Międzynarodowy Komitet Olimpijski uznaje szachy za dyscyplinę sportu. Jeśli jednak ćwiczą którąś część naszego ciała, bez wątpienia jest to mózg! Pozornie mogłoby się wydawać, że gra składająca się z planszy i trzydziestu dwóch pionków nie może sprawiać trudności. Tymczasem szachy cechują się dość skomplikowanymi regułami i często wymagają próby przewidzenia przyszłego ruchu przeciwnika. Sama gra przypomina więc nieco pole bitwy. Nigdy nie jest jednak za późno, by poznać jej tajniki i dowiedzieć się - po prostu - jak się gra w szachy.
Międzynarodowy Dzień Szachów
Dzień Szachów obchodzony jest 20 lipca. To międzynarodowe święto zostało ustanowione przez Międzynarodową Federację Szachową (FIDE) w 1966 roku. W tym dniu szachistki, szachiści oraz amatorzy tej gry na całym świecie organizują różnego rodzaju turnieje, pokazy, warsztaty i inne wydarzenia promujące szachy. Celem święta jest popularyzacja tej gry, uważanej za sport umysłowy, który rozwija zdolności strategicznego myślenia, kreatywności, cierpliwości i koncentracji.
Krótka historia gry w szachy
Korzeni gry w szachy można doszukiwać się w historii Indii. Pierwsza wzmianka na temat planszówki pojawiła się w opisie wizyty indyjskiego radży na dworze władcy Persji Chosrowa w VI wieku naszej ery. Gra nosiła wówczas nazwę "czatarunga", natomiast podczas przejęcia władzy w Persji przez Arabów stała się "szatrandżem". Kolejna jej ewolucja nastąpiła, gdy popularność azjatyckiej gry doszła do Europy. To właśnie wtedy zasady zostały uzupełnione o te znane nam współcześnie.
Epoka Odrodzenia stanowiła "złoty czas" dla szachów. To wtedy gra ta zyskała ogromną popularność przede wszystkim wśród Włochów i Hiszpanów. Pierwszy większy międzynarodowy turniej szachowy rozegrano w połowie XIX wieku w Wielkiej Brytanii. Dziś to niezwykle popularna i łącząca pokolenia gra towarzyska znana na całym świecie. W sklepach znajdziemy tradycyjne drewniane szachy, ale też wykonane ze szkła lub wzorowane na postaciach z bajek. Grają w nie dzieci i dorośli, kobiety i mężczyźni. Współczesna technologia pozwala na rozgrywkę w Internecie lub za pomocą aplikacji na smartfona.
Początki rozgrywki - przygotowania przed grą
Szachy to gra przeznaczona dla dwóch osób. Jedna gra figurami białymi, druga czarnymi. W skład każdego zestawu pionków wchodzą: król, królowa (nazywana również "hetmanem"), dwa gońce, dwa skoczki (inaczej nazywane "końmi"), dwie wieże i osiem pionów. Aby rozpocząć grę, ustaw planszę pomiędzy graczami, tak by patrząc na wprost, w lewym dolnym rogu znajdował się czarny kwadracik. Następnie przejdź do odpowiedniego rozstawienia bierek. Po bokach ustaw wieże, obok skoczki, później gońce. Na centralnych polach zawsze stoją król i królowa. Na drugiej linii w szeregu znajdują się piony.
Jak poruszają się bierki w szachach?
Każdy z sześciu rodzajów figur porusza się w inny sposób. Wszystkie bierki, oprócz skoczka, nie mogą przechodzić przez inne figury. Bierka może zostać przesunięta na pole przeciwnika i wówczas następuje tzw. zbicie (czyli zdjęcie bierki przeciwnika z planszy). Dowiedz się, jak poruszają się poszczególne figury.
- KRÓL - Choć inne figury "bronią" króla, on sam nie może za dużo przemieszczać się po desce do gry. Króla możesz przesunąć tylko o jedno pole - zarówno w górę, dół i na boki, jak i po skosie. "Szachem" nazywamy atakowanie króla przez daną figurę przeciwnika.
- KRÓLOWA/ HETMAN - Ta figura może przejść w każdym kierunku, tak daleko jak się da, o ile nie przechodzi przez inne bierki w tym samym kolorze.
- WIEŻA - Tą bierką możesz przemieszczać się do przodu, do tyłu i na boki, tak daleko jak tylko chcesz.
- GONIEC - Gońce poruszają się wyłącznie po skosie. W czasie rozgrywki nie mogą zmienić koloru pól, po jakim się przemieszczają.
- SKOCZEK - Ta figura sprawia najwięcej trudności początkującym graczom. Jej ruch polega na przejściu dwóch pól w danym kierunku, a następnie jednego pod kątem prostym (czyli tworzy kształt litery "L". Skoczek, jak sama nazwa wskazuje, może przeskakiwać nad innymi figurami.
- PIONEK - Pionki poruszają się prosto (w przód lub na boki, nigdy w tył), ale biją inne figury zawsze po skosie.
Szachy - praktyka czyni mistrza
Kiedy wiesz już mniej więcej jak grać w szachy - wykorzystaj swoją wiedzę w praktyce. Na początku gra może wydawać się bardzo skomplikowana, a same reguły trudne do zapamiętania. Jednakże "praktyka, czyni mistrza", dlatego najszybciej posiądziesz szachowe tajniki… grając! Poproś o pomoc doświadczonego gracza lub zapisz się na specjalne warsztaty bądź kółko szachowe. Bardzo szybko zauważysz, że jest to gra niezwykle wciągająca i stanowi swoistą jogę dla umysłu.
Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.
Zobacz też:
- Jak wygrać w szachy – duża wiedza czy drobne sztuczki?
- Szachy dla początkujących - figury i ich ruchy
- Ruchy szachowe - podstawowe informacje i strategie na otwarcie
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: Agnieszka Marcinska/Getty Images