Przemoc domowa. Historie krzywdzonych latami kobiet, które same wymierzyły sprawiedliwość

Przemoc domowa to nie tylko krzywda fizyczna. To także celowe znęcanie się psychiczne, wykorzystywanie seksualne lub presja ekonomiczna. Jak wygląda mechanizm przemocy domowej i gdzie ofiary mogą szukać pomocy? Zobaczcie historie kobiet, które były ofiarami przemocy i pewnego dnia postanowiły wziąć sprawy w swoje ręce. A w studiu Dzień Dobry gościliśmy Darię Górkę, reporterkę TVN 24 i autorkę książki "Aż do śmierci" oraz ppor. Elżbietę Kamińską, psycholog w Zakładzie Karnym nr 1 w Grudziądzu.

Ofiarami domowej przemocy najczęściej są kobiety i dzieci. Według statystyk, maltretowana kobieta potrzebuje aż dziewięciu lat, by przyznać się, że jest ofiarą i zgłosić przemoc domową odpowiednim instytucjom. Dlaczego tak się dzieje? Ze strachu, ze wstydu, a także z bezsilności, bo spod wpływu toksycznego partnera bardzo trudno jest się uwolnić.

Osoby, które przez długi czas poddawane są przemocy, przyzwyczajają się do niej, mają poczucie, że utraciły kontrolę nad sytuacją i skupiają się wyłącznie na tym, by przetrwać i w miarę możliwości zminimalizować skutki agresji.

Zobacz także: W związku trzeba być razem, a nie przeciwko sobie

Co to jest przemoc domowa?

Przemoc w rodzinie zachodzi wtedy, gdy jeden członek rodziny wyrządza krzywdę psychiczną lub fizyczną swoim bliskim. Sprawca przemocy domowej wykorzystuje swoją przewagę (psychiczną, fizyczną czy seksualną), by przejąć kontrolę nad ofiarą, zdominować ją, poniżyć i w efekcie wymusić pewne określone zachowania. U źródeł przemocy domowej leży przekonanie sprawcy, że to on ma władzę nad swoją rodziną, ma wyłączne prawo do decydowania o tym, co jest prawidłowe, a co nie, co więcej – uważa, że ma prawo egzekwować posłuszeństwo.

Aby zdefiniować przemoc domową, należy sprawdzić, czy cechy danej relacji spełniają pewne określone przesłanki:

  • działania sprawcy są celowe i zamierzone, mają w efekcie zdominować i podporządkować ofiarę;
    • sprawca ewidentnie wykorzystuje swoją przewagę fizyczną, psychiczną, ekonomiczną czy seksualną do manipulacji i osiągnięcia swoich celów;
      • sprawca powoduje cierpienie, ból, uszczerbek na zdrowiu psychicznym i fizycznym.

        Im dłużej ofiara doświadcza przemocy, tym trudniej będzie jej się z tej sytuacji wyzwolić. W pewien sposób przyzwyczaja się do tego, czego doświadcza, traci wiarę w to, że ma jakikolwiek wpływ na sytuację, stara się przetrwać. Co więcej, lata przemocy zmieniają u ofiary postrzeganie samej siebie, osłabiają jej poczucie własnej wartości, wywołują uczucie wstydu, a nawet wzbudzają poczucie winy za stan rzeczy. Wtedy bardzo trudno samodzielnie zmierzyć się z problemem i przerwać spiralę przemocy . Jedynym wyjściem staje się zwrócenie się o pomoc do odpowiednich instytucji.

        Zobacz także: Strach przed samotnością – jak sobie z nim poradzić?

        Formy przemocy domowej

        Przemoc w rodzinie może przybierać cztery formy:

        1. Przemoc fizyczna – znęcanie się nad ofiarą: bicie, kopanie, szarpanie, duszenie, popychanie, przytrzymywanie, ale także np. celowe utrudnianie realizacji potrzeb fizjologicznych czy potrzeby snu.

        2. Przemoc psychiczna – naruszenie przez sprawcę godności osobistej ofiary. Może odbywać się za sprawą krzyku, ciągłej krytyki, upokarzania, wyśmiewania, zastraszania, manipulowania, szantażowania, nękania, ale także np. stawiania zakazów.

        3. Przemoc seksualna – zmuszanie do aktywności seksualnej wbrew woli ofiary, wykorzystując groźby lub przewagę fizyczną.

        4. Przemoc ekonomiczna – naruszenie własności ofiary poprzez celowe niszczenie, okradanie, zmuszanie do spłacania długów, zaciąganie pożyczek na wspólne konto bez wiedzy drugiej osoby. Jest to jednak także zaniedbanie dzieci przez rodziców poprzez brak zapewnienia im odpowiednich warunków do życia.

        Przemoc fizyczną, która zostawia ślady na ciele, udowodnić jest najłatwiej. Jednak to przemoc psychiczna uważana jest za tę, która najmocniej odbija się na ofierze – zabierając jej poczucie bezpieczeństwa, godność, motywację do działania. Przemoc psychiczna może doprowadzić ofiarę do depresji, stanów lękowych, myśli samobójczych. Tak naprawdę dręczenie psychiczne niszczy całą rodzinę , nawet jeśli bezpośrednio ofiarą jest tylko jedna osoba.

        Jak obronić się przed przemocą domową?

        Warto pamiętać przede wszystkim o tym, że przemoc jest przestępstwem, za które grozi odpowiedzialność karna. Są też sposoby na to, by ofiara mogła uzyskać niezbędną pomoc i wsparcie. Co może zatem zrobić ofiara przemocy?

        • Zgłosić się do instytucji, które udzielają pomocy ofiarom przemocy domowej – jest nią np. „Niebieska Linia”, czyli Ogólnopolskie Pogotowie dla Ofiar Przemocy w Rodzinie. Specjaliści porozmawiają z taką osobą, pomogą zdefiniować problem, udzielą wsparcia psychicznego oraz skierują do odpowiednich placówek w pobliżu miejsca zamieszkania. Pracownicy „Niebieskiej Linii” pomagają także w kontaktach z policją, prokuraturą i biorą udział w postępowaniu sądowym.
          • Wezwać policję – policja ma obowiązek zareagować na taki telefon i zjawić się w domu w przypadku podejrzenia o przemoc. Jeśli sprawca zachowuje się agresywnie, policja może nawet zastosować areszt na 48 godzin.

            Bardzo ważne jest to, by zebrać dowody przemocy – jeśli jest to przemoc psychiczna, można nagrywać przykłady awantur czy agresji słownej, jeśli mamy do czynienia z przemocą fizyczną, należy zrobić obdukcję. Nie można też ukrywać sytuacji przed dalszą rodziną i przyjaciółmi – im więcej osób o tym wie, tym mniejsza szansa na bezkarność sprawcy.

            Warto pamiętać o tym, że ofiary przemocy domowej niechętnie się do niej przyznają, odczuwają wstyd, są bierne i wycofane. Dlatego podejrzewając, że bliska osoba może być ofiarą przemocy, należy zareagować, pomóc jej wyjść z tej trudnej sytuacji i udzielić niezbędnego wsparcia.

            Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN

            Źródło zdjęcia głównego: EyeEm

            podziel się:

            Pozostałe wiadomości

            Jakub Tolak czeka na poważną operację. "Doszedłem do momentu, w którym trzeba podjąć decyzję"

            Jakub Tolak czeka na poważną operację. "Doszedłem do momentu, w którym trzeba podjąć decyzję"

            Brytyjska prasa: Księżna Kate przyłapana na zakupach. Zwrócono uwagę na jej wygląd

            Brytyjska prasa: Księżna Kate przyłapana na zakupach. Zwrócono uwagę na jej wygląd

            Ola Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą. "Zaczęłyśmy z czystą kartą"

            Ola Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą. "Zaczęłyśmy z czystą kartą"

            Mieszka z 50-letnim synem: "Nie chce od mamy odejść"

            Mieszka z 50-letnim synem: "Nie chce od mamy odejść"

            Czy można wydłużyć działanie botoksu? Posłuchaj, co na ten temat mówi specjalista

            Czy można wydłużyć działanie botoksu? Posłuchaj, co na ten temat mówi specjalista

            Jak wychować dzieci w dobie ekranów? "Uważajmy, żeby nie przesadzić"

            Jak wychować dzieci w dobie ekranów? "Uważajmy, żeby nie przesadzić"

            Niepokojący stan psychiczny nastolatków. Dove i MŁODE GŁOWY łączą siły
            Materiał promocyjny

            Niepokojący stan psychiczny nastolatków. Dove i MŁODE GŁOWY łączą siły

            Iga Świątek spotkała się z gwiazdą filmu "Diuna"

            Iga Świątek spotkała się z gwiazdą filmu "Diuna"

            Jaśminowy, brązowy czy biały? Ryż na wiele pysznych sposobów według Grzegorza Zawieruchy
            Materiał promocyjny

            Jaśminowy, brązowy czy biały? Ryż na wiele pysznych sposobów według Grzegorza Zawieruchy

            Marcin Prokop założył alkogogle i przeszedł test

            Marcin Prokop założył alkogogle i przeszedł test

            Manicure Hailey Bieber to hit tej wiosny

            Manicure Hailey Bieber to hit tej wiosny

            Ile cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"

            Ile cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"

            Królowa kuchni staropolskiej w nowej odsłonie. Poznaj przepisy Darii Ładochy na dania z perliczką
            Materiał promocyjny

            Królowa kuchni staropolskiej w nowej odsłonie. Poznaj przepisy Darii Ładochy na dania z perliczką

            Paulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie

            Paulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie

            Zielone miejsca pracy czekają na górników. "Kwalifikacje są bardzo podobne"
            Materiał promocyjny

            Zielone miejsca pracy czekają na górników. "Kwalifikacje są bardzo podobne"

            "Sposób na wnętrze". Kasia Jaroszyńska i eksperci z Leroy Merlin spełnili marzenie 7-letniej Rozalii
            Materiał promocyjny

            "Sposób na wnętrze". Kasia Jaroszyńska i eksperci z Leroy Merlin spełnili marzenie 7-letniej Rozalii

            Sanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?

            Sanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?

            Wielkanoc z nutką nowoczesności. Przepisy Mariety Mareckiej na nietuzinkowe dania świąteczne
            Materiał promocyjny

            Wielkanoc z nutką nowoczesności. Przepisy Mariety Mareckiej na nietuzinkowe dania świąteczne

            Wielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"

            Wielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"

            Samotność osób starszych. Jak wspierać na co dzień seniorów?
            Materiał promocyjny

            Samotność osób starszych. Jak wspierać na co dzień seniorów?

            Toksyczna odzież - jakich materiałów unikać? "Po jakimś czasie dowiadujemy się, że mamy nowotwór"

            Toksyczna odzież - jakich materiałów unikać? "Po jakimś czasie dowiadujemy się, że mamy nowotwór"

            Ruszyła 8. edycja konkursu POLSKI PACJENT W AVÈNE. Do wygrania wyjazd do Centrum Hydroterapii w Avène we Francji oraz emolienty XERACALM A.D
            Materiał promocyjny

            Ruszyła 8. edycja konkursu POLSKI PACJENT W AVÈNE. Do wygrania wyjazd do Centrum Hydroterapii w Avène we Francji oraz emolienty XERACALM A.D

            Piotr Adamczyk wspiera żonę w przewlekłej chorobie

            Piotr Adamczyk wspiera żonę w przewlekłej chorobie

            Wyniki najnowszego rankingu najsmaczniejszych deserów. Polskie ciasto na pierwszym miejscu

            Wyniki najnowszego rankingu najsmaczniejszych deserów. Polskie ciasto na pierwszym miejscu

            Alkohol przyczynia się do występowania aż 200 chorób. Jakich?

            Alkohol przyczynia się do występowania aż 200 chorób. Jakich?

            Domowy street food, czyli kulinarna podróż bez biletu. Poznaj przepisy Szymona Czerwińskiego
            Materiał promocyjny

            Domowy street food, czyli kulinarna podróż bez biletu. Poznaj przepisy Szymona Czerwińskiego

            27-letnia Ola miała najpoważniejszy rodzaj udaru

            27-letnia Ola miała najpoważniejszy rodzaj udaru

            Książę William zażartował z Kate. Przesadził?

            Książę William zażartował z Kate. Przesadził?

            Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

            Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

            Jakie są właściwości błękitnych kamieni? Poznaj moc szafiru, turkusu i apatytu

            Jakie są właściwości błękitnych kamieni? Poznaj moc szafiru, turkusu i apatytu

            Pamiętacie Manię z "Przepisu na życie"? Wiemy, czym się teraz zajmuje

            Pamiętacie Manię z "Przepisu na życie"? Wiemy, czym się teraz zajmuje

            9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy

            9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy

            Tego badania boją się Polacy. Nie wykonał go m.in. tata Marcina Mellera: "Zmarł po 3,5 roku"

            Tego badania boją się Polacy. Nie wykonał go m.in. tata Marcina Mellera: "Zmarł po 3,5 roku"

            E-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"
            Materiał promocyjny

            E-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"

            "Mam tysiaka. Zbieram na Lambo". Wyznania dzieci o pieniądzach bawią do łez

            "Mam tysiaka. Zbieram na Lambo". Wyznania dzieci o pieniądzach bawią do łez

            Po przeszczepie serca zostały matkami. "Chciałam spełnić to marzenie"

            Po przeszczepie serca zostały matkami. "Chciałam spełnić to marzenie"

            Pierwszy partner zdradził ją z jej przyjaciółką, kolejny z prostytutką. Czy mu wybaczyła?

            Pierwszy partner zdradził ją z jej przyjaciółką, kolejny z prostytutką. Czy mu wybaczyła?

            Zdrowe stopy na wiosnę i nie tylko. Podolog o codziennej pielęgnacji

            Zdrowe stopy na wiosnę i nie tylko. Podolog o codziennej pielęgnacji

            "Back to school. Prawdziwy egzamin". TTV wysyła rodziców z powrotem do szkoły

            "Back to school. Prawdziwy egzamin". TTV wysyła rodziców z powrotem do szkoły

            Wiosenne nowości. Czego mogą spodziewać się widzowie Dzień Dobry TVN? "Mamy akcje specjalne"

            Wiosenne nowości. Czego mogą spodziewać się widzowie Dzień Dobry TVN? "Mamy akcje specjalne"

            Stawiasz problemy innych ponad swoje? To może być ważny sygnał. "Nieświadome pragnienie"

            Stawiasz problemy innych ponad swoje? To może być ważny sygnał. "Nieświadome pragnienie"

            Ile kosztuje m2 mieszkania w bloku z wielkiej płyty? Kwota zwala z nóg

            Ile kosztuje m2 mieszkania w bloku z wielkiej płyty? Kwota zwala z nóg

            #DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas

            #DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas