Karp świąteczny jest w Polsce nieodłącznym symbolem Bożego Narodzenia. W Stanach Zjednoczonych podobną funkcję pełni pieczony kurczak, w Danii kaczka, a we Francji pasztet strasburski. Dlaczego w Polsce królem Wigilii, który nadal nie zamierza abdykować, jest właśnie karp?
Karp świąteczny – historia króla wigilijnego stołu
Karp świąteczny jest dla wielu z nas mistyczną zagadką –zwłaszcza kiedy dowiadujemy się, że to ryba pochodząca oryginalnie z Azji . O karpiu na terenach Polski można przeczytać w źródłach z XII wieku. Ryba ta została rozpropagowana przez zakon cystersów z doliny Baryczy - była hodowana jako pożywienie na dni postu, których w ich kalendarzu było aż 180.
W XIII wieku hodowla karpia była już dość popularna, a wiek później wiele nieużywanych ziem na Śląsku i w Zachodniej Małopolsce zagospodarowywano jako stawy rybne. Przez kolejne lata karp pojawiał się i znikał z polskiego stołu – nie był jednak wcale kojarzony z Bożym Narodzeniem i Wigilią .
Karp świąteczny – tradycja z PRL-u
Karp na dobre zadomowił się na wigilijnym stole dopiero w czasach PRL-u . Najlepszym PR-owcem i propagatorem karpia w historii Polski był polityk i ekonomista epoki PRL-u, Hilary Minc . To jemu można przypisać autorską wizję karpia świątecznego, która do dziś realizowana jest w każdym polskim domu 24 grudnia.
Hilary Minc jako minister przemysłu i handlu od 1947 roku postulował centralizację gospodarczą w Polsce oraz propagował system nakazowo-rozdzielczy. Karp stał się narzędziem zjednania sobie serc społeczeństwa w okresie świątecznym. Głoszono hasło: „karp na każdym wigilijnym stole w Polsce” i rozdawano żywe ryby w zakładach pracy, gdyż nie w każdym domu była lodówka. Tak właśnie narodziła się tradycja karpia świątecznego pływającego w wannie.
Ze względu na brak alternatywy, ludzie reagowali entuzjastycznie na wizję jakiejkolwiek świeżej ryby na wigilijnym stole. Jako ryba tania, łatwa do hodowania i szybko rosnąca, karp znakomicie przyjął się w okresie PRL-u. Powstały liczne hodowle, które od tego czasu cieszyły się ogromem zamówień, zwłaszcza w okresie Świąt Bożego Narodzenia.
W ten właśnie sposób karp wślizgnął się do polskich wanien w epoce PRL-u. Tradycja karpia świątecznego sięga więc nie dalej niż pokolenia naszych rodziców czy dziadków.
Mimo że od 1947 roku minęło zaledwie kilka dekad, wielu z nas nie wyobraża sobie świąt bez karpia. Podpowiadamy więc, jak przygotować tę rybę w prosty i zdrowy sposób.
Dobry przepis na karpia świątecznego: karp świąteczny pieczony z miodem
Karp świąteczny pieczony to jeden ze zdrowszych przepisów na danie wigilijne. To ciekawa alternatywa dla tradycyjnego karpia smażonego czy karpia w galarecie. Do przygotowania potrawy najlepiej wykorzystać filet z karpia . Pozostałe części ryby idealnie nadadzą się do ugotowania zupy rybnej. Aby skóra świątecznego karpia pieczonego była złocista i chrupiąca , warto wykorzystać odrobinę miodu. Jak przygotować świątecznego karpia z pieca?
Karp świąteczny pieczony – składniki
- filet z karpia,
- 1 duża pomarańcza,
- 1,5 cytryny,
- 2 łyżeczki miodu,
- sól,
- 2 łyżki płatków migdałów.
Karp świąteczny - sposób przygotowania
Aby przygotować pieczonego karpia świątecznego, należy najpierw dokładnie oczyścić i umyć filet. Następnie warto skropić rybę sokiem z połowy cytryny i odstawić ją do lodówki. W międzyczasie warto przygotować naszą świąteczną marynatę. Do miseczki należy wycisnąć sok z połowy cytryny i połowy pomarańczy, miód oraz szczyptę soli.
Na koniec wystarczy już tylko wyjąć z lodówki naszego karpia, delikatnie go ponacinać z jednej strony i ułożyć w naczyniu żaroodpornym. Filet zalać przygotowaną marynatą. Pozostałą połówkę pomarańczy oraz połówkę cytryny należy pokroić w plasterki i ułożyć wokół karpia jako dekorację, a całość przyprószyć płatkami migdałów. Świątecznego karpia w towarzystwie egzotycznych owoców należy piec w 190 stopniach przez ok. pół godziny. Warto serwować porcje ryby z plasterkiem pomarańczy na wierzchu.
Dobry przepis na karpia świątecznego potrafi obronić naszą polską wigilijną tradycję, a nawet sprawić, że będzie ona kultywowana przez następne pokolenia.
>>> Zobacz też:
Przepis na tradycyjną sałatkę jarzynową
Przepis na barszcz wigilijny na zakwasie według Mikołaja Reya
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN