Jesienna depresja w ścisły sposób jest uzależniona od określonych czynników klimatycznych związanych z tą porą roku. Mniejsza ilość naturalnego światła, znaczne ochłodzenie, krótsze dni – to wszystko ma wpływ na wahania nastroju.
Czym jesienna depresja różni się od depresji?
Jesienna depresja jest tą odmianą zaburzeń nastroju, które w ścisły sposób związane są ze zmieniającą się aurą i warunkami klimatycznymi. Określa się ją więc mianem depresji sezonowej, której objawy ustępują lub zostają wyciszone wraz z zakończeniem określonego okresu pogodowego. Depresja jesienna to właściwie depresja jesienno-zimowa, która wiąże się w ścisły sposób z funkcjonowaniem cyklu okołodobowego i jego wpływem na ośrodkowy układ nerwowy.
Kiedy pojawia się jesienna depresja?
Jesienna depresja nie pojawia się z pierwszym dniem kalendarzowej jesieni. Jej pierwsze objawy mogą być zauważalne już pod koniec lata, kiedy dni stają się krótsze i następuje znaczące ochłodzenie. Z czasem, gdy temperatura coraz bardziej spada, pojawia się więcej deszczowych i pochmurnych dni i jest mniej słońca, objawy przybierają na sile.
Kluczowym czynnikiem jest niedobór naturalnego świata, który powoduje spadek aktywizującego kortyzolu przy jednoczesnym wzroście stężenia melaniny. W ten sposób zaburzony zostaje cykl okołodobowy, a to z kolei przekłada się na pracę całego systemu hormonalnego. Jednocześnie brak słońca ma wpływ na zmniejszoną produkcję serotoniny, czyli hormonu szczęścia. Niski poziom serotoniny w organizmie może zaś przyczyniać się do rozwoju chronicznego smutku.
Jesienna depresja – objawy
Jesienna depresja objawia się przede wszystkim spadkiem aktywności organizmu, brakiem gotowości do działania i podejmowania nowych wyzwań, niechęcią do podejmowania kolejnych zadań. Jesiennej depresji towarzyszą następujące objawy:
- zmiany nastroju,
- pogorszenie samopoczucia,
- utrata zadowolenia z aktywności, które wcześniej sprawiały przyjemność,
- spadek fizycznej formy organizmu,
- osłabienie organizmu,
- szybsze zmęczenie,
- spadek zaufania i szacunku do samego siebie,
- zaburzenia snu (wzrost senności lub problemy ze snem),
- problemy z budzeniem się, zasypianie po dźwięku budzika,
- zmiany łaknienia (częściej na plus, choć u niektórych osób pojawia się brak apetytu),
- większe zapotrzebowanie na węglowodany,
- problemy z pamięcią i koncentracją,
- nadmierna drażliwość,
- zmniejszone libido.
Objawy jesiennej depresji zazwyczaj nie uniemożliwiają wykonywania pracy, natomiast często ją spowalniają, czynią osobę mniej efektywną, zmotywowaną do działania. W skrajnych przypadkach jesienna depresja może jednak doprowadzić do silnych zaburzeń w codziennym funkcjonowaniu, a w końcu przyczynić się do rozwoju myśli samobójczych.
Sposoby na jesienną depresję
Jesienną depresję najłatwiej pokonać odpowiednią dawką słońca, ale nie każdy może w okresie jesienno-zimowym pozwolić sobie na wyjazd do ciepłych krajów. Można jednak sięgnąć po nieco inne sposoby. Jedną z nich jest fototerapia. Wykonywana w gabinecie lub z wykorzystaniem urządzeń przeznaczonych do użytku domowego.
Najlepszym sposobem na jesienną depresję jest jednak przede wszystkim ruch. Nie chodzi o ekstremalną aktywność fizyczną, ale umiarkowany, lecz regularny wysiłek, który sprzyja produkcji serotoniny. Podczas wykonywania ćwiczeń – niezależnie, czy jest to bieganie, tabata, joga czy crossfit – wydzielają się endorfiny, które w wielu przypadkach jesiennej depresji potrafią zastąpić leki.
Jak pozbyć się jesiennej depresji?
Jesienna depresja często wymaga włączenia farmakoterapii, choć w wielu przypadkach odpowiednia dieta może pozwolić na uzupełnienie braków substancji odżywczych i mikroelementów. Zawsze lepiej przyjmować witaminy w naturalnej formie niż w tabletkach. Bardzo istotnym składnikiem diety powinny być produkty bogate w magnez. W okresie jesienno-zimowym warto sięgać po banany, rośliny strączkowe, orzechy, szpinak i ryby.
Do jesiennej depresji przyczynia się również dłuższe przebywanie w zamkniętych pomieszczeniach bez dostępu do naturalnego światła, dlatego w miarę możliwości należy korzystać ze spacerów na świeżym powietrzu i jak najwięcej przebywać na zewnątrz.
Jak uniknąć jesiennej depresji?
Na jesienną depresję najskuteczniejszym lekarstwem pozostają ruch i aktywność fizyczna. W ten sam sposób można się przed nią obronić. Badania pokazują, że osoby uprawiające sport, spędzające aktywnie wolny czas, przebywające na świeżym powietrzu lepiej znoszą moment radykalnej zmiany pogody. Najskuteczniejszym sposobem jest oczywiście ucieczka do ciepłych krajów.
O jesiennej chandrze i depresji sezonowej opowiedziała psycholożka, Katarzyna Kucewicz. Czym się różnią te zjawiska?
Zobacz także:
Maffasion pokazała zdjęcie brzucha po porodzie. Fani: "Wpędzasz kobiety w kompleksy"
"Bohaterka naszych czasów" w programie Doroty Szelągowskiej. Zobaczcie metamorfozę domu Uli
Właściciel hotelu walczy o każdego pracownika. "Rezerwacje to jak spadająca gwiazdka z nieba"
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: Fot. Martin-dm/ Getty Images