Grzybobranie to jedna z ulubionych czynności Polaków – zarówno młodszych, jak i starszych. Nic dziwnego, ponieważ polskie lasy bogate są w pyszne prawdziwki, podgrzybki czy kurki, a satysfakcja, jaką niesie znalezienie dorodnych okazów w gęstej ściółce, jest nieoceniona. Jednak aby kilkugodzinne wysiłki nie poszły na marne i aby grzyby się nie zepsuły, należy przygotować je do spożycia lub suszenia tego samego dnia. W innym wypadku mogą nie tylko się zepsuć, ale też stracić cenne walory smakowe i odżywcze. Tuż po zerwaniu grzyby składają się bowiem w ponad 90% z wody, której musisz się pozbyć stopniowo i ostrożnie. Do suszenia wybieraj okazy zdrowe – bez robaków i ognisk pleśni, a także nie za małe – w procesie suszenia każdy grzyb i tak znacznie zmniejszy swoją objętość.
Suszenie grzybów – jak przygotować grzyby do suszenia?
Grzyby, które przeznaczasz do suszenia, muszą być świeże (zabrane najlepiej tego samego dnia rano), nierobaczywe , bez oznak gnicia czy bez pleśni . Jeśli w zebranych lub kupionych grzybach znalazły się okazy niewielkich rozmiarów, zdecydowanie lepiej będzie je usmażyć i włożyć do słoików lub zamarynować. Do suszenia wybieraj grzyby duże . Najlepiej sprawdzają się gatunki, takie jak podgrzybki, smardze, koźlarze, kurki, kanie czy borowiki – nie mają bowiem wilgotnej skórki, która może utrudniać suszenie i zachowują najwięcej walorów smakowych.
Zanim rozpoczniesz proces suszenia, przygotuj grzyby do suszenia w następujący sposób:
- Jeśli jest słonecznie (najlepiej także wietrznie), wykonaj tzw. wstępne suszenie grzybów na słońcu . Rozłóż na zewnątrz gazetę, a na niej ułóż luźno wszystkie grzyby. Podczas wstępnego suszenia grzyby mogą oddać nawet kilka procent wody, a z kapeluszy zniknie warstwa śluzu (a przynajmniej będzie go mniej). Dzięki temu unikniesz sklejania się grzybów podczas suszenia i przywierania, np. do rusztu w piekarniku.
- Weź ostry nożyk i odetnij zabrudzoną część korzenia.
- Oczyść grzyby z zanieczyszczeń, takich jak piasek, mech, igliwo czy inne pozostałości wyniesione z lasu. Możesz do tego wykorzystać specjalną szczotkę do czyszczenia grzybów lub bawełnianą ściereczkę. Możesz też przecierać każdy grzyb wilgotną szmatką, ale nie myj grzybów w wodzie . Łatwo chłoną wodę, której przecież chcesz się pozbyć.
- Przekrój na pół kapelusz i trzonek, żeby sprawdzić, czy grzyb nie jest robaczywy. Jeśli znajdujesz kilka otworów lub odchodów robaków, usuń je nożem. Jeśli jest ich więcej, wyrzuć grzyb.
- Pokrój grzyby na mniejsze kawałki – trzon grzyba przetnij na pół, a kapelusz pokrój w plastry.
- Jeśli w zbiorze masz pieprzniki i lejkowce, nie musisz odcinać żadnej części grzybów. Jeśli przygotowujesz do suszenia borowiki i koźlarze, odkrój trzonki od kapeluszy. W przypadku suszenia kani wykorzystaj tylko kapelusze.
Suszenie grzybów w suszarce elektrycznej
Suszenie grzybów w suszarce jest najprostszą i najbezpieczniejszą metodą. Szansa, że grzyby się popsują, jest mniejsza niż w przypadku innych metod. Minusem takiego rozwiązania jest konieczność posiadania specjalnego urządzenia.
W suszarce grzyby układane są piętrowo na przystosowanych do suszenia rusztach. Wystarczy ułożyć na nich przygotowane wcześniej grzyby i włączyć nawiew. W trakcie suszenia można przekręcać grzyby co jakiś czas na drugą stronę – zwłaszcza wtedy, gdy suszysz większe kawałki grzybów. Grzyby schną w suszarce około 6 godzin.
Suszenie grzybów w piekarniku elektrycznym
W piekarniku najlepiej wykonać suszenie grzybów na specjalnym ruszcie – siatce przeznaczonej do suszenia. Jeśli korzystasz z blachy dołączonej do piekarnika, wyłóż ją gazetą codzienną (nie wykorzystuj gazet z innego papieru, np. papieru kredowego).
- Włącz piekarnik, wybierz funkcję termoobiegu i ustaw temperaturę 40–50℃ .
- Aby zwiększyć prawdopodobieństwo, że grzyby będą ususzone, a nie upieczone, uchyl delikatnie drzwi piekarnika (na szerokość kciuka lub dwóch palców).
- Co jakiś czas obracaj blachę z grzybami, aby wysuszyły się one równomiernie (grzyby w tylnej części piekarnika zazwyczaj suszą się w wyższej temperaturze). Delikatnie przewracaj też wszystkie grzyby.
- Jeśli zauważysz, że grzyby, zamiast wysychać, pęcznieją, od razu obniż temperaturę, uchyl mocniej drzwi piekarnika lub sprawdź, czy termoobieg działa.
- Grzyby w piekarniku schną około 3 godzin.
Podczas suszenia grzybów w piekarniku kontroluj je co 20–30 minut.
Wskazówki! Jeśli masz więcej grzybów, niż mieści się na blasze w piekarniku, nawlecz je na nitki i zawieść na drzwiach piekarnika. Dzięki temu grzyby zaczną schnąć, jeszcze zanim umieścisz je w środku.
Suszenie grzybów na nitce
Grzyby pokrojone na mniejsze kawałki nawlecz luźno na nitkę, a potem rozwieś nad kuchenką gazową lub przy kaloryferze. Jeśli wieszasz nitki pionowo, nie nawlekaj na nie zbyt dużo kawałków, ponieważ będą za bardzo obciążone i mogą się posklejać. Nitki możesz powiesić poziomo – za oba końce. W takim wypadku możesz nawlec na nitkę więcej kawałków grzybów, ale pamiętaj, że powinny być rozmieszczone luźno. Aby przyspieszyć suszenie grzybów, włączaj co jakiś czas najmniejszy palnik w kuchence.
Zobacz także:
- Grzyby pod ochroną – jakich nie wolno zbierać?
- Podgrzybek – kiedy, jak i gdzie go szukać
- Grzybobranie – gdzie opłaca się pojechać i co należy ze sobą zabrać?
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN
Źródło zdjęcia głównego: Madeleine_Steinbach/Getty Images