Początków ergonomii pracy można doszukiwać się na przełomie XIX i XX wieku, gdy pracodawcy zaczęli zwracać coraz większą uwagę na bezpieczeństwo i higienę pracy, a także na wygodę i zdrowie pracowników. Dynamiczny rozwój mechanizacji oraz automatyzacji i coraz większa liczba stanowisk biurowych zachęciła pracodawców do wprowadzenia pewnych reguł do firm. Czym jest ergonomia pracy i jakie są jej najważniejsze zasady, zwłaszcza w przypadku pracy przy komputerze?
Praca i finanse
Światowy Dzień Ergonomii obchodzony jest 12 listopada. Święto zostało wprowadzone w 2005 roku. Ma ono na celu przypomnienie zadań ergonomii, dzięki którym zwiększa się jakość naszej pracy - jej efektywność, a przy tym staje się ona przyjemniejsza dla człowieka.
Co to jest ergonomia pracy?
Ergonomia jest to nauka o pracy, która korzysta z dorobku wielu dziedzin nauki, tj. biologii, psychologii, fizjologii pracy, medycyny pracy. Istnieje wiele definicji ergonomii pracy, jednak ogólnie można stwierdzić, że nauka ta łączy zastosowania nauk biologicznych, technicznych i psychologicznych w taki sposób, aby dostosować stanowisko pracy do możliwości i ograniczeń człowieka. Do najważniejszych obszarów ergonomii pracy można zakwalifikować następujące sfery:
- sposób organizacji miejsca pracy,
- dopasowanie stanowiska pracy do konkretnej osoby,
- BHP w kontekście zdrowia i bezpieczeństwa pracownika,
- analizowanie warunków pracy,
- minimalizowanie zmęczenia i stresu,
- sposób pracy,
- przerwy.
Możemy wyróżnić dwa główne rodzaje ergonomii pracy:
- ergonomia koncepcyjna, polegająca na wprowadzaniu zasad na etapie projektowania stanowisk pracy;
- ergonomia korekcyjna, która zajmuje się korektą warunków pracy, zmianą niekorzystnych czynników w miejscu pracy.
Skutkiem nieprzestrzegania zasad ergonomii pracy mogą być wypadki, choroby zawodowe związane z przeciążeniem organizmu, nieprawidłową pozycją ciała, statycznym obciążeniem kręgosłupa, głowy, rąk. Należy dodać, że każde stanowisko pracy charakteryzuje się innymi zasadami dotyczącymi pozycji ciała, narzędzi i środowiska pracy. Na przykład ergonomia pracy fizjoterapeuty zakłada, że należy stworzyć wygodny gabinet do pracy, który zmniejsza niekorzystny wpływ codziennych obowiązków na zdrowie.
Ergonomia pracy biurowej: najważniejsze zasady
Ergonomia pracy w biurze ma bardzo duże znaczenie zarówno z punktu widzenia pracowników, jak i pracodawców. Pracownicy, którzy są zadowoleni z miejsca pracy i wykonują swoje obowiązki w bezpiecznych oraz zdrowych warunkach, rzadziej chorują i są bardziej zadowoleni z pracy, a tym samym bardziej produktywni. Szczególne znaczenie ma ergonomia pracy przy biurku, ponieważ pozycja siedząca nie jest zbyt zdrowa. Można wymienić następujące zasady ergonomiczne w przypadku pracy biurowej:
- tworzenie stanowiska pracy, które jest wygodne (komfortowe krzesło, odpowiednio dużo miejsca pod biurkiem, zapewnienie podnóżka);
- oświetlenie miejsca pracy w taki sposób, aby nie obciążać nadmiernie oczu;
- dostosowanie temperatury powietrza do potrzeb pracowników (minimalnie temperatura powinna wynosić 18℃, jednak najlepiej zamontować klimatyzację sterowaną przez samych pracowników);
- izolacja akustyczna w biurze, zwłaszcza w przypadku powierzchni typu "open space",
- zapewnienie przerw pracownikom i zachęcanie ich do wstawania i krótkich spacerów po biurze.
Ergonomia pracy w recepcji, w hotelarstwie, w biurach i w korporacjach zwykle wiąże się z pozycją siedzącą. Obecnie, w niektórych firmach pracownicy biurowi mogą zmieniać wysokość swojego biurka w taki sposób, że mogą pracować przy laptopie na stojąco. Ergonomia pracy w pozycji stojącej nie jest dokładnie opisana w polskich przepisach BHP, jednak pracownicy cenią sobie swobodę wyboru pozycji pracy i dopasowanie stanowiska do swoich potrzeb.
Ergonomia pracy przy komputerze: dlaczego jest taka ważna?
Współcześnie coraz większa liczba pracowników pracuje przy komputerze przez 7–8 godzin dziennie. Bardzo ważne jest więc urządzenie stanowiska pracy w odpowiedni sposób. Ergonomia pracy z laptopem lub przy komputerze jest związana z konkretnymi przepisami z zakresu BHP. Można stwierdzić, że zgodnie z przepisami:
- odległość oczu pracownika od ekranu komputera powinna wynosić od 400 do 750 mm;
- klawiatura oraz monitor powinny zostać ustawione w taki sposób, aby można było pracować swobodnie, a nie w wymuszonej pozycji ciała;
- nadgarstki nie powinny być zawieszone w powietrzu podczas pisania na klawiaturze, ponieważ może to powodować zespół cieśni nadgarstka, czyli zwyrodnienie stawu, chorobę zawodową;
- krzesło do pracy z komputerem powinno posiadać regulację siedziska w zakresie 500 mm, licząc od podłogi, oraz regulację oparcia i pochylenia.
Podobne zasady pojawiają się w przypadku ergonomii pracy kierowcy, ponieważ ogromne znaczenie ma tutaj odpowiednie ustawienie fotela, pedałów i kierownicy. W każdej pracy siedzącej ważne jest to, aby odciążyć kręgosłup oraz stawy i zmniejszyć ryzyko występowania chorób zawodowych.
Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.
Zobacz także:
- Te zawody upodobali sobie psychopaci. "Nie odczuwają, nie mają empatii"
- Jak poprawić pracę naszego mózgu? "Ważne jest, by samemu stawiać sobie wyzwania"
- Mistrzyni sztuk walki została trenerką kobiecej mocy. "Podchodzimy do każdej uczestniczki holistycznie"
Autor: Sabina Zięba
Źródło zdjęcia głównego: Rafal Rodzoch/Getty Images
