Lektury obowiązkowe na poziomie podstawowym - matura 2022
Lektury na poziomie podstawowym zostały podzielone na dwie grupy. Pierwszej, tzw. oznaczonej gwiazdką nauczyciel nie może pomijać w toku nauczania. Są to lektury bezwzględnie obowiązkowe. Ponadto, w spisie lektur podano zalecane książki, które wybiera nauczyciel, jako lektury. Łącznie uczeń powinien poznać 13 pełnych utworów, a pozostałe mogą być poznane częściowo.
Nauka
Lektury obowiązkowe na maturę 2022 (oznaczone gwiazdką):
- Bogurodzica,
- Jan Kochanowski – wybrane pieśni, treny (inne niż w gimnazjum) i psalm
- Adam Mickiewicz - Dziady część III, Pan Tadeusz,
- Bolesław Prus - Lalka,
- Stanisław Wyspiański - Wesele,
- Bruno Shulz - wybrane opowiadanie,
- Juliusz Słowacki - Kordian,
- Witold Gombrowicz - Ferdydurke.
Obowiązkowych lektur na poziomie podstawowym, które powinny być poznane w całości lub części (bez gwiazdki):
- Sofokles Antygona lub Król Edyp (wersja literacka lub spektakl teatralny,
- Lament Świętokrzyski,
- Mikołaj Sęp Szarzyński – wybrane sonety;
- William Szekspir Makbet lub Hamlet;
- Adam Mickiewicz – wybrane sonety i inne wiersze (w tym Romantyczność),
- Juliusz Słowacki – wybrane wiersze,
- Cyprian Norwid – wybrane wiersze,
- Fiodor Dostojewski – wybrany utwór, np. Zbrodnia i kara, Łagodna,
- Joseph Conrad Jądro ciemności,
- Jan Kasprowicz, Kazimierz PrzerwaTetmajer, Leopold Staff – wybrane wiersze,
- Władysław Stanisław Reymont Chłopi (tom I – Jesień),
- Stefan Żeromski – wybrany utwór
- (Ludzie bezdomni, Wierna rzeka, Echa leśne lub Przedwiośnie),
- Bolesław Le śmian, Julian Tuwim, Jan Lechoń, Julian Przyboś, JózefCzechowicz, Konstanty Ildefons Gałczyński – wybrane wiersze;
- Jarosław Iwaszkiewicz – wybrane opowiadanie,
- Tadeusz Borowski – wybrane opowiadanie; Krzysztof Kamil Baczyński, Tadeusz Różewicz, Czesław Miłosz, Wisława Szymborska, Zbigniew Herbert, Ewa Lipska, Adam Zagajewski, Stanisław Barańczak – wybrane wiersze; Miron Białoszewski – wybrane utwory,
- wybrany dramat dwudziestowieczny z literatury polskiej (np. Stanisława Ignacego Witkiewicza, Sławomira Mrożka lub Tadeusza Różewicza),
- wybrana powieść polska z XX lub XXI w. (np. Marii Kuncewiczowej "Cudzoziemka", Zofii Nałkowskiej "Granica", Józefa Mackiewicza "Droga donikąd", Stanisława Lema "Solaris", Juliana Stryjkowskiego "Austeria", Tadeusza Konwickiego "Kronika wypadków miłosnych"),
- wybrana powieść światowa z XX lub XXI w. (np. Franza Kafki "Proces", Alberta Camusa "Dżuma", George’a Orwella "Rok 1984", Isaaca Bashevisa Singera "Sztukmistrz z Lublina", Gabriela Garcii Marqueza "Sto lat samotności", Umberto Eco "Imię róży"),
- wybór mitów,
- Dzieje Tristana i Izoldy,
- Miguel Cervantes "Don Kichote",
- Jan Chryzostom Pasek Pamiętniki,
- Ignacy Krasicki – wybrana satyra lub Monachomachia,
- Adam Mickiewicz Dziady część IV,
- Juliusz Słowacki Kordian,
- Irit Amiel – wybrane opowiadanie z tomu Osmaleni lub Hanna Krall Zdążyć przed Panem Bogiem,
- Gustaw Herling-Grudziński Inny świat,
- Ryszard Kapuściński Podróże z Herodotem,
- Biblia (wybrane psalmy, fragmenty: Pieśni nad Pieśniami, Księgi Hioba, Apokalipsy św. Jana).
Lektury na poziomie rozszerzonym - matura 2022
Na poziomie rozszerzonym oprócz obowiązkowych lektur podstawowych dochodzą dodatkowe teksty literatury. Uczniowie powinni znać w części lub całości:
- Horacy – wybrane liryki,
- Jan Kochanowski Treny (jako cykl poetycki),
- poezja barokowa (np. Daniel Naborowski, Jan Andrzej Morsztyn),
- wybrany wiersz z romantycznej poezji europejskiej,
- Juliusz Słowacki Kordian lub Fantazy,
- Zygmunt Krasiński Nie-Boska Komedia,
- realistyczna lub naturalistyczna powieść europejska (np. Honoriusz Balzak Ojciec Goriot, Emil Zola Nana lub Gustaw Flaubert Pani Bovary),
- Stanisław Ignacy Witkiewicz Szewcy, Gustaw Herling-Grudziński – wybrane opowiadanie, Michaił Bułhakow Mistrz i Małgorzata,
- wybrana powieść lub zbiór opowiadań z XX lub XXI w. (np. Marii Dąbrowskiej, Zofii Nałkowskiej, Marii Kuncewiczowej, Józefa Wittlina, Józefa Mackiewicza, Juliana Stryjkowskiego, Andrzeja Kuśniewicza, Tadeusza Konwickiego, Stanisława Lema, Wiesława Myśliwskiego, Marka Nowakowskiego, Jerzego Pilcha, Olgi Tokarczuk, Stefana Chwina, Pawła Huellego),
- wybrana powieść (lub zbiory opowiadań) dwudziestowiecznych autorów z literatury światowej (np. Franza Kafki, Thomasa Manna, Vladimira Nabokova, Alberta Camusa, Isaaca Bashevisa Singera, Johna Steinbecka, Kurta Vonneguta, Gabriela Garcii Marqueza, Günthera Grassa, Umberto Eco, Milana Kundery),
- wybrane wiersze dwudziestowiecznych poetów polskich (innych niż wymienieni na poziomie podstawowym),
- wybrany esej Mieczysława Jastruna lub Zygmunta Kubiaka poświęcony kulturze antycznej,
- Dante Alighieri Boska komedia,
- Johann Wolfgang Goethe Faust,
- Czesław Miłosz – wybrany esej,
- Zbigniew Herbert – wybrany esej,
- inny esej autora polskiego (np. Kazimierza Wyki, Jana Błońskiego, Marii Janion, Leszka Kołakowskie go, ks. Józefa Tischnera, Jarosława Rymkiewicza, Jerzego Stempowskiego),
- wybrany reportaż autora polskiego (np. Ryszarda Kapuścińskiego, Krzysztofa Kąkolewskiego, Hanny Krall, Henryka Grynberga),
- dziennik (np. Marii Dąbrowskiej, Zofii Nałkowskiej, Jarosława Iwaszkiewicza, Witolda Gombrowicza), Jan Paweł II Tryptyk Rzymski,
- Biblia (fragmenty Starego i Nowego Testamentu jako konteksty interpretacyjne dla lektury dzieł z innych epok).
Zobacz także:
- Matura 2022 – co wziąć ze sobą na egzamin, a co zapewni szkoła?
- Przecieki maturalne pojawiają się w sieci? Wyszukiwarki co roku wskazują konkretne frazy
- Jak Michał Piróg i Aleksandra Szwed wspominają matury? "To było najgorsze 30 sekund mojego życia"
Autor: Teofila Siewko
Źródło: CKE
Źródło zdjęcia głównego: DusanManic/Getty Images