zobacz też:
Masło shea – właściwości, zastosowanie, efekty
Olej z pestek malin – na włosy, na twarz, na trądzik i jako filtr UV
Zobacz video: Jak zmienić swoje życie na lepsze? Biohacking - to filozofia optymalizacji zdrowia
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: Moment RF