Dzisiaj zdobienie szkła to nie tylko tematyka sakralna. Coraz częściej na szkle maluje się także wzory geometryczne, roślinne, zwierzęce, ludowe, a także całkowicie abstrakcyjne. Malowanie na szkle staje się bardzo popularnym hobby. Widać to między innymi po wpisach i filmach typu "malowanie na szkle – krok po kroku" udostępnianych na blogach rękodzielniczych. Jak rozwijało się malarstwo na szkle? Jakie techniki i farby wykorzystuje się do malowania szkła?
Kilka słów o historii malowania na szkle
Sztuka ozdabiania szkła była znana już w starożytności. Z czasów Imperium Rzymskiego pochodzą między innymi medaliony przedstawiające patrycjuszy rzymskich. Zdobienie szkła było popularne również w Cesarstwie Bizantyjskim. W Polsce malowanie na szkle zaczęło zyskiwać na popularności w średniowieczu. Jako główny ośrodek barwienia szkła na ówczesnych ziemiach polskich wskazuje się między innymi Kraków. Duże znaczenie miał również Poznań. Z czasem zaczęto udoskonalać techniki malowania na szkle, co wiązało się ze stopniowym wzrostem popularności tej metody ozdabiania szkła. Na szkle najczęściej malowano świętych, osoby związane z duchowieństwem, patronów, a także przedstawiano na nim herby rodowe. Z czasem malowane szkło zaczęło pojawiać się również w innych budynkach, a także w domach prywatnych.
W następnych wiekach starano się udoskonalać tę technikę malarstwa. W XIX wieku na ziemiach polskich szklane, malowane przedmioty można było znaleźć w domach każdej ze sfer społecznych. Ciekawie prezentowały się szczególnie malowidła tworzone zgodnie ze sztuką regionalną. Pod koniec XIX wieku malowanie na szkle trochę odeszło na bok, by powrócić z początkiem XX wieku.
Zobacz wideo: Obrazy malowane słońcem
Obecnie, z uwagi na masową produkcję, przedmioty z malowanego szkła stają się coraz popularniejsze. Często przy produkcji przedmiotów dekoracyjnych czy użytkowych szkło zastępowane jest masą akrylową, czy pleksi, które są przezroczyste, ale wytrzymalsze od szkła.
Jakie są techniki malowania na szkle?
Przez tysiące lat ukształtowało się kilka popularnych technik malowania na szkle. Do najpopularniejszych należą między innymi:
- Witrochromia – w tej technice w pierwszej kolejności wykonuje się kontury obrazu i zaznacza jego najważniejsze szczegóły. Następnym krokiem jest położenie laserunków, czyli warstw wypełniających kontury. Na końcu zazwyczaj maluje się ciemne elementy oraz tło. Obecnie jest to dość popularny sposób malowania na szkle. Technika ta w uproszczeniu stosowana jest na różnego rodzaju aktywizujących zajęciach dla dzieci. W sklepach można dostać nawet całe zestawy pod nazwą malowanie na szkle dla dzieci. W skład takiego zestawu wchodzą specjalne farby – konturowa i wypełniające. Często dołączane są również szablony ułatwiające malowanie na szkle. Wzory i szablony można też bez problemu znaleźć na stronach internetowych.
- Howitrochromia – w tej technice w pierwszej kolejności całą malowaną taflę szkła pokrywa się jednolitą warstwą podkładu np. białą. W tym celu można wykorzystać farbę olejną. Kiedy ta warstwa wyschnie, wydrapuje się wybrany wzór. Takie malowanie na szkle również może opierać się o gotowe szablony. Po wydrapaniu motywu taflę pokrywa się innym, najczęściej kontrastującym kolorem.
- Foliochromia – na obraz wykonany przy pomocy laserunków nakłada się tło z płatków metali np. srebra czy złota.
- Folioryt – za pomocą wybranego medium, np. werniksu lub lakieru na malowaną taflę szkła w pierwszej kolejności nanosi się pozłotę. Następnie, po jej wyschnięciu, wydrapywany jest rysunek. Gotowy wzór pokrywany jest kolorowymi farbami.
Są też techniki malowania na szkle wykonywane na gorąco. Tutaj wymienić można między innymi malowanie emalią.
Malowanie na szkle – jakie farby wybrać?
Zanim rozpocznie się malowanie na szkle, należy dobrać farby. W tym celu najlepiej postawić na specjalne farby przeznaczone do malowania szkła – najczęściej są to farby wodne lub rozpuszczalnikowe. Do malowania przedmiotów codziennego użytku warto wybrać farby, które można wypalić, dzięki czemu będą później odporne na mycie i ścieranie. Trzeba też sprawdzić, czy są bezpieczne i można ich używać do malowania przedmiotów mających kontakt z żywnością. Do malowania szkła można używać farb akrylowych, jednak wówczas przedmiot wymaga odpowiedniego przygotowania (zmatowienie powierzchni) oraz wykończenia.
Zobacz też:
- Fioletowy róż do policzków jest hitem na TikToku. Czy sprawdzi się w codziennym makijażu?
- Najlepsze gry planszowe ekonomiczne i strategiczne
- Są mistrzami w sztuce składania papieru. W Dzień Dobry TVN stworzyli okazałego nietoperza
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: Miss Benjarat Phattanawiroj /Getty Images