Nadżerka - co to jest?
Katarzyna Oleksik, dziendobry.tvn.pl: Co to jest nadżerka?
Dr n. med. Dominika Trojnarska, ginekolog-położnik krakowskiego Centrum Medycznego Superior: Moim zdaniem powszechne posługiwanie się słowem "nadżerka" może być bardzo mylące. Dlatego, że zmiany o których rozmawiamy, zauważane przez ginekologa, mają swoją inną nazwę, którą jest ektopia. Jest to zmiana niegroźna, potocznie nazywana właśnie nadżerką. Istnieje też inny rodzaj zmian, wyglądających bardzo podobnie, pod nazwą erozja. Ta jest już zmianą o charakterze złośliwym, która zdecydowanie kwalifikuje się do leczenia.
Choroby gwiazd
Ektopia, a więc zmiana o charakterze niezłośliwym, jest zjawiskiem fizjologicznym występującym głównie u kobiet w wieku rozrodczym. Na skutek powiększenia szyjki macicy w efekcie działania estrogenów nabłonek gruczołowy znajdujący się w kanale szyjki macicy zaczyna wychodzić na część pochwową szyjki macicy. To wyjście to właśnie ektopia - często nieprawidłowo nazywana nadżerką.
Jak i u których kobiet powstaje?
Jej powstawanie odbywa się w sposób naturalny, ponieważ pojawia się na skutek działania estrogenów. U części kobiet jest ona widoczna bardziej, u części mniej. W większości przypadków nie sprawia żadnych kłopotów, ale zdarza się, że jest bardzo unaczyniona i może powodować krwawienia (np. po stosunku, ale i bez wyraźnej przyczyny). Czasem też ma ona większą tendencję do krwawienia w przypadku występowania odczynu zapalnego (jest wtedy bardziej wrażliwa).
Warto dodać, że u przyszłych mam na skutek działania hormonów ciążowych, przechodzi ona w tzw. zmianę doczesnową. Dlatego u ciężarnych ektopie są z reguły jeszcze bardziej widoczne i jeszcze częściej plamią. Raz jeszcze chciałabym jednak powtórzyć, że nie jest to nic niebezpiecznego, a normalne zmiany fizjologiczne.
W jaki sposób rozpoznaje się takie zmiany? Czy poza krwawieniem dają jeszcze jakieś objawy?
Można je wykryć przy badaniu ginekologicznym. Po umieszczeniu wziernika, ektopię po prostu widać. Przed wykonywaniem ewentualnych zabiegów na pewno wskazana jest też kolposkopia, czyli dokładne obejrzenie szyjki macicy w powiększeniu przy użyciu specjalnego urządzenia, jakim jest kolposkop. Lekarz ma wówczas możliwość wykrycia ewentualnych zmian przednowotworowych, a czasem nawet nowotworowych szyjki macicy, które również mogą prowadzić do krwawień. Pozostałe objawy, o których mówiłam już wcześniej, to plamienia lub krwawienia.
Nadżerka - jak ją leczyć?
Kiedy trzeba ją leczyć? Czy usunięcie zmiany to najlepsze rozwiązanie?
W przypadku stanu zapalnego należy go przeleczyć. Natomiast, gdy widzimy, że krwawienie rzeczywiście odbywa się z jakiegoś naczynia z ektopii, wówczas można próbować zamknąć je specjalnymi roztworami. Jeżeli to nie pomaga, można spróbować leczenia laseroterapią, ewentualnie wypalając ją poprzez koagulację. Dawniej, kiedy wykonanie kolposkopii nie było takie proste, stosowano tzw. wymrażanie.
Ponieważ ektopia jest stanem fizjologicznym, jej leczenie nie ma większe sensu. W mojej ocenie będzie ono konieczne tylko wtedy, gdy zmiana powoduje plamienie lub krwawienie. W sytuacji, gdy np. z powodu infekcji objawy się nasilają, to kobietom zaleca się przyjmowanie probiotyków – zawierają one pałeczki kwasu mlekowego, a to pozwala zachować prawidłową florę bakteryjną pochwy i chroni przed nawrotem infekcji i zaostrzeniu krwawienia.
Skoro ektopia to stan fizjologiczny, to czy kobieta, która ma taką zmianę będzie już ją miała zawsze?
Nie. W okresie okołomenopauzalnym poziom estrogenów spada, szyjka macicy się zmniejsza, w związku z czym ektopia sama zanika, a nabłonek gruczołowy z powrotem wnika w kanał szyjki macicy. Dlatego kobiety po menopauzie ektopii nie mają.
Zobacz także:
- "W kobiecym interesie", czyli bezpłatne badania ginekologiczne. Gdzie i kiedy można z nich skorzystać?
- Opracowano nowy lek na raka piersi. "Przedstawione wyniki przyniosły owacje na stojąco"
- Za 18 lat będziemy umierać na PChN częściej niż na HIV i raka płuc. Jak tego uniknąć?
Autor: Katarzyna Oleksik
Źródło zdjęcia głównego: M_a_y_a/Getty Images