Ziele świetlika stosowane jest w leczeniu zapalenia spojówek o podłożu alergicznym lub bakteryjnym. Wykorzystuje się je także przy zapaleniu brzegów powiek, "jęczmieniu" oraz zmęczeniu oczu. Najczęściej stosuje się świetlik lekarski zewnętrznie, w postaci okładów lub do przemywania. W schorzeniach wątroby, żołądka albo przy zbyt niskim ciśnieniu możliwe jest zastosowanie wewnętrzne rośliny. W medycynie ludowej ceniono świetlik za skuteczne działanie w przypadku bezsenności i bólów głowy.
Świetlik lekarski: właściwości i zastosowanie
Świetlik łąkowy (zwany również lekarskim) jest rośliną jednoroczną, rosnącą głównie na terenach podmokłych, torfowiskach, a także w górach i na obszarach nizinnych. To roślina pasożytnicza, co oznacza, że rozwija się na innych roślinach, za pomocą specjalnych ssawek pobierając od nich wodę i sole mineralne. Charakterystyczne kwiaty przypominają swym wyglądem świeczki, dlatego świetlik lekarski dość łatwo rozpoznać na polskich łąk. Nazwa "świetlik" pochodzi od greckiego słowa euphrosyne, które oznacza "dobry nastrój". Inne określenia dla tej rośliny to ptasie oczka i złodziej mleczny. Ta ostatnia nazwa nawiązuje do sposobu odżywiania się ziela, które pobiera substancje odżywcze od innych roślin, zwłaszcza traw, czyli podstawowego pożywienia krów.
Właściwości lecznicze świetlika znane są na całym świecie, a historia tego zioła jako rośliny leczniczej sięga już starożytności. Wykorzystywano go do leczenia schorzeń oczu, alergii, kaszlu, a także różnego rodzaju dolegliwości skórnych. Również w średniowieczu stosowany był jako lek na osłabiony wzrok. Kwiaty rośliny zbiera się w okresie rozkwitu, który w Polsce przypada na miesiące letnie (czerwiec i lipiec). Następnie się je suszy w temperaturze powyżej 30℃ lub w warunkach naturalnych, w pomieszczeniach o dość silnym przewiewie.
Działanie świetlika lekarskiego
Skuteczność działania rośliny wynika z jej składu – zawiera flawonoidy, garbniki, kwasy fenolowe, glikozydy, olejek eteryczny, sole mineralne, związki miedzi i manganu. Dzięki bogactwu składników świetlik lekarski wykazuje działanie przeciwzapalne, przeciwbakteryjne, a także ściągające. Jest wykorzystywany przede wszystkim do leczenia schorzeń oczu – alergicznego i bakteryjnego zapalenia spojówek, brzegów powiek oraz ropni oczu potocznie zwanych "jęczmieniem". Zioło jest również przydatne przy łagodzeniu objawów przemęczonych oczu, podrażnień lub nadmiernego łzawienia. Po ziele świetlika mogą więc sięgać osoby pracujące przy sztucznym oświetleniu, z nadwrażliwością na promieniowanie słoneczne, cierpiące na uciążliwy katar połączony z łzawieniem oczu, a także narażeni na zanieczyszczenia, takie jak pyły, dymy. W każdej z tych sytuacji świetlik przyniesie ulgę i pomoże zadbać o kondycję narządu wzroku. Na rynku dostępne są obecnie homeopatyczne krople do oczu ze świetlikiem, które zalecane są do stosowania w przypadku podrażnień, zaczerwienienia oczu. Większość z nich można dostać bez recepty, a jedynym przeciwwskazaniem do stosowania tych środków jest uczulenie na którykolwiek ze składników. Preparaty zawierające świetlik zapobiegają krwawieniom poprzez uszczelnianie naczyń, likwidują obrzęki, zapobiegają nadmiernemu wysuszaniu oka. Ziele świetlika stosowane jest także w formie naparów – na niewielkie podrażnienia oczu aplikuje się okłady.
Inne zastosowanie świetlika lekarskiego
Świetlik stosowany bywa również w przypadku niektórych schorzeń układu pokarmowego, dotyczących wątroby i żołądka, zaburzeniach pracy tych narządów, a także przy kolce żółciowej. Ziele świetlika wykorzystywane bywało też w leczeniu przeziębień, katarów, obniżonego ciśnienia, bólów głowy czy bezsenności. Choć świetlik lekarski ma szerokie zastosowanie w medycynie ludowej, poznano jedynie wąski zakres jego działań. Brak dostatecznej ilości badań potwierdzających skuteczność wszystkich wymienionych kuracji. Dostępne dane naukowe nie wskazują jednak na negatywne działanie preparatów zawierających ziele świetlika, dlatego te środki uważa się za bezpieczne (pod warunkiem, że nie występuje uczulenie na poszczególne składniki).
Świetlik znalazł również zastosowanie w kosmetyce. Jako roślina dobrze tolerowana i pozytywnie działająca na oczy, stał się dodatkiem do preparatów pielęgnacyjnych pod oczy, zwłaszcza przeznaczonych dla skóry wrażliwej, delikatnej i skłonnej do podrażnień. Niektóre preparaty przechowywane w lodówce mają za zadanie przyjemnie chłodzić okolice oczu.
Zobacz także:
- Jak się pozbyć nieprzyjemnego zapachu z ust? Poznaj rady eksperta
- Domowe syropy na przeziębienie. Z czego można je przygotować? "To naturalny antybiotyk"
- Okres na basenie – czy wystarczy użyć tamponu? Jak się przygotować?
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: ljubaphoto/Getty Images
