Zajady to infekcja pojawiająca się w kącikach ust, dlatego też nazywane bywają zapaleniem kątów ust lub kątowym zapaleniem warg.
Dalsza część artykułu znajduje się pod materiałem wideo
Makijaż ust
Wilgotne środowisko sprzyja rozwojowi bakterii oraz grzybów, które są główną przyczyną tworzenia się zajadów. Zajady świadczą również o niedoborach witamin z grupy B, a także chorobach takich jak np. anemia. Opryszczka pojawia się najczęściej w stanach spadku odporności (np. w przeziębieniach), a objawia się bolącymi i swędzącymi pęcherzami w okolicy ust, a czasem również nosa.
Zajad a opryszczka – różnice
Najczęściej nie mamy kłopotów z odróżnieniem, czy zaatakowała nas infekcja pod postacią zajadów, czy opryszczki. Podstawową różnicą jest umiejscowienie problemu, a także charakter czynnika, który go wywołał. Zajady tworzą się w kącikach ust, podczas gdy opryszczka sytuuje się na granicy skóry i śluzówek oraz na krawędzi ust. Kolejna różnica to przyczyna, która powoduje rozwój infekcji. Opryszczka wywołana jest przez wirus Herpes Simplex typu I, natomiast zajady przez bakterie i grzyby. Jakie jeszcze mogą być powody tworzenia się brzydkich i nieprzyjemnych pęknięć w kącikach ust?
Z zajadami możemy mieć do czynienia w różnym wieku, a problem może powracać, jeśli występują:
- niedobory witamin z grupy B,
- niedobory żelaza,
- anemia,
- cukrzyca,
- alergia,
- niewłaściwa higiena jamy ustnej.
Często zajady tworzą się wtedy, kiedy kąciki ust opadają wraz z wiekiem – tworzy się wówczas idealne, wilgotne środowisko do rozwoju infekcji bakteryjnej lub grzybiczej. Zajady powstają także po długotrwałej antybiotykoterapii, która zaburza skład flory bakteryjnej. Warto zaznaczyć, że niedobory witaminy B, które mogą powodować nawracający problem zajadów, często są efektem nieodpowiednio zbilansowanej diety.
Zajad a opryszczka – jak leczyć?
Początki opryszczki to świąd, pieczenie i ból. Niedługo później pojawiają się pęcherzyki wypełnione płynną treścią, które występują przez kilka dni lub nawet tygodni. Wirus opryszczki pozostaje w ukryciu w tkance nerwowej, a gdy pojawiają się sprzyjające okoliczności (np. spadek odporności), może zaatakować, tworząc brzydkie i bolesne pęcherze. Jeśli więc opryszczka przydarzy nam się choć raz, jest duża szansa, że powróci. Czy można zapobiegać nawrotom choroby?
Jedyne, co można zrobić, to zadbać o odporność i wzmacniać ją, szczególnie w okresie wzmożonej zachorowalności, a więc jesienią i wiosną. Leczenie opryszczki polega na stosowaniu maści, kremów lub plastrów z substancją czynną, które można nabyć w każdej aptece. Niekiedy lekarz zaleca przyjmowanie doustnych leków przeciwwirusowych. Warto też pamiętać, że tuszowanie zmian makijażem spowoduje jedynie ich dłuższe gojenie się. Choć istnieje wiele domowych metod walki z opryszczką, większość z nich nie przynosi dobrych rezultatów – przykładowo, nakładanie pasty do zębów może nieco wysuszyć zmianę, ale na pewno jej nie wyleczy.
Zajady, które mają postać pękniętej skóry w kącikach ust, można leczyć kremami antybiotykowymi i witaminowymi. Czasem zalecany jest preparat przeciwgrzybiczy. Ważna jest odpowiednia pielęgnacja jamy ustnej – nie tylko zębów, ale również ust. Zajady są rezultatem ich przesuszenia, dlatego warto zadbać o ich odpowiednie nawilżenie. Nawracający problem może wymagać suplementacji witaminy B12 lub żelaza, ale o tym powinien zadecydować lekarz po przeprowadzeniu wywiadu i niezbędnych badań.
Jak zapobiegać zajadom i opryszczce?
Zajady, opryszczka to schorzenia, które dotykają większości osób, dlatego warto wiedzieć, co można zrobić, by zminimalizować ryzyko ich wystąpienia. Podstawą jest zadbanie o odpowiednią dietę, dzięki której nie wystąpią niedobory witamin i mikroelementów. Warto dbać o odporność i odpowiednią ilość ruchu, co wpłynie na ogólną kondycję.
Nie bez znaczenia jest prawidłowa higiena jamy ustnej i intensywne nawilżanie ust – zwłaszcza przed i po zabiegach stomatologicznych czy przed wyjściem na zewnątrz. Problemy z zajadami dotykają często osób palących lub ze źle dobraną protezą zębową. Żadnej zmiany na ustach, czy to zajadów, czy opryszczki nie należy dotykać brudnymi rękoma, rozdrapywać, wyciskać czy tuszować nadmiernym makijażem. Leczenie należy dostosować do rodzaju zmiany, a w cięższych przypadkach skonsultować z lekarzem. Maść czy krem na zajady i opryszczkę warto kupować w aptekach, gdzie farmaceuta pomoże dobrać odpowiedni specyfik.
Zobacz także:
- Opryszczka a karmienie piersią – jak sobie z nią poradzić i nie zarazić malucha?
- Od czego robi się opryszczka na ustach? Przyczyny, objawy i leczenie
- Przyczyny oraz sposoby leczenia opryszczki u niemowląt
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: EyeEm Mobile GmbH/Getty Images