Profilaktyka raka prostaty
Prostata, stercz, gruczoł krokowy - pod tymi nazwami skrywa się niewielki narząd odpowiedzialny za produkcję płynu, w którym zawieszone są plemniki. Według danych Krajowego Rejestru Nowotworów, rak gruczołu krokowego jest w Polsce drugim co do częstości występowania (po nowotworach płuc) onkologicznym schorzeniem u mężczyzn. Najlepszym sposobem na przeciwdziałanie rozwoju nowotworów są regularne badania, które umożliwiają wykrycie zmian na wczesnym etapie rozwoju.
Wciąż zbyt często nowotwory złośliwe są diagnozowane w późnym stadium III stadium. Dzieje się tak, ponieważ Polacy unikają badań, boją się lekarzy lub odkładają w czasie wizytę u specjalisty, co znacznie obniża szanse pacjenta. Eksperci przypominają, że wykrycie choroby w początkowej fazie zwiększa możliwość całkowitego wyleczenia.
- To nie jest tylko kwestia urologa, to jest ogólnie kwestia męskiego podejścia do życia - przypomina prof. Paweł Wiechno. - To jest odpowiedzialne, męskie podejście: dbać o siebie. Kiedy urolog? Zawsze, kiedy są niepokojące objawy ze strony układu moczowego np. z potencją. To nie jest problem wstydliwy, to jest problem, który po prostu po męsku trzeba postarać się rozwiązać - zaznacza.
Objawy raka prostaty
Rak gruczołu krokowego zazwyczaj pojawia się po 50. roku życia. Większość zachorowań na nowotwory złośliwe prostaty przypada w siódmej i ósmej dekadzie życia. Nawet jeśli nie ma niepokojących objawów ze strony narządu, po przekroczeniu magicznej pięćdziesiątki warto regularnie zaglądać do lekarskiego gabinetu.
- To jest choroba przebiegająca podstępnie, na początku najczęściej nie daje żadnych objawów - przestrzega ekspert. - Powiem więcej, mam pacjentów, u których występują przerzuty i również nie mają objawów. Warto rozpoznać wcześniej, bo wtedy możemy leczyć lepiej.
Jeśli w rodzinie były przypadki raka prostaty, to pierwszą wizytę u urologa należy zaplanować nieco wcześniej - ok. 45. roku życia. Wtedy lekarz na podstawie wyników badań zdecyduje o częstotliwości kolejnych wizyt.
Zobacz zapis czatu z profesorem Pawłem Wiechno
Jeśli kobieta regularnie chodzi do ginekologa, do jakiego lekarza powinien systematycznie chodzić mężczyzna?
prof. Paweł Wiechno Przede wszystkim do lekarza pierwszego kontaktu, bo warto dbać o ogólny stan zdrowia. Jeśli chodzi o mężczyzn i problemy urologiczne, to zalecam odwiedzenie urologa nawet jeśli nic nie dolega, około 50 roku życia a jeśli jakieś dolegliwości się pojawią, to natychmiast. To urolog będzie decydował, jak często powinniśmy do niego chodzić.
Jak uchronić się przed rakiem prostaty? Możemy zapobiec chorobie?
prof. Paweł Wiechno Niestety tej chorobie nie do końca możemy zapobiec. Wiadomo, że zdrowy tryb życia (uprawianie sportu, dbanie o wagę, zdrowa dieta) zmniejsza nieznacznie ryzyko zachorowania. Jednak u mężczyzn jest to choroba dość powszechna i warto ją wcześnie wychwycić.
Jak zachęcić męża do profilaktyki?
prof. Paweł Wiechno Proszę wejść na ambicję mężowi. Prawdziwy mężczyzna bierze byka za rogi i nie udaje, że nie ma problemów. Warto wcześnie rozpoznać nowotwór, kiedy wyleczenie jest jeszcze możliwe.
Kiedy należy zacząć się badać by nie było za późno?
prof. Paweł Wiechno Około 50 roku życia należy porozmawiać ze specjalistą o aktywnym poszukiwaniu nowotworu prostaty a 5 lat wcześniej jeśli w rodzinie były przypadki zachorowań. Zawsze jeśli są jakiekolwiek niepokojące objawy (np.: problemy z oddawaniem moczu, kłopoty z potencją) warto zwrócić się do lekarza, bo umie pomóc!
Jakie badania robić i jak często? Jaka jest profilaktyka?
prof. Paweł Wiechno Przede wszystkim o takich badaniach i ich interpretacji decyduje specjalista. On ukierunkuje badania. Wytłumaczy, na czym polegają i co z nich wynika. Przestrzegam przed samodzielnym interpretowaniem badań. Badanie PSA to nie wszystko!
Co powinno nas zaniepokoić? Jakie objawy?
prof. Paweł Wiechno Rak gruczołu krokowego na początku zwykle nie daje żadnych objawów. Jest chorobą podstępną, ale oczywiście wszystkie objawy z układu moczowego np. częste oddawanie moczu, problemy ze wzwodem, czy jakiekolwiek problemy zdrowotne są powodem do zgłoszenia się do lekarza. Do urologa wymagane jest skierowanie, ale lekarz pierwszego kontaktu z pewnością takie skierowanie wystawi.
Dzień dobry, Czy PSA na poziomie 6,7 u mężczyzny w wieku 71 lat świadczy o raku prostaty? Jakie dalsze badania powinny być wykonane przy takim wyniku?
prof. Paweł Wiechno Sam poziom PSA w żadnym wypadku nie stanowi o rozpoznaniu raka gruczołu krokowego. Wyższe PSA mówi o tym, że ryzyko jest wyższe. Z pewnością przy takim PSA należy odwiedzić urologa, który zleci badania. Tylko na podstawie badania histopatologicznego można ustalić pewne rozpoznanie. Materiał z gruczołu, tkankę pobiera się poprzez biopsję igłową.
Czy przyczyną raka jajnika u córki może być obciążenie genetyczne które przeszło z ojca? W przypadku kobieta-kobieta obciążenie jest możliwe, a w przypadku mężczyzna-kobieta?
prof. Paweł Wiechno Taka koincydencja nowotworów może budzić niepokój, czy w materiale genetycznym w rodzinie nie występują uszkodzenia tzw genów naprawy. Warto takie badanie wykonać - zgłosić się do poradni genetycznej. Przy Narodowym Instytucie Onkologii taka poradnia działa.
Dzień dobry, czy żylaki powrózka nasiennego w negatywnie wpływają na prostatę czy mogą prowadzić do patologii w tym raka ? Czy urolog zajmując się pierwszym z problemów, profilaktycznie powinien zająć się również prostatą ?
prof. Paweł Wiechno Nie. To są zupełnie różne choroby. Żylaki powrózka mogą jednak zmniejszać płodność. Urolog nie ma takiego obowiązku diagnozowania prostaty w przypadku żylaków powrózka.
Zobacz także:
- L4 na wypalenie zawodowe? To będzie już możliwe od 2022 roku
- "Załatwia się w prześcieradła, a potem zrzuca je z okna". Sąsiedzi chcą pomóc chorej 80-latce
- Jesz, ćwiczysz i nadal tyjesz? "Dr House od otyłości" zdradza nieoczywiste powody nabierania wagi
Źródło zdjęcia głównego: Jerzy Dudek / East News