Gołąbk i to danie, które kojarzy nam się z tradycyjną kuchnią polską. Faktycznie, początkowo ta potrawa była wykonywana głównie na terenach Europy Środkowej oraz Wschodniej. Cieszyła się tu dużym powodzeniem, ponieważ na tych obszarach rozpowszechniona była uprawa kapusty. Początkowo gołąbki były jednak podawane w nieco innej formie niż ta, do której jesteśmy dziś przyzwyczajeni. W liście białej kapusty zawijało się farsz z ziemniaków i kaszy gryczanej.
Zapewne wiele osób może również zastanawiać nazwa tej tradycyjnej potrawy. Okazuje się, że nie stoi za nią żadna niezwykłą historia. Pomysł na gołąbki przyszedł do nas prawdopodobnie z Ukrainy, a wraz z przepisem przyszła też jej nazwa. Dlaczego więc gołąbki? Ponieważ w językach słowiańskich do nazywania potraw i rodzajów chleba używało się dość często nazw zwierząt.
Warto też wspomnieć o tym, że gołąbki są znane są w wielu innych krajach. Grecy farsz z mięsem jagnięcym zawijają w liście winogron, a w Rumuni przygotowuje się farsz rybny. Gołąbki dotarły również do Niemiec i Skandynawii.
W Polsce najczęściej spotkamy się z gołąbkami z farszem mięsnym z ryżem. Zazwyczaj jest to mielone mięso wieprzowe, chociaż w niektórych domach wykorzystuje się również mięso wołowe, wołowo-wieprzowe lub drobiowe. Również ryż czasami jest zamieniany na kaszę. Niektóre przepisy sugerują także wymieszanie kaszy z ryżem.
Gołąbki - nie tylko z mięsem
To potrawa, która może być przygotowana również w wersji wegetariańskiej. Pomijamy wtedy dodanie mięsa do naszego farszu, a w zamian łączymy kasze pęczak, ryż, warzywa i przyprawy.
Tradycyjnie nasz farsz zawijamy w liście białej kapusty, jednak osoby, które lubią pobawić się ze starymi przepisami, zmieniają również ten składnik. W nowych książkach kucharskich i na stronach internetowych poświęconych kulinariom znajdziemy informacje o tym, jak zrobić gołąbki zawijane np. w kapustę fioletową.
Opis przygotowania:
1. Z kapusty wydrążyć głąb i oddzielić delikatnie liście (jeśli swobodnie odchodzą)
2. Następnie liście gotować w osolonej wodzie około 10-15 minut. Wyjmując liście z wody - ścinać nożem grube nerwy
3. Soczewicę i cieciorkę podgrzać do miękkości i odcedzić z wody. Wystudzić. Ryż przepłukać kilka razy w zimnej wodzie i ugotować około 15-20 minut pod przykryciem (aż wchłonie całą wodę). Wystudzić.
4. Grzyby pokroić w kostkę i usmażyć na niewielkiej ilości oleju na ostatnie 45 sekund smażenia dodać 2 ząbki drobno posiekanego czosnku i połowę drobno posiekanej pietruszki. Wystudzić
5. Soczewicę, cieciorkę, grzyby zmiksować lub zmielić w maszynce. Dodać ryż i drobno posiekaną natkę, ząbek drobno posiekanego czosnku, (przyprawy dodać według własnej fantazji) doprawić solą i pieprzem do smaku. Dokładnie wymieszać. Z masy formować kotlety i zawijać je w liście kapusty
Sos:
1.Wszystkie składniki umieścić w garnku i podgrzewać na małym ogniu aż z sosu odparuje część wody. Doprawić solą do smaku
2. Gołąbki ułożyć w naczyniu i polać sosem. (można podlać kilkoma łyżkami bulionu warzywnego)
3. Piec 20 minut w 180 stopniach
Gołąbki z rejbakiem
- liście z kapusty kiszonej
- 500 g ugotowanych ziemniaków
- 500 g utartych i wyciskanych ziemniaków
- 250 g wędzonego boczku
- cebula
- wywar warzywny
Sos grzybowy
- cebula
- borowiki
- bulion warzywny lub drobiowy
- masło klarowane
Opis przygotowania:
1. Boczek pokroić w drobna kostkę, smażyć na patelni, dodać cebulę pokrojoną w kostkę, całość krótko obsmażyć i dodać połączone z sobą masy z ugotowanych i wyciskanych ziemniaków.
2. Całość obsmażyć. Doprawić do smaku. (Jeśli boczek był zbyt chudy dodać trochę masła klarowanego i rozgrzać przed obsmażeniem ziemniaków)
3. Farsz lekko wystudzić i zawinąć w listkach ukiszonej kapusty. Gołąbki ustawić w naczyniu żaroodpornym, delikatnie podlewać domowym bulionem warzywnym, upiec 20mn 170°.
Sos:
1. Usmażyć grzyby na maśle klarowanym dodać cebule po ewaporacji większości wody z grzybów. Usmażyć całość do bardzo ładnej koloryzacji ,.Podlewać małą ilością wywaru/bulionu, doprawić solą i pieprzem. Redukować.
Kamil Piklikiewicz / East News
Gołąbki faszerowane paprykarzem
- ugotowane liście kapusty włoskiej
- 2 kg filetu z tołpygi
- 3 cebule
- 3 marchewki
- korzeń pietruszki
- przecier pomidorowy
- ryż
- wywar rybny lub bulion warzywny
- sól, pieprz, kminek,chili
Opis przygotowania:
1. Paprykarz z tołpygi: cebule w kostkę podsmażyć, dodać utarta marchew (2-3 szt.) i pietruszkę (korzeń 2 szt.), dusić do miękkości. Dodać mięso obrane z ości i skory z usmażonych filetów z tołpygi (2 kg filetów). Poddusić chwile. Dodać przecier pomidorowy (1 kg) i ewentualnie trochę koncentratu. Zagotować, dodać ryz (1-1,5 szklanki), gotować do miękkości (dolewać wywaru rybnego lub warzywnego). Na koniec przyprawić (cukier, sól, pieprz, kminek, chili) i dosypać cale opakowanie słodkiej papryki, żeby związała nadmiar wody.
2. Ostudzić, zawinąć w liściach kapusty, podlewać delikatnie gorącym wywarem i poddusić na delikatnym ogniu kilka minut.
Gołąbki faszerowane polikiem
- liście z kapusty kiszonej
- 1,5 kg policzków wołowych
- 2 marchewki
- 2 cebule
- seler
- korzeń pietruszki
- czosnek
- rozmaryn,tymianek,listek laurowy
- ziemniaki
- masło, masło klarowane
- sól
- kwaśna śmietana 30%
- skóra z kaczki lub gęsi
Zobacz też:
- Żeberka duszone w kapuście i sosie borowikowym - przepis
- Kuchnia polska – przepisy na tradycyjny polski obiad
Kamil Piklikiewicz / East News