Rak nerki we wczesnym stadium nie daje objawów bądź są one na tyle niespecyficzne, że nie są łączone z tym nowotworem. Najczęściej wykrywany jest przypadkowo i w późnym stadium, co zwiększa ryzyko niepowodzenia leczenia. Warto więc zapoznać się z tą chorobą, aby móc jej skutecznie przeciwdziałać.
Światowy Dzień Raka Nerki
Światowy Dzień Raka Nerki obchodzony jest 15 czerwca. Święto ma na celu podnoszenie świadomości na temat tego rzadkiego nowotworu. Chociaż nie występuje często, to jego późne wykrywanie negatywnie wpływa na rokowania. Dlatego tak ważna jest świadomość i profilaktyka. Dzień został ustanowiony dzięki Międzynarodowej Koalicji Raka Nerki.
Rak nerki stanowi 3 do 4% nowych rozpoznań wśród guzów litych w kraju. Co roku obserwowany jest stały wzrost zachorowań o 2-3%, a dwukrotnie częściej diagnozowany jest u mężczyzn niż u kobiet. Najczęstszym z nowotworów jest rak nerkowokompórkowy (RCC) i stanowi on około 90% wszystkich złośliwych nowotworów nerek. U dzieci najczęściej występujący jest guz Wilma. W obrębie nowotworu mogą rozwijać się między innymi: mięsaki, rak miedniczki nerkowej oraz rak moczowodu.
Przyczyny i czynniki zwiększające ryzyko zachorowania na raka nerki
Przyczyny raka nerki nie są wciąż do końca poznane. Ustalono jednak czynniki ryzyka, które mogą wpływać na jego rozwój. Do potwierdzonych powodów zalicza się palenie tytoniu oraz otyłość. Większość nowotworów nerki ma charakter sporadyczny, jedynie 4% to guzy związane z występowaniem w rodzinie. Znane są rzadkie przypadki, kiedy jego wystąpienie uwarunkowane jest genetycznie i wchodzi w skład zespołu von Hippla-Lindaua (VHL).
Do czynników zwiększających ryzyko zachorowania zalicza się:
- palenie tytoniu,
- nadciśnienie tętnicze,
- otyłość i mała aktywność fizyczna,
- przewlekłe przyjmowanie leków przeciwbólowych,
- narażenie na niektóre czynniki chemiczne (metale ciężkie, garbniki, azbest),
- stany immunosupresji wynikające z infekcji HIV wiążą się z ponad ośmiokrotnym zwiększeniem częstości występowania raka nerki.
Jak się objawia rak nerki
Początkowo nie pojawiają się jednoznaczne objawy, na podstawie których można byłoby podejrzewać rozwój raka nerki. Około 25-40% przypadków rozpoznawanych jest w okresie bezobjawowym na podstawie innych badań. W chwili rozpoznania około 30% pacjentów ma już objawowe przerzuty.
Do ogólnych objawów, na podstawie których często dochodzi do rozpoznania choroby, zalicza się:
- nocne poty,
- utratę masy ciała,
- ogólne osłabienie,
- uporczywy kaszel,
- nawracające infekcje wirusowe,
- częste infekcje dróg moczowych.
Objawem klinicznym, który powinien nas zaalarmować, jest krwiomocz - to pierwszy objaw u około 50% pacjentów chorych na raka nerki. Mogą wystąpić także ból w okolicy lędźwiowej oraz guz brzucha wyczuwalny palpacyjnie.
W trakcie rozwoju choroby zauważalne są różne rodzaje bólu w obrębie podbrzusza, brzucha, a nawet obrzęki kończyn dolnych.
Zaawansowany nowotwór nerki objawia się:
- gorączką,
- niedokrwistością,
- nadciśnieniem,
- jadłowstrętem ubytkiem masy ciała,
- poliglobulią,
- leukocytozą,
- hiperkalcemią,
- wysokim OB,
- bólami kostnymi,
- kaszlem, krwiopluciem i dusznościami przy przerzutach do płuc,
- patolicznymi złamaniami przy przerzutach do kości,
- objawami neurologicznymi w przypadku przerzutów do ośrodkowego układu nowotworowego.
Diagnostyka i rozpoznanie raka nerki
We wstępnej diagnostyce wykonuje się podstawowe badania laboratoryjne, takie jak: morfologia krwi, badanie ogólne moczu, OB, oznaczenie stężenia wapnia oraz aktywność fostazy alkalicznej. Konieczne jest zdiagnozowanie niebolesnego krwiomoczu poprzez USG jamy brzusznej i miednicy mniejszej, cystoskopii i badania ogólnego moczu.
– Zazwyczaj pierwszym badaniem, które sugeruje istnienie tego nowotworu jest badanie USG zaordynowane z powodu bólów jamy brzusznej np. w przebiegu kamicy pęcherzyka żółciowego czy kolki nerkowej. Aby postawić trafną diagnozę i zaplanować leczenie guza nerki kolejnym badaniem, które należy wykonać jest tomografia komputerowa. Na podstawie tomografii jesteśmy w stanie z dużym prawdopodobieństwem, ocenić charakter nowotworu, a także zaplanować leczenie operacyjne, które jest podstawowym sposobem leczenia raka nerki. Należy podkreślić, że w obecnych czasach, w znakomitej większości przypadków, możemy tak zaplanować leczenie operacyjne guzów nerek aby zaoszczędzić maksymalną ilość miąższu nerkowego wycinając sam guz. Podejście to istotnie zmniejsza ryzyko występowania niewydolności nerek w późniejszych latach życia naszych pacjentów – tłumaczy dr n. med. Stanisław Szempliński, Specjalista Urolog, Fellow of European Board of Urology z Europejskiego Centrum Zdrowia Otwock: dla portalu zwrotnikraka.pl
Sposoby leczenia raka nerki
Rak nerki może być skutecznie leczony - operacyjne i systemowo (przez wprowadzenie leków antyangiogennych oraz inhibitorów immunlogicznych). Sukces zależy od właściwie dobranego postępowania, a także współpracy zespołu interdyscyplinarnego, w którego skład wchodzą urologowie, onkolodzy, chirurdzy oraz radioterapeuci.
– Dzięki ogromnemu rozwojowi i poprawie skuteczności terapii systemowych możemy efektywnie leczyć chorych z zaawansowanym rakiem nerki. W ramach programu lekowego B10 pacjenci w Polsce mają dostęp do immunoterapii i leków ukierunkowanych molekularnie, które, jak potwierdzają liczne badania, są bardzo skuteczne. Pozwalają znacznie wydłużyć życie pacjentów z przerzutowym rakiem nerki – podsumowuje dr hab. n. med. Jakub Kucharz, onkolog kliniczny z Kliniki Nowotworów Układu Moczowego Narodowego Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowego Instytutu Badawczego dla portalu zwrotnikraka.pl
Profilaktyka raka nerki - czy da się zapobiegać?
Profilaktyka zarówno w przypadku raka nerki, jak i innych chorób polega na eliminacji czynników ryzyka, którymi są np. palenie tytoniu, nadwaga, brak ruchu czy nadciśnienie. Dobrze jest również wykonywać przesiewowe i kontrolne badania.
– Profilaktyką występowania guza nerki będzie prowadzenie zdrowego trybu życia; zaprzestanie palenia, redukcja masy ciała, regularny wysiłek fizyczny w celu obniżenia ciśnienia tętniczego. U osób, u których w rodzinie występowała ta choroba należy pomyśleć o wykonaniu badania USG jamy brzusznej najlepiej u doświadczonych w tej dziedzinie lekarzy – tłumaczy dr n. med. Stanisław Szempliński, Specjalista Urolog, Fellow of European Board of Urology z Europejskiego Centrum Zdrowia Otwock dla portalu zwrotnikraka.pl.
Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.
Zobacz także:
- Rak jądra – jak często mężczyźni powinni się badać?
- Rak pęcherza moczowego czterokrotnie częściej dotyka mężczyzn. Jakie daje objawy?
- "Musimy dużo pić, żeby te drogi moczowe płukać". Co jeszcze można zrobić, aby infekcja nie wracała?
Autor: Teofila Siewko
Źródło: zwrotnikraka.pl
Źródło zdjęcia głównego: Peter Dazeley/Getty Images