Kwestie zatrudnienia nieletnich określają odpowiednie przepisy. Młodzież po ukończeniu 15 lat może zostać zatrudniona na podstawie umowy o pracę, a w wieku 13 lub 14 lat w oparciu o umowę zlecenie lub umowę o dzieło. Młodociany, który nie ukończył 15 lat, może wykonywać pracę dla instytucji zajmującej się działalnością kulturalną, sportową, a także reklamową. Przepisy Prawa pracy ściśle określają czas pracy osób niepełnoletnich oraz zasady, na jakich mogą podejmować zatrudnienie.
Od ilu lat można pracować w Polsce?
Do 1 września 2018 roku możliwe było zatrudnianie w oparciu o umowę o pracę osób, które ukończyły 16 lat. Wprowadzone od tego dnia zmiany dotyczą obniżenia wieku do lat 15. Kodeks pracy wyraźnie określa, kto i na jakich zasadach może zostać zatrudniony. Osoby, które ukończyły 15 lat, ale nie osiągnęły jeszcze pełnoletności, mogą starać się o pracę, jeśli spełniają kilka podstawowych warunków:
- ukończyły szkołę podstawową (8 klas),
- posiadają zaświadczenie wydane przez lekarza potwierdzające, że wykonywana praca nie będzie miała negatywnego wpływu na ich stan zdrowia,
- podjęte zatrudnienie ma na celu przygotowanie zawodowe lub obejmuje wykonywanie prac lekkich, które nie uniemożliwiają wypełniania obowiązków szkolnych,
- młodociany wykonuje pracę z wyjątkiem prac wskazanych jako prace wzbronione, które ujęte są w rozporządzeniu Rady Ministrów.
Najczęściej młodociani zatrudniani są w celu przyuczenia do zawodu. Mowa o dwóch rodzajach zatrudnienia: nauce zawodu oraz przyuczenia do wykonywania ściśle określonej pracy. Pierwszy rodzaj zatrudnienia polega na wykwalifikowaniu przyszłego pracownika, nauczeniu go zawodu, jest więc praktycznym i teoretycznym doszkalaniem. Zasady nauczania zawodu określone zostały w odrębnych przepisach. Przyuczenie dotyczy najczęściej określonych prac wyszczególnionych w klasyfikacji prac szkolnictwa wyższego i ma ono na celu zapoznanie danej osoby z konkretnymi zadaniami, które mają być przez nią wykonywane w przyszłości.
Zasady zatrudniania nieletnich – od ilu lat można iść do pracy?
Zatrudnianie nieletnich musi odbywać się na specjalnych warunkach – zgodnie z prawem nie mogą oni pracować w godzinach nadliczbowych, a także w godzinach nocnych (od 22.00 do 6.00 lub w przypadku osób, które nie ukończyły 16 lat w godzinach od 20.00 do 6.00). Przerwa na odpoczynek w pracy w przypadku osób niepełnoletnich musi obejmować nie mniej niż 14 godzin jednocześnie, z uwzględnieniem pory nocnej. Pracująca młodzież ma również prawo do 48 godzin odpoczynku w ciągu tygodnia, obejmujących niedzielę. Młodociani chronieni są również przed pracą w trudnych warunkach – nie mogą zostać zatrudnieni np. do pracy przy piecach hutniczych czy wypalaniu metali. Co więcej, temperatura w pomieszczeniu nie powinna przekraczać 30 st. C, a wilgotność powietrza nie powinna być większa niż 65 proc. – chyba że jest to niezbędne w procesie nauki zawodu (w takiej sytuacji praca musi zostać ograniczona do 3 godzin na dobę). 8 godzin na dobę może pracować jedynie młodzież po ukończeniu 16. roku życia przygotowująca się zawodowo. Jeszcze inaczej kształtuje się czas pracy młodocianego w trakcie trwania roku szkolnego – czas pracy nie może przekroczyć 12 godzin w tygodniu, natomiast w ciągu dnia, gdy odbywają się lekcje, mogą to być jedynie dwie godziny pracy.
Od ilu lat dziecko może pracować dorywczo?
Wiele osób zastanawia się, od ilu lat można pracować dorywczo, czy w wieku kilkunastu lat można dorobić sobie w wakacje. Choć najczęściej o zatrudnieniu młodocianych mówi się w odniesieniu do osób w wieku 15–18 lat, pracować mogą również młodsze osoby. Jednakże w ich przypadku przepisy są jeszcze bardziej szczegółowe. Zatrudnienie takiej osoby możliwe jest jedynie za zgodą rodzica lub opiekuna prawnego, ale także inspektora pracy. Osoby, które nie ukończyły jeszcze 15 lat, mogą podejmować zatrudnienie jedynie w placówkach prowadzących działalność kulturalną, reklamową, artystyczną i sportową. Czas pracy takiej osoby nie może wynosić więcej niż 6 godzin na dobę.
Praca osób młodocianych nie jest nieznanym zjawiskiem – młodzież bardzo często znajduje pracę dorywczą w gastronomii, sklepach, przy rozdawaniu ulotek, inwentaryzacjach. Ciekawą propozycją może być funkcja hostessy czy testowanie nowych gier. Młodociani próbują swoich sił przy statystowaniu, w fotografii, a także prowadzeniu blogów czy kanałów na YouTube. Zasadą jest, że młodociani mogą podejmować się jedynie wykonywania prac lekkich, które nie zaszkodzą ich ogólnemu rozwojowi psychofizycznemu. Istnieje katalog prac lekkich sporządzony przez pracodawcę w porozumieniu z lekarzem, zatwierdzony przez inspektora pracy.
Zobacz też:
- Najpopularniejsze imiona w Polsce w 2020 roku. Czy wciąż królują te tradycyjne?
- Marek Krzykacz Pawłowski bohaterem specjalnego odcinka programu "Złomowisko PL": "Trybut dla Króla Złomu"
- Anita Werner świętuje urodziny ukochanego. Dziennikarka zachwyciła stylizacją
Zobacz wideo: Pytanie od widza. Praca zdalna podczas kwarantanny?
Autor: Adrian Adamczyk