We Włoszech wykształciło się kilka tradycyjnych tańców ludowych, związanych z określonymi regionami. Są to tańce szybkie, o żywym metrum. Do najpopularniejszych należą tańce typu Tarantella.
Włoskie tańce ludowe - tarantella, pizzica i tammurriata
Tarantella to określenie grupy tańców, które wykształciły się na południu Włoch, w okolicach Salento, niedaleko wulkanu Wezuwiusza. Bardzo często mianem tarantelli określa się taniec szybki, w metrum 8/6 lub 3/8. Warto rozróżnić dwa tańce typu tarantelle: pizzica i tammurriata. Oba te tańce odwołują się do tradycji przodków i wiąże się z nimi ważna symbolika - pierwszy z nich ma uwalniać choroby, a drugi energię wewnętrzną.
Taniec pizzica ma bardzo starą tradycję i łączy się z mitem o pająku tarantuli. Słowo "pizzico" oznacza "ugryzienie", a według dawnych wierzeń osoba ugryziona popada w stan smutku i głębokiej choroby, z której uleczyć może ją wyłącznie taniec. Choroba opuszcza ciało dopiero wtedy, gdy tańczący zupełnie opadnie z sił. Taniec ten odbywa się w parach (mogą tańczyć ze sobą osoby tej samej płci), jednak tańczący nie mają ze sobą kontaktu fizycznego przy jednostajnej, hipnotyzującej muzyce. Taniec ten ma kilka odmian, a obecnie najczęściej tańczy się go tylko na ludowych imprezach.
Natomiast taniec Tammurriata związany jest z ludowością i czerpie z przyrody. Jest tańcem bardzo zmysłowym i zalotnym. Wykonuje się go przy dźwiękach kastanietów - instrumentu znanego we Włoszech, Portugalii i Hiszpanii. Tańce typu tarantella od XIX wieku zaczęto stylizować i wprowadzać do muzyki klasycznej. Osoby, które chciałyby zobaczyć te tańce lub się ich nauczyć, powinny udać się w sierpniu w okolice Neapolu. Podczas festiwalu La notte della Taranta w wielu miastach odbywają się wieczorne tańce na placach i rynkach. Finałowy koncert tego festiwalu odbywa się w Melpignano.
Saltarello, passamezzo i Calata
Saltarello, passamezzo i Calata to kolejne tańce włoskie, a dokładniej starowłoskie. Pierwszy z nich, saltarello, to włoski szybki taniec ludowy, o którym po raz pierwszy wspomniano już w manuskrypcie z roku 1390. Początkowo był tańcem ludowym, jednak w XVI wieku wszedł w skład tańców dworskich. Na włoskich dworach przyjęło się, że saltarello tańczy się zaraz po passamezzo, tańcu wolniejszym, o tempie umiarkowanym i dwudzielnym metrum. Przez długi czas te dwa tańce były nierozłączne, jednak później zastąpiono je pawaną (taniec wolny w metrum 2/4 lub 4/4) i galiardą (taniec szybki, żywy i bardzo skoczny). Kolejnym tańcem starowłoskim jest Calata. Taniec ten narodził się najprawdopodobniej na początku XVI wieku.
Forlana, Siciliana i Bergamasca
Zarówno Forlana, Siciliana jak i Bergamasca to tańce, które narodziły się w wieku XVII. Siciliana jest tańcem, który - jak sama nazwa wskazuje - narodził się na terenie Sycylii. Określana mianem tańca pasterskiego, siciliana tańczona jest w tempie umiarkowanym. Z czasem taniec ten stylizowano i wykorzystywano w sonatach m.in. Wolfganga Amadeusza Mozarta. Forlana natomiast to natomiast taniec bardzo żywiołowy, tańczony w metrum 6/8 lub 6/4, wywodzący się z regionu Friuli-Wenecji.
Bergamasca to z kolei dawny ludowy taniec włoski tańczony w żywym tempie. Co ciekawe, taniec ten znany był również w Polsce, a jego nazwa została umieszczona w Tabulaturze Ostromeczewskiej z okresu baroku. Nie powinno nas to jednak dziwić, ponieważ Bergamaska, znana początkowo tylko we Włoszech, bardzo szybko rozpowszechniła się w całej Europie. Prawdopodobnie stało się to dzięki żywiołowości tego tańca, a także dużemu zainteresowaniu ze strony wybitnych kompozytorów (m.in. Girolamo Frescobaldi, Giovanni Salvatore czy też Samuel Scheidt), którzy bardzo chętnie tworzyli opracowania muzyczne do bergamaski.
Najstarsze włoskie tańce ludowe związane były z wierzeniami, mitologią, siłami nadprzyrodzonymi, naturą i siłą płynącą od przodków. Wiele tańców ludowych z biegiem czasu zostało przejętych przez królewskie dwory, stając się tańcami dworskimi. Przez wiele lat tańczone były na bankietach i przyjęciach, jednak z biegiem czasu odchodzono od tego typu tańców. Na szczęście pamięć o nich nie zaginęła i znane są do dnia dzisiejszego. Najstarsze tańce można zobaczyć na licznych festiwalach folkowych we Włoszech, m.in. na wspomnianym wcześniej festiwalu La notte della Taranta.
Zobacz także:
- Kreatywne pomysły na spędzanie wolnego czasu z dzieckiem. "Ruch i zabawa to najlepsze połączenie"
- Tydzień Zakazanych Książek. Wśród tytułów są także pozycje dla dzieci
- Niezbędnik jesieniary, czyli 5 rzeczy, które pozwolą przetrwać do wiosny. Trochę z przymrużeniem oka, trochę praktycznie
Zobacz wideo: Taniec jako pasja i sposób na życie
Autor: Justyna Piąsta
Źródło zdjęcia głównego: Westend61/Getty Images