Olejek makowy jest powszechnie dostępny w sklepach ze zdrową żywnością. Tłoczony na zimno z surowych lub prażonych nasion maku stanowi cenne źródło nienasyconych kwasów tłuszczowych, które można przyjmować bezpośrednio bądź stosować jako dodatek do sałatek, sosów czy marynat w ilości 1–2 łyżek dziennie.
Olej makowy – właściwości lecznicze
Olej makowy słynie ze swoich właściwości leczniczych, ale posiada także szerokie zastosowanie m.in. w branży kulinarnej, kosmetycznej i farmaceutycznej, a nawet w produkcji artykułów myjących i pielęgnujących ciało, skórę i włosy również u najmłodszych. Olejek makowy tłoczony na zimno z surowych lub prażonych nasion maku lekarskiego stanowi źródło kwasów tłuszczowych nienasyconych z grupy omega-6, cennych dla prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka. Uznawany za jeden z bardziej wartościowych tłuszczów roślinnych wyróżnia się blisko 75 proc. stężeniem kwasu linolowego. Tylko niewielką część olejku makowego stanowią kwasy tłuszczowe nasycone i związki lotne. Stosowana w najświeższej i nieprzetworzonej termicznie lub chemicznie postaci emulsja cechuje się wysokim stężeniem witaminy E oraz witamin z grupy B, czyli elementów niezbędnych do metabolizowania tłuszczów oraz węglowodanów, tzn. rozbijania lipidów i związków energetycznych oraz wchłaniania ich do krwi. Olej makowy bogaty jest także w witaminę D odpowiedzialną m.in. za gęstość kości i kondycję zębów, jakość snu i funkcjonowanie układu nerwowego. Dodatkowo ma działanie immunomodulujące i pośrednio przeciwbakteryjne, a także stymuluje wątrobę do regeneracji. Ponadto to cenne źródło fitosteroli, czyli związków obniżających zawartość złego cholesterolu we krwi. Ponadto przyczynia się do regeneracji tkanek nabłonkowych w układzie pokarmowym i moczowo-płciowym. Olej z maku zawdzięcza swoje właściwości lecznicze wysokiej zawartości cynku, potasu, manganu, wapnia, żelaza czy fosforu, czyli pierwiastków niezbędnych dla poprawienia i utrzymania optymalnej kondycji układu sercowo-naczyniowego, nerek czy procesów wzrostowych i antyoksydacyjnych. Właściwości oleju makowego wspierają także wchłanianie innych witamin i składników odżywczych rozpuszczalnych w tłuszczach.
Olej makowy – zastosowanie w kosmetyce
Olej makowy w kosmetyce cieszy się wszechstronnym zastosowaniem i skutecznością działania, szczególnie w zabiegach nawilżających, zmiękczających, wygładzających i uelastyczniających włosy i skórę niemal na wszystkich jej warstwach. Właściwości oleju makowego wyraźnie poprawiają kondycję skóry, zwiększając jej jędrność i elastyczność. Wpływają także korzystnie na jej wygładzenie, poprawę funkcji ochronnych oraz zmniejszenie stopnia i tempa utraty wilgoci, zapobiega wysuszaniu naskórka oraz sprzyja spłycaniu zmarszczek i zapobieganiu powstawania nowych. Olej z maku wykorzystywany jest do produkcji przede wszystkim kremów, balsamów i maseł do ciała, a także preparatów do pielęgnacji ust. Z powodzeniem może także stanowić samodzielny środek poślizgowy do masażu lub być składnikiem mieszanki olejów niezbędnych do zabiegów odnowy biologicznej. Ze względu na swój łagodny charakter, delikatny zapach, a przede wszystkim lecznicze i pielęgnacyjne właściwości, olej makowy wykorzystywany jest też do produkcji kosmetyków pielęgnacyjnych dla dzieci i niemowląt, stanowiąc alternatywę dla popularnych oliwek. Olej makowy w kosmetyce redukuje także suchość włosów, wygładza zniszczone końcówki i działa regeneracyjnie na skórę głowy. Powszechnie wykorzystywany jest do zabiegów olejowania włosów i cofnięcia zniszczeń po farbowaniu czy przewlekłej farmakoterapii. Zastosowanie lecznicze oleju makowego polega także na hamowaniu procesów rogowacenia naskórka, łagodzeniu stanów zapalnych i zapobieganiu zaskórnikom, a mieszanki ziołowe na bazie emulsji tego typu stanowią nieocenione wsparcie w leczeniu odleżyn czy oparzeń i blizn.
Olejek makowy do ciasta, sałatki, sosów i marynat
Olej makowy nie powinien być poddawany obróbce termicznej, ponieważ traci wówczas swoje wartości odżywcze. Emulsję poleca się jako dodatek do różnorodnych zimnych potraw, m.in. past kanapkowych warzywnych, rybnych czy serowych. Olej z maku może zastąpić oliwę powszechnie stosowaną do dressingów sałatkowych i sosów czy surówek, a nawet tatara. Nadaje się również do produkcji domowego majonezu oraz marynat do mięs i ryb, a także masy na baskijkę. Olej makowy do ciasta naleśnikowego urozmaici smak i wzbogaci odżywczo każdy farsz. Ilość oleju makowego w przystawce czy daniu głównym zależy od jej charakteru. W celach zdrowotnych wystarczy spożywać 1 łyżkę oleju makowego dziennie.
Bibliografia:
● A. Dutkowska, "Rola kwasów tłuszczowych n-3 oraz n-6 w prewencji chorób układu sercowo-naczyniowego", Choroby Serca i Naczyń 2015, t.12, nr 3;
● A. Jopp, "Cała prawda o tłuszczach", Vital, Białystok 2017.
Zobacz też:
- Olejek CBD - substancja na miarę XXI w. Wystarczą dwie jego kropelki, by móc się odstresować
- Olej z pachnotki do picia i aplikacji zewnętrznej. Jak działa na organizm?
- Jak wykorzystać olej z dzikiej róży?
Zobacz wideo: Zimna kuchnia. Przepisy Davida Gaboriaud
Autor: Adrian Adamczyk