Kanban – co to jest i na czym polega japońska metoda sterowania produkcją?

kanban
Fot. comzeal / Getty Images
Kanban to system ułatwiający sterowanie produkcją, który wynaleziony został w latach 50. XX wieku w Japonii. Mimo upływu lat, wciąż cieszy się dużym uznaniem i popularnością. Na czym polega metoda kanban i jakie są jej charakterystyczne cechy?

Termin „kanban” pochodzi z języka japońskiego. Słowo to oznacza w wolnym tłumaczeniu „widoczny opis”. Nazwa ta bardzo dobrze oddaje charakter metody kanban. Opiera się ona na transparentności, planowaniu i analizie, których celem jest poprawa wydajności przedsiębiorstwa. Stosowane w niej karty kanban pozwalają na jak najlepsze zoptymalizowanie całego procesu produkcyjnego.

Więcej;

Co to jest kanban?

Kanban to określenie metody wykorzystywanej do sterowania procesem produkcji. Jej fundamentem jest kontrola rzeczywistego zużycia materiałów, a także wizualizacja całego procesu. W skład metody kanban wchodzi analizowanie, planowanie, przepływ informacji oraz przydzielanie i kontrolowanie zadań związanych z produkcją .

Według metody kanban, materiały powinny odpowiadać rzeczywistym potrzebom produkcyjnym firmy. W związku z tym, nowe zasoby są ściągane dopiero wtedy, gdy poprzednie się skończyły, dzięki czemu przedsiębiorstwo generuje dokładnie tyle dóbr, ile trzeba. System kanban w produkcji dotyczy więc kwestii związanych z konkretnym zapotrzebowaniem i odpowiednio do niego dostosowanym przepływem materiałów.

Metoda kanban opiera się na wykluczeniu siedmiu podstawowych elementów, do których należą:

  • braki,
  • opóźnienia,
  • zapasy,
  • kolejki,
  • bezczynność,
  • niepotrzebne procesy i operacje (zarówno kontrolne, jak i technologiczne),
  • przesunięcia i przemieszczenia.

W przypadku metody kanban najważniejsze jest kierowanie zapasami. Jej wyróżnikiem jest przede wszystkim zlikwidowanie magazynów przedprodukcyjnych. Cały potrzebny zapas znajduje się jedynie na konkretnym stanowisku pracy. Oprócz tego, nie ma magazynów międzyoperacyjnych oraz wyrobów gotowych. Potrzebne materiały i półprodukty dostarczane są o dokładnych godzinach przez dostawców.

Na czym opiera się metoda kanban w praktyce ? Jego najważniejszym elementem są formularze, które należy wypełnić w odpowiednim porządku. Dokumenty przechodzą kolejno od dyspozytora do planisty, a następnie od planisty do pracownika produkcji. Na końcu odpowiednia część karty kanban trafia z powrotem do dyspozytora.

Metoda kanban i jej cele

System kanban może przynieść wiele wymiernych korzyści. Jego głównymi celami są:

  • redukcja zapasów,
  • doprowadzenie do zmniejszenia wydatków firmy związanych z magazynowaniem materiałów,
  • dopracowanie sterowania wizualnego,
  • zwiększenie dostępności konkretnych materiałów,
  • wykluczenie przestojów w procesie produkcyjnym,
  • ograniczenie do minimum nadprodukcji,
  • wprowadzenie większej elastyczność procesów produkcji.

System kanban w praktyce ma wiele niezaprzeczalnych zalet. Wykorzystanie tego narzędzia w firmie może doprowadzić do znaczącej optymalizacji procesu produkcyjnego. Metoda kanban wpływa też pozytywnie na stan efektywności i przewidywalności pracowników, skraca terminy realizacji zamówień klientów oraz pozwala na dokładne kontrolowanie jakości wytwarzanych dóbr na każdym etapie produkcji.

Jak wygląda karta kanban?

Karta kanban to jeden z najważniejszych składników całego systemu. W rzeczywistości to nic innego jak niewielka fiszka, na której znajdują się odpowiednie informacje, dane i parametry. Jej celem jest identyfikacja każdego materiału i produktu. Karta kanban krąży po przedsiębiorstwie, dzięki czemu pozwala zintegrować wszystkie procesy.

Wygląd karty kanban uzależniony jest od profilu konkretnej firmy oraz jej potrzeb. Podstawowe informacje, jakie powinny się na niej znaleźć, to: indeks, nazwa materiału, pojemność pojemnika, dane dostawcy i klienta, czas potrzebny na wyprodukowania lub uzupełnienie danych części, numer karty i kod kreskowy.

Warto również wiedzieć, że istnieją dwa podstawowe rodzaje kart kanban : kanban stanowiący zlecenie produkcji i kanban będący zleceniem pobrania.

Czym jest tablica kanban?

Istnieje także inna wariacja metody kanban. Umożliwia ona dokładne sterowanie procesami lub projektami i można wykorzystać ją w różnych dziedzinach życia. Jej najważniejszym elementem jest, tzw. tablica kanban . Jak wygląda i do czego służy?

Tablica kanban dotyczy wizualizacji wykonywanych zadań i w podstawowej wersji składa się z trzech kolumn. Typowy podział określony jest nazwami „Do zrobienia”, „W trakcie realizacji” i „Zrobione” . Każda kolumna określa więc stan pracy i pozwala monitorować jej przebieg. To, jak szczegółowe informacje znajdą się na tablicy kanban, uwarunkowane jest konkretnymi potrzebami danej osoby lub przedsiębiorstwa.

Wykorzystanie tablicy kanban pomaga wizualizować zarówno proste, jak i skomplikowane procesy, w związku z czym jest to dość uniwersalne narzędzie. Stanowi ono rodzaj punktu informacyjnego, dzięki któremu możliwe staje się kontrolowanie przepływu zadań oraz realizacja wspólnych celów.

Zobacz film: Dobrze zorganizowana pani domu. Źrodło: Dzięń Dobry TVN

Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN

podziel się:

Pozostałe wiadomości