Z jednej strony zmiana czasu z zimowego na letni powoduje rozdrażnienie, z drugiej - większe oszczędności energii. Z końcem marca śpimy krócej, ale wstajemy, gdy jest już jasno. Jak wygląda zmiana czasu w innych krajach?
Zmiana czasu z zimowego na letni – historia
Zmiana czasu ma swoje plusy i minusy. Nie każdy podchodzi do tego tematu entuzjastycznie, zwłaszcza latem. Zmieniając czas z zimowego na letni, twierdzimy, że śpimy krócej, a wstawanie wraz z budzikiem przychodzi nam z dużym utrudnieniem. Oczywiście zmiana czasu ma swoją historię. Jej pionierami byli Niemcy, którzy przesunęli czas o godzinę do przodu w okresie I wojny światowej.
Chęć zmiany czasu zimowego pojawiła się dużo wcześniej, ale została zbagatelizowana. Potrzebę stosowania czasu letniego zgłosił amerykański filozof i polityk Benjamin Franklin, który uznał, że dobrym rozwiązaniem będzie wcześniejsze wstawanie i kładzenie się spać. Postulat Franklina uznano za humorystyczny i szybko o nim zapomniano. Kolejnym propagatorem został William Willett, który zajął się tym tematem w sposób bardziej poważny. Chęć zmiany czasu opisał w książce „Waste of Daylight”, gdzie uznał to rozwiązanie za korzystne dla brytyjskiej gospodarki. Jednak parlament nie zgodził się na pomysł przestawienia czasu o 80 minut i temat ponownie ucichł. Zmiana czasu z zimowego na letni funkcjonuje w Polsce od czasu I wojny światowej, ale nie obowiązywała każdego roku. Dla przykładu, pierwsza zmiana została wprowadzona w 1919 roku, a kolejna dopiero między 1945 a 1949 rokiem. Zmienny był również termin przestawiania godzin. W 1964 roku zmiana czasu na zimowy nastąpiła 27 września, a na letni 31 maja.
Gdzie obowiązuje zmiana czasu, a gdzie nigdy nie została wprowadzona?
Zmiana czasu stosowana jest aż w 70 krajach. Są też takie, w których ta czynność została zaniechana lub w ogóle niewprowadzona. Czas letni nie obowiązywał nigdy w Afganistanie, Nepalu, Arabii Saudyjskiej, Tajlandii, Tanzanii, Wenezueli, Nigerii i wielu innych miejscach. Obszary, na którym kiedyś był wprowadzony czas letni, a obecnie z tego zrezygnowano, to m.in. Rosja, Białoruś, Mongolia, Chiny, Egipt, Algieria i Republika Południowej Afryki. Czas letni obowiązuje m.in. w Stanach Zjednoczonych (oprócz Arizony), Meksyku (z wyłączeniem Sonora), krajach skandynawskich, większej części Kanady, Europie Środkowej i Południowej. Czas letni oznacza się DST, czyli angielskim określeniem Daylight Saving Time. Czas geograficzny przesuwa się wówczas o godzinę do przodu i uznaje się, że taka zmiana ma wpłynąć na wydajniejsze zagospodarowanie światła dziennego.
Zmiany czasu stosowane są na Antarktydzie. Dlaczego? Spowodowane jest to względami praktycznymi. Stacjonuje tam bowiem wiele stacji badawczych z różnych krajów. Aby nie wprowadzać komplikacji, np. związanych z dostawami pożywienia, w konkretnych stacjach panuje dokładnie ten sam czas, co w kraju macierzystym.
Po co wprowadzono zmianę czasu na letni? Wady i zalety
Zmiany czasu zostały wprowadzone po to, aby można było maksymalnie wykorzystywać światło słoneczne podczas pracy. Sporą zaletą tego rozwiązania jest fakt, że zużywamy mniej energii elektrycznej, ponieważ gdy wstajemy, jest już jasno. Poza tym obserwuje się zwiększone bezpieczeństwo na drogach, gdyż wracamy ze szkół i pracy zwykle, gdy jest jeszcze jasno. Niestety większość ludzi skarży się na fakt, że w trakcie zmiany czasu śpimy krócej. Naukowcy stwierdzają, że w tym okresie zwiększa się liczba depresji, a nawet zawałów serca. Zmiana czasu na letni powoduje liczne komplikacje i duże koszty organizacyjne. Dla przykładu, pociągi pasażerskie są opóźnione o godzinę, a banki całkowicie rezygnują ze swoich usług. Ponadto wciąż jest badany wpływ tego zjawiska na ludzkie zdrowie.
Czas letni i zimowy – różnice
Czas zimowy jest czasem lokalnym obowiązującym w środkowoeuropejskiej strefie czasowej. Inaczej mówiąc, jest to czas właściwy. Z kolei czas letni, to czas, który został sztucznie wprowadzony m.in. dla zaoszczędzenia energii. Zmiana czasu na zimowy jest zatem powrotem do czasu odpowiedniego w danym kraju w danej strefie czasowej. Zmiana czasu zimowa i zmiana czasu letnia odbywa się zawsze w obrębie jednej godziny przesuwanej do przodu lub do tyłu.
Zmiana czasu – ciekawostki
Kiedy zmiana czasu następuje w kraju, w którym jest tylko jedna strefa czasowa, nie ma większych problemów. Wszyscy na obszarze kraju zmieniają godziny w tym samym czasie. Kłopot pojawia się, kiedy stref czasowych w danym państwie jest więcej. W Stanach Zjednoczonych w latach 50. i 60. XX wieku zawsze był z tym niemały problem, ponieważ zmiany czasu ustalano indywidualnie w każdym ze stanów. Podróżujący znajdowali się często w sytuacji, w której w musieli kilkakrotnie przestawiać swoje zegarki.
Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.
Zobacz także:
- W weekend przestawiamy zegarki. "Problem polega nie na tym, że jest zmiana, tylko co z nią robimy"
- Negatywne skutki spowodowane zmianą czasu. Czy mogą wywołać zawał?
- Nie chcemy przestawiać zegarków? Polacy za zniesieniem zmiany czasu
Autor: Adrian Kowalczyk/Diana Ryściuk
Źródło zdjęcia głównego: Randy Faris/Getty Images