Krwistoborowik szatański - jak wygląda trujący podgrzybek i czym się charakteryzuje?

krwistoborowik szatański
Adrian Misiak/Getty Images
Źródło: Getty Images
Czy wiesz jak odróżnić podgrzybka trującego od smacznego podgrzybka brunatnego? Jakimi kolorami trzonu i kapelusza wyróżnia się tzw. szatan? Dowiedz się, gdzie występuje niejadalna wersja podgrzybka i czym się charakteryzuje.

Podgrzybki to w większości smaczne i zdrowe grzyby. Można z nich przyrządzić przepyszne sosy, zupy czy przystawki. Jeden z nich jednak jest trujący. Przed pójściem do lasu warto wiedzieć, które podgrzybki mogą bez obaw trafić na Twój stół, a które powinieneś zostawić w lesie.

Podgrzybek trujący, szatan czy borowik szatański?

Podgrzybek trujący lub szatan to używane przez grzybiarzy nazwy potoczne borowika szatańskiego. Tym mianem mniej wprawieni grzybiarze określają też inne gatunki, np. borowika grubotrzonowego, borowika ponurego, borowika purpurowego czy goryczaka żółciowego. Zarówno podgrzybki, jak i borowiki pochodzą z rodziny borowikowatych i ich jadalne gatunki cenione są za walory smakowe.

Na nasze stoły często trafiają podgrzybki brunatne, żeberkowane, złotawe oraz podgrzybki zajączki. Chętnie zbieramy też borowiki szlachetne. Należy jednak pamiętać, że gatunki jadalne bardzo często mają groźnych sobowtórów w postaci grzybów trujących i tak właśnie jest w tym przypadku. Przed wyjściem do lasu na grzyby warto dowiedzieć się, jak wygląda borowik szatański i gdzie można go spotkać, aby nie pomylić go ze smacznymi i bezpiecznymi dla zdrowia odmianami.

Jak wygląda podgrzybek trujący, inaczej nazywany szatanem?

Borowik szatański, tzw. podgrzybek trujący, może w lesie naśladować inne grzyby z rodziny borowikowatych, np. borowika purpurowego, żółtoporego i orawskiego. Doświadczeni grzybiarze z pewnością będą potrafili odróżnić go od gatunków jadalnych, ale ci, którzy nie mają atlasu grzybów w małym palcu, powinni znać cechy szczególne podgrzybka trującego.

Trzon podgrzybka trującego ma pod kapeluszem kolor żółty, a niżej różowo-czerwonawy. Pokryty jest wyraźną siateczką. Może osiągnąć długość do 12 cm, szerokość około 10 cm. Trzon nie jest smukły, przypomina raczej baryłkę, jest kolisty, bulwiasty, wybrzuszony.

Młody podgrzybek trujący ma półkulisty, wypukły, szaro-biały kapelusz. Starsze grzyby charakteryzują się poduchowatymi, spłaszczonymi kapeluszami w odcieniach zielonego lub żółtego. Kapelusze mają gładką, matową skórę i w zależności od wieku grzyba mogą mieć średnicę od 5 do 25 cm.

Miąższ podgrzybka trującego jest brudno biały, delikatnie żółtawy. Kiedy go przełamiesz, miąższ przybiera błękitnych lub sinawych odcieni. Jest mięsisty i u młodych grzybów zapach jest niewyczuwalny. Starsze podgrzybki trujące mają nieprzyjemny zapach, przypominający padlinę.

Rurki podgrzybka trującego osiągają długość do 2,5 cm. U młodych grzybów występują rurki żółte, zielono-żółte, u starszych spotykamy oliwkowe, sinawe. Pory najpierw są jasnożółte, z czasem robią się pomarańczowe, purpurowe.

Występowanie podgrzybka trującego

Podgrzybki trujące, czyli borowiki szatańskie, pojawiają się od lipca do października. Możne je spotkać w dobrze nasłonecznionych lasach liściastych, szczególnie upodobały sobie towarzystwo buków i dębów. Do wzrostu potrzebują gleb ciepłych, wapiennych. Obecnie można je spotkać w Górach Kaczawskich.

Podgrzybek trujący na całym świecie jest rzadki. W Polsce jest grzybem bardzo rzadkim i znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski, na której ma status E, czyli wymierający. Został objęty ścisłą ochroną gatunkową.

Objawy zatrucia podgrzybkiem trującym

Substancje żywicowate w podgrzybku trującym wywołują objawy przypominające zatrucie pokarmowe. Nie należy ich jednak ignorować. Spożycie wywołuje zaburzenia żołądkowo-jelitowe, takie jak: nudności, wymioty, biegunka. Mogą towarzyszyć temu skurcze w kończynach i silne pragnienie. Borowiki szatańskie zawierają muskarynę, która powoduje ślinotok, łzawienie, poty, zwężenie źrenic, spowolnione bicie serca, problemy oddechowe. Objawy mogą wystąpić od kilkunastu minut do 2 godzin po spożyciu. Udzielenie właściwej pomocy przez lekarza pozwoli uniknąć śmiertelnego zatrucia po spożyciu podgrzybka trującego.

Jak bezpiecznie zbierać grzyby?

Istnieje kilka zasad, do których warto się stosować, by uniknąć zatrucia grzybami trującymi i niejadalnymi:

  • Należy zbierać tylko dorosłe grzyby, które już zdążyły się wykształcić. Dzięki temu z łatwością można rozpoznać wszystkie charakterystyczne cechy danego gatunku.
    • Podczas grzybobrania warto mieć przy sobie podręczny atlas grzybów i porównywać z nim budowę każdego grzyba. Należy zwracać dużą uwagę na jego zabarwienie, obecność pierścienia i pochwy, na pory i blaszki.
      • Należy zbierać tylko całe grzyby, ponieważ po kapeluszu lub trzonie nie można ustalić, czy dany grzyb należy do gatunku jadalnego czy trującego.
        • Nie warto zbierać grzybów po ulewnych deszczach, gdyż szybko pleśnieją i często są już nadjedzone przez insekty.

          Wybierając się na grzyby, każdy z nas liczy na koszyk pełen smacznych borowików i podgrzybków. Bądź jednak uważny i pamiętaj - wiele gatunków śmiertelnie trujących grzybów trudno odróżnić od ich jadalnych sobowtórów.

          Zobacz wideo: Czas na grzybobranie! Ciekawe fakty ze świata grzybów

          x-news

          Zobacz także:

          Autor: Adrian Adamczyk

          Źródło: DDTVN

          Źródło zdjęcia głównego: Getty Images

          podziel się:

          Pozostałe wiadomości

          Pomyśl, zanim udostępnisz zdjęcia swojego dziecka

          Pomyśl, zanim udostępnisz zdjęcia swojego dziecka

          Takiego programu dawno nie było. W pracy stawi się wyjątkowy skład prowadzących

          Takiego programu dawno nie było. W pracy stawi się wyjątkowy skład prowadzących

          Upiekłam fit "sernik" Anny Lewandowskiej. Bez glutenu, bez laktozy... bez smaku?

          Upiekłam fit "sernik" Anny Lewandowskiej. Bez glutenu, bez laktozy... bez smaku?

          Quiz. Sprawdź, co wiesz o wielkanocnych potrawach?

          Quiz. Sprawdź, co wiesz o wielkanocnych potrawach?

          Żurek i barszcz biały - czym się różnią te wielkanocne zupy?

          Żurek i barszcz biały - czym się różnią te wielkanocne zupy?

          Wielkanoc z Dzień Dobry TVN. Jakie świąteczne niespodzianki czekają widzów?

          Wielkanoc z Dzień Dobry TVN. Jakie świąteczne niespodzianki czekają widzów?

          Rebel Wilson straciła dziewictwo w wieku 35 lat. "Ludzie mogą poczekać, aż będą gotowi"

          Rebel Wilson straciła dziewictwo w wieku 35 lat. "Ludzie mogą poczekać, aż będą gotowi"

          Nowy uczestnik wszedł do "Hotelu Paradise 8" i od razu namieszał

          Nowy uczestnik wszedł do "Hotelu Paradise 8" i od razu namieszał

          Serowe pyszności na Wielkanoc. Poznaj przepisy Andrzeja Polana na dania z serem długodojrzewającym
          Materiał promocyjny

          Serowe pyszności na Wielkanoc. Poznaj przepisy Andrzeja Polana na dania z serem długodojrzewającym

          Wysyłają gościom wirtualne zaproszenia na ślub. Czy to dobry pomysł?

          Wysyłają gościom wirtualne zaproszenia na ślub. Czy to dobry pomysł?

          Tradycje wielkanocne - zwyczaje, ciekawostki i symbole Wielkanocy. Co powinno być w koszyczku wielkanocnym?

          Tradycje wielkanocne - zwyczaje, ciekawostki i symbole Wielkanocy. Co powinno być w koszyczku wielkanocnym?

          "Po Wielkanocy sałatkę jarzynową wyrzuca 68% Polaków". Znana dziennikarka radzi, co z niej zrobić

          "Po Wielkanocy sałatkę jarzynową wyrzuca 68% Polaków". Znana dziennikarka radzi, co z niej zrobić

          Wojciech Modest Amaro podzielił się rodzinną nowiną. "Piękny Aniołek już jest na świecie"

          Wojciech Modest Amaro podzielił się rodzinną nowiną. "Piękny Aniołek już jest na świecie"

          Wyjątkowe dania z drobiu na Wielkanoc (i nie tylko). Wypróbuj przepisy Matteo Brunettiego
          Materiał promocyjny

          Wyjątkowe dania z drobiu na Wielkanoc (i nie tylko). Wypróbuj przepisy Matteo Brunettiego

          Tuż po porodzie otrzymała od matki niestosowny prezent

          Tuż po porodzie otrzymała od matki niestosowny prezent

          Ile jajek można zjeść w tygodniu? Ekspert rozwiewa wątpliwości

          Ile jajek można zjeść w tygodniu? Ekspert rozwiewa wątpliwości

          Księżna Kate wspierała ją w chorobie. Teraz 8-latka chce zrobić dla niej to samo. "Wyzdrowieje tak, jak ja"

          Księżna Kate wspierała ją w chorobie. Teraz 8-latka chce zrobić dla niej to samo. "Wyzdrowieje tak, jak ja"

          10 kroków dzieli Cię od udanej podróży. O tym należy pamiętać przy planowaniu wyjazdu
          Materiał promocyjny

          10 kroków dzieli Cię od udanej podróży. O tym należy pamiętać przy planowaniu wyjazdu

          Kobiety hejtowane za wielodzietność.  "Odpieluszkowe zapalenie mózgu"  

          Kobiety hejtowane za wielodzietność.  "Odpieluszkowe zapalenie mózgu"  

          Zjadłam słynny żurek Magdy Gessler. Czy talerz zupy jest wart swojej ceny?

          Zjadłam słynny żurek Magdy Gessler. Czy talerz zupy jest wart swojej ceny?

          Siostry uratowały sklep dziadka. "To nie mogło się tak skończyć"

          Siostry uratowały sklep dziadka. "To nie mogło się tak skończyć"

          Klaudia El Dursi zabiera w podróże walizki z jedzeniem?

          Klaudia El Dursi zabiera w podróże walizki z jedzeniem?

          Ten składnik warto suplementować. "Odpowiada za to, że nasza skóra jest ładna, a włosy piękne"
          Materiał promocyjny

          Ten składnik warto suplementować. "Odpowiada za to, że nasza skóra jest ładna, a włosy piękne"

          Wiosenny horoskop miłosny. Pojawią się emocjonalne burze i zawirowania

          Wiosenny horoskop miłosny. Pojawią się emocjonalne burze i zawirowania

          Czy epidemia opioidowa ma szansę dotrzeć do Polski? "4 lata temu nie mieliśmy żadnych przypadków"

          Czy epidemia opioidowa ma szansę dotrzeć do Polski? "4 lata temu nie mieliśmy żadnych przypadków"

          Polska ma własnego van Gogha. Ekspertyzy potwierdziły autentyczność obrazu

          Polska ma własnego van Gogha. Ekspertyzy potwierdziły autentyczność obrazu

          "Alkohol, przemoc, zaniedbania". Gabriela nie bała się pomóc maluchom

          "Alkohol, przemoc, zaniedbania". Gabriela nie bała się pomóc maluchom

          Potrawy wielkanocne, które zawładną świątecznym stołem. Przepisy Sebastiana Olmy
          Materiał promocyjny

          Potrawy wielkanocne, które zawładną świątecznym stołem. Przepisy Sebastiana Olmy

          Marcin Prokop ma wyjątkową relację z bratem, lecz nie zawsze było kolorowo. "Zburzył mój spokój"

          Marcin Prokop ma wyjątkową relację z bratem, lecz nie zawsze było kolorowo. "Zburzył mój spokój"

          Obejrzałam dwa odcinki serialu "Klara". Każdy zna kogoś takiego, jak matka głównej bohaterki

          Obejrzałam dwa odcinki serialu "Klara". Każdy zna kogoś takiego, jak matka głównej bohaterki

          Sposób na wnętrze: Metamorfoza starej i niefunkcjonalnej kuchni. "To jest rewelacja"
          Materiał promocyjny

          Sposób na wnętrze: Metamorfoza starej i niefunkcjonalnej kuchni. "To jest rewelacja"

          Sarah Ferguson wspiera Kate. Sama walczyła z dwoma typami raka

          Sarah Ferguson wspiera Kate. Sama walczyła z dwoma typami raka

          Wyjątkowy gość specjalny w "MasterChef Nastolatki"

          Wyjątkowy gość specjalny w "MasterChef Nastolatki"

          Nazywają go "trudnym aktorem". Jaki naprawdę jest Sebastian Fabijański?

          Nazywają go "trudnym aktorem". Jaki naprawdę jest Sebastian Fabijański?

          Dbać trzeba nie tylko o włosy, ale i o skórę głowy. Jak to robić?
          Materiał promocyjny

          Dbać trzeba nie tylko o włosy, ale i o skórę głowy. Jak to robić?

          "Łazienkowe przekleństwa" - zbawienna metoda czy szkodliwy trend? Psycholożka wyjaśnia

          "Łazienkowe przekleństwa" - zbawienna metoda czy szkodliwy trend? Psycholożka wyjaśnia

          Sposób na idealnie białe firanki i obrusy na święta - sprawdź, co trzeba zrobić

          Sposób na idealnie białe firanki i obrusy na święta - sprawdź, co trzeba zrobić

          "Hotel Paradise 8". Ola i Ada rozdają karty. Ich decyzja może mieć wpływ na Rajskie Rozdanie

          "Hotel Paradise 8". Ola i Ada rozdają karty. Ich decyzja może mieć wpływ na Rajskie Rozdanie

          Zatrzymaj pierwsze zmarszczki. Sprawdź, jak zapobiec starzeniu się skóry
          Materiał promocyjny

          Zatrzymaj pierwsze zmarszczki. Sprawdź, jak zapobiec starzeniu się skóry

          Platforma streamingowa Max już w czerwcu. "Na tę chwilę czekaliśmy 2 lata"

          Platforma streamingowa Max już w czerwcu. "Na tę chwilę czekaliśmy 2 lata"

          Wiosna na wielkanocnym stole. Stwórz własne dekoracje

          Wiosna na wielkanocnym stole. Stwórz własne dekoracje

          Brak apetytu u osób starszych. Co robić, kiedy seniorzy przestają jeść?
          Materiał promocyjny

          Brak apetytu u osób starszych. Co robić, kiedy seniorzy przestają jeść?

          Co i za ile kupimy do koszyka wielkanocnego?

          Co i za ile kupimy do koszyka wielkanocnego?

          Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

          Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

          To najczęstszy błąd w podawaniu żurku

          To najczęstszy błąd w podawaniu żurku

          Wybuchowy ekstrawertyk, a może cichy introwertyk? Poznaj numerologiczną 4

          Wybuchowy ekstrawertyk, a może cichy introwertyk? Poznaj numerologiczną 4

          Mateusz Hładki poprowadzi nowy program

          Mateusz Hładki poprowadzi nowy program

          Sprawdzony trik z TikToka. Jak sprytnie pokroić mango?

          Sprawdzony trik z TikToka. Jak sprytnie pokroić mango?

          E-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"
          Materiał promocyjny

          E-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"

          Ile cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"

          Ile cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"

          Paulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie

          Paulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie

          Wielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"

          Wielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"

          Sanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?

          Sanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?

          9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy

          9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy

          Wakacje w maju – gdzie warto pojechać?

          Wakacje w maju – gdzie warto pojechać?

          Ola Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą

          Ola Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą

          #DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas

          #DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas

          Jak rozmawiać z dziećmi o ukrzyżowaniu Jezusa? "Mają prawo wiedzieć, że umieramy"

          Jak rozmawiać z dziećmi o ukrzyżowaniu Jezusa? "Mają prawo wiedzieć, że umieramy"

          Grupowa randka w "Hotelu Paradise 8". Ktoś złoży uczestnikom niezapowiedzianą wizytę

          Grupowa randka w "Hotelu Paradise 8". Ktoś złoży uczestnikom niezapowiedzianą wizytę

          Beata Ścibakówna skrytykowała zachowanie młodych aktorów

          Beata Ścibakówna skrytykowała zachowanie młodych aktorów

          Nauczycielka, która nie stawia stopni. "Obawiałam się bardziej reakcji rodziców niż uczniów"

          Nauczycielka, która nie stawia stopni. "Obawiałam się bardziej reakcji rodziców niż uczniów"