- Co oznacza data przydatności do spożycia?
- Produkty z krótkim terminem przydatności do spożycia – jak przechowywać?
- Długoterminowe produkty spożywcze
Termin daty granicznej jest zamiennie stosowany z datą minimalnej trwałości. Oba pojęcia odnoszą się do okresu, do którego prawidłowo przechowywany produkt zachowuje swoją świeżość i jakość. Oznaczenia te stosowane są w wielu przemysłach: spożywczym, kosmetycznym, chemicznym. Bliskim terminem jest odnosząca się do świeżych pokarmów i napojów data przydatności do spożycia. Umieszcza się ją zazwyczaj na produktach nietrwałych mikrobiologicznie (na mięsie, nabiale). Datę tą poprzedza określenie “należy spożyć do”.
Konsumenci często nie zwracają uwagi na oznaczenia znajdujące się na opakowaniach, sądząc, iż data graniczna i termin przydatności do spożycia oznaczają to samo. Tymczasem spożycie niestabilnego mikrobiologiczne produktu z przekroczoną datą zdatności do spożycia rodzi ryzyko zatrucia pokarmowego. Data graniczna jest natomiast ruchoma.
Dalsza część artykułu znajduje się pod materiałem wideo
Co oznacza data przydatności do spożycia?
Termin przydatności do spożycia umieszczony jest na produktach nietrwałych i niestabilnych mikrobiologicznie. Ich spożycie po upływie tej daty może skutkować zatruciem lub problemami żołądkowymi. Oznaczenia te dotyczą produktów świeżych – mięsa, ryb, jogurtów, serów pleśniowych. Do ich grupy, chociaż nie oznakowane, zaliczają się również warzywa i owoce. Sposób przechowywania świeżego jedzenia powinien być bezwzględnie dostosowany do wskazówek producenta umieszczonych na opakowaniach. Żywność ta w większości przypadków musi być umieszczona w chłodni.
Istnieje również grupa produktów, które dopiero po otwarciu mogą być trzymane w lodówce, np. wyciskane soki, mleko UHT, konserwy, musztarda, majonez. Warzywa i owoce wbrew przekonaniu nie powinny być trzymane w lodówce, gdyż tracą swój aromat i smak. Zasada ta nie dotyczy jednak tzw. warzyw nietrwałych, które psują się w temperaturze wyższej niż 2℃. Są to: brokuły, pomidory, ogórki, natki, kalafior, rzodkiewka, szpinak, sałata, pieczarki, groszek zielony. Po umieszczeniu ich w chłodni, termin do spożycia może się wydłużyć nawet do 14 dni. Niedojrzałe owoce i warzywa również nie powinny mieć kontaktu z chłodnią.
Produkty z krótkim terminem przydatności do spożycia – jak przechowywać?
Nieprawidłowe przechowywanie żywności skraca jej zdatności do spożycia. Bardzo duży wpływ na świeżość produktów ma nie tylko temperatura i wilgotność, lecz także rodzaj opakowania. Pojemniki ze szkła, ceramiki lub porcelany to najbezpieczniejsza forma przechowywania żywności. Materiał ten nie wchodzi w reakcję z żadnym z artykułów i nie sprzyja namnażaniu się bakterii czy pleśni.
Opakowania plastikowe są również dobre, pod warunkiem, że zostały wyprodukowane do przetrzymywania żywności. W przeciwnym wypadku, mogą sprzyjać psuciu się produktów i wchodzić z nimi w reakcje bakteryjne. Złym pomysłem jest przechowywanie żywności w folii aluminiowej lub spożywczej (również woreczki), gdyż obie sprzyjają rozwojowi pleśni. Folie nadają się tylko do owijania produktów suchych. Papier spożywczy jest dobrą formą do przechowywania mięsa, gdyż zachowuje jego smak i termin przydatności do spożycia.
Długoterminowe produkty spożywcze
Data graniczna jest rodzajem gwarancji od producenta, świadcząca o najwyższej jakości oferowanego produktu. Po jej przekroczeniu, produkt nadal zachowuje swoje cechy, tracąc swoją wartość stopniowo. Gwarancja świeżości w dużej mierze zależy od sposobu przechowywania i dostosowania się do zaleceń sugerowanych przez producenta. Jeśli produkt nie stracił na wyglądzie czy zapachu, a jego opakowanie nie jest uszkodzone, nadal jest zdatny do spożycia. Według Belgijskiej Agencji Żywności produkty suche, takie jak: makaron, sól, cukier, kawa, mąka, i wyjątkowo miód możemy jeść nawet rok po przekroczeniu daty granicznej. Natomiast czekolada, herbatniki i suche ciastka, płatki kukurydziane i owsiane, kasze i twarde sery zdatność do spożycia tracą po upływie 2 miesięcy od daty minimalnej trwałości.
Warunkiem skorzystania z gwarancji producenta jest właściwe przechowywanie produktu:
- w miejscach z dala od słońca lub lodówce w przypadku czekolady, kawy, herbaty,
- z dala od wilgoci,
- szczelnie zamknięte, a po otwarciu opakowania dodatkowo zabezpieczone.
Co ważne, często spotykane na opakowaniach określenie “przechowywać w suchym, chłodnym miejscu, z dala od światła” nie oznacza lodówki. Żywność do niej przeznaczona ma adnotację “po otwarciu przechowywać w lodówce”. Niektóre z produktów zawierają dodatkowo informację o dogodnej temperaturze, w której produk dłużej zachowa swoją świeżość.
Zobacz także:
- Produkty z długą datą ważności - co się do nich zalicza? Jak je przechowywać?
- Nie wyrzucaj jedzenia po terminie. Te produkty wciąż nadają się do spożycia
- Jak sprawdzić datę ważności kosmetyków? Metody odczytywania terminów
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: d3sign/Getty Images