Fobia to rodzaj zaburzeń lękowych objawiający się intensywnym i jednocześnie irracjonalnym strachem przed jakimś czynnikiem, osobą lub sytuacją. Ergofobia charakteryzuje się nadmierną obawą przed pracą. Jak każda fobia w poważny sposób wpływa na codzienne życie i utrudnia normalne funkcjonowanie.
Dalsza część artykułu znajduje się pod materiałem wideo
Problemy natury psychologicznej
Na czym polega ergofobia?
Termin „fobia” pochodzi od greckiego określenia phobos oznaczającego panikę. Jednym z bohaterów mitologii greckiej był Fobos, syn Aresa i Afrodyty, który personifikował strach. Tym właśnie jest fobia – to rodzaj zaburzenia, które objawia się silnym, paraliżującym i jednocześnie irracjonalnym strachem przed sytuacją lub czynnikiem, które obiektywnie wcale nie są niebezpieczne.
Fobia powoduje stałe uczucie niepokoju, może prowadzić nawet do ataków paniki. Znacząco wpływa na codzienne funkcjonowanie, styl życia, sposób mierzenia się z problemami, relacje z ludźmi czy sferę zawodową.
Osoba cierpiąca na ergofobię odczuwa silny stres przed pracą. Bodźcem fobicznym, wywołującym lęk i niepokój, jest w tym przypadku wszystko to, co wiąże się z pójściem do pracy lub z samą pracą. Ergofobia, podobnie jak inne fobie, ma cechy szczególne, wśród których wyróżnia się: strach lub niepokój związany z danym obiektem albo sytuacją, aktywne unikanie czy opór przed bodźcem wywołującym lęk, a także konkretne objawy kliniczne spowodowane strachem.
Cechy charakterystyczne ergofobii
Lęk związany z pracą nie jest niczym dziwnym, wiele osób odczuwa stres spowodowany obowiązkami zawodowymi, obawia się wystąpień publicznych lub czuje się niepewnie w niektórych służbowych sytuacjach. Poziom niepokoju czy strachu w dużym stopniu zależy od rodzaju profesji i związanego z nią stresu.
Kiedy zatem można mówić o ergofobii? Osoby dotknięte tą fobią czują nieuzasadniony lęk przed swoim miejscem pracy. Jednocześnie zdają sobie sprawę z tego, że ich strach nie jest adekwatny do sytuacji, jest przesadny, nie ma racjonalnego wyjaśnienia. Mimo wszystko ten lęk przed pracą jest tak silny, że nie są go w stanie powstrzymać czy kontrolować. Stres pojawia się automatycznie w momencie konfrontacji z danym bodźcem fobicznym. Panika, która mu towarzyszy, paraliżuje i pozbawia możliwości racjonalnego myślenia oraz działania.
Ważne jest także to, że strach nie jest związany z konkretną pracą czy miejscem jej wykonywania – to bardzo uogólniony lęk przed pracą w ogóle. Tylko w takiej sytuacji można stwierdzić, że dana osoba cierpi na ergofobię.
Istotne jest również to, że ludzie, którzy cierpią na to zaburzenie, starają się za wszelką cenę unikać wszelkich bodźców związanych z pracą. Oczywiście oznacza to, że mają poważne problemy z jej wykonywaniem i mogą ją stracić.
Przyczyny i skutki ergofobii
Skąd bierze się ergofobia? Przyczyny mogą być pośrednie (bycie świadkiem traumatycznej sytuacji w pracy) albo bezpośrednie (doświadczenie negatywnej sytuacji w pracy). Źródłem ergofobii najczęściej jest zdarzenie, które uwarunkowało lękowe nastawienie do pracy. Nieprzyjemna, wstydliwa, konfliktowa czy bolesna sytuacja staje się bodźcem, który wyzwala negatywne skojarzenie z miejscem pracy. W konsekwencji wszystko, co jest związane z pracą – droga do niej, miejsce wykonywania obowiązków, konkretne sytuacje zawodowe – staje się bodźcem wyzwalającym lęk. Oznacza to silny stres, niepokój oraz panikę wraz z towarzyszącymi im objawami, takimi jak potliwość czy przyspieszone bicie serca. Ergofobia może powodować także nerwicę oraz depresję.
Jedyną reakcją, która przynosi spokój i daje ulgę, jest ucieczka. Dlatego osoby dotknięte ergofobią robią wszystko, by uniknąć pracy: chorują, spóźniają się, wychodzą wcześniej.
Jak leczyć ergofobię?
Leczenie ergofobii odbywa się na podobnych zasadach jak leczenie każdej innej fobii. Pomocna na pewno będzie terapia. Najlepiej poszukać psychologa, który specjalizuje się w tego typu przypadkach. Spróbuje on dotrzeć do źródeł strachu, przełamać negatywne wzorce myślenia i wypracować sposób na przezwyciężenie lęków.
Leczenie fobii polega na psychoterapii (ekspozycji) w połączeniu z prewencją reakcji. Chodzi o to, by zamiast unikać bodźca, który wywołuje daną reakcję, stopniowo oswajać z nim chorego. Kontrolowana ekspozycja na czynnik stresogenny pozwala zmniejszyć niepokój i poradzić sobie z tym, co wywołuje lęk i stres, w sposób konstruktywny. Ergofobię można całkowicie wyleczyć.
Zobacz także:
- Notorycznie mierzysz się z lękiem przed byciem nieperfekcyjnym, niewystarczającym? To może być atelofobia
- Fobofobia, to specyficzna fobia przed... lękiem. Jak się objawia i jak z nią żyć?
- Jak rozpoznać objawy fobii społecznej? Charakterystyka i sposoby leczenia fobii
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: Pete Linforth/Pixabay