Udział w badaniach komisji wojskowej jest obowiązkowy, a niestawienie się może skutkować nałożeniem kary grzywny lub nawet pozbawieniem wolności. Choć sam przebieg komisji wojskowej jest bardzo szybki, wiele osób boi się badań (panowie mają zwłaszcza obawy przed badaniem jąder). Należy jednak zaznaczyć, że badania komisji zasadniczo nie różnią się od tych przeprowadzanych przez lekarzy pediatrów i internistów. Do głównych badań komisji wojskowej zaliczane są także: badanie poprawności sylwetki, badanie wzroku oraz ocena wyników badania kału i krwi.
Wojna w Ukrainie
Kiedy należy się stawić na komisję wojskową i jakie są jej zadania?
W Polsce zniesiono zasadniczą, poborową służbę wojskową, na podstawie której każdy zdolny do pełnienia czynności wojskowych mężczyzna musiał odbywać szkolenia w jednostkach wojskowych. Obecnie bycie żołnierzem jest zawodem dobrowolnym i profesjonalnym, który można wybrać w taki sam sposób, jak inne ścieżki kariery. Wciąż jednak konieczne jest przejście przez badania lekarskie komisji wojskowej, która orzeka zdolność do potencjalnej służby wojskowej na rzecz państwa. Osoby, które uzyskały wysoką kategorię, są automatycznie przenoszone do rezerwy bez konieczności odbywania dodatkowych szkoleń i w przypadku ewentualnego, bezpośredniego konfliktu zbrojnego Rzeczypospolitej mogą zostać powołane do obrony ojczyzny.
Obowiązek stawienia się na badania komisji lekarskiej obowiązuje następujące grupy osób:
- mężczyzn, którzy w danym roku kalendarzowym kończą 19. rok życia;
- mężczyzn, którzy w okresie pięciu poprzednich lat nie uzyskali żadnej kategorii wojskowej (np. na skutek orzeczenia o czasowej niezdolności do wykonywania służby wojskowej).
Wbrew pozorom także kobiety mogą być skierowane na badania komisji wojskowej, a konkretnie kobiety urodzone w latach 1995–2000 (przy przykładowych badaniach komisji w 2019 roku), które mają kwalifikacje do pełnienia służby lub kształcą się w kierunku nabycia tych kwalifikacji (szkoły lub studia z zakresu m.in. psychologii, weterynarii).
Należy pamiętać, by nie unikać badań komisji lekarskiej, gdyż grozi to karą grzywny lub nawet pozbawieniem wolności. Jeśli ktoś nie stawi się na badania bez podania określonej przyczyny (np. zwolnienia lekarskiego z powodu przechodzenia ciężkiej choroby), wójt, burmistrz lub prezydent miasta może nałożyć grzywnę na taką osobę. Kara ta ma na celu zmotywowanie wezwanego do wzięcia udziału w badaniu.
Jak wygląda kwalifikacja wojskowa?
Wszystkie osoby, które zastanawiają się, na czym polega komisja wojskowa, nie powinny się o nic obawiać. Wbrew popularnym wśród nastolatków mitom badania komisji wojskowej mają na celu wyłącznie sprawdzenie, czy dana osoba nadaje się do pełnienia ewentualnej służby wojskowej. Na podstawie wykonanych badań komisja przyznaje wezwanemu odpowiednią kategorię. W przebiegu komisji wojskowej dokonuje się oceny wykonanych na miejscu badań, w skład których wchodzą:
- badania kręgosłupa (badanie postawy) i stóp (by wykluczyć tzw. płaskostopie),
- badania krwi i moczu (wykonywane wcześniej i dostarczane komisji przez osobę badaną),
- badanie jąder – komisja wojskowa może zbadać tę intymną część ciała, aby wykluczyć schorzenia genetyczne, lecz przede wszystkim wykluczyć przepuklinę, która uniemożliwia służbę wojskową (nie należy się jednak tego obawiać, gdyż badanie u zdrowych mężczyzn polega na szybkiej, kilkusekundowej ocenie wzrokowej lekarza),
- badanie wzroku.
Komisja wojskowa – kategorie
Na podstawie odbytych badań komisja wojskowa wydaje penitentom książeczki wojskowe, w których zapisane są odpowiednie kategorie wojskowe. W niektórych przypadkach komisja przed orzeczeniem kategorii zadaje jeszcze kilka pytań, mając na celu wyeliminowanie ryzyka zatajenia jakiejś choroby przez badanego. Wyróżnia się cztery kategorie zdolności do pełnienia służby wojskowej:
- A – pełna zdolność do czynnej służby wojskowej zarówno w czasie pokoju, jak i wojny.
- B – czasowa niezdolność do pełnienia czynnej służby wojskowej.
- D – niezdolność do pełnienia czynnej służby wojskowej w czasie pokoju.
- E – trwała i niezmienna niezdolność do pełnienia jakiejkolwiek służby wojskowej (także w razie bezpośredniej wojny).
Zobacz także:
- Stosunek mężczyzn do kobiet w służbach mundurowych. "Nie tylko nam nie ufają, ale nas przede wszystkim nie szanują"
- Jak poprawić pracę naszego mózgu? "Ważne jest, by samemu stawiać sobie wyzwania"
- Amerykański pilot F-16 przeprowadził się do Polski i robi tu doktorat. "To spełnienie mojego marzenia"
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: Chongkon Yangpaiboon/EyeEm/Getty Images