Jakie są znane odmiany klonu w Polsce? Które odmiany i gatunki uprawia się w ogrodach? Czym różnią się różne gatunki klonów? Jakie klony szczepi się na pniu?
Klon – rodzaj, gatunki, odmiany
Klon to rodzaj drzew lub krzewów, który obejmuje ponad sto gatunków. Klony rosną w strefie umiarkowanej, zaledwie kilka gatunków jest spotykanych w klimacie tropikalnym w górach. Większość klonów zrzuca liście na zimę.
Typowy gatunek klonu to klon jawor. Najczęstsze klony w Polsce to klony pospolite (klony zwyczajne).
Klony występujące w Polsce:
· klon pospolity,
· klon jawor,
· klon polny,
· klon jesionolistny.
Klon – gatunki:
· klon palmowy – osiąga wymiary między 1,5 m a 6 m, najbardziej znana odmiana to „Atropurpureum” o ciemnoczerwonych liściach;
· klon czerwony – ciemnozielone liście mają płytkie wcięcia, jesienią są czerwone i pomarańczowe, kwiaty są ciemnoczerwone, drzewo hodowane w Polsce osiąga maksymalnie 15 m;
· klon kanadyjski – klon cukrowy, z którego pozyskuje się syrop klonowy, nie występuje naturalnie w Polsce, jest uprawiany;
· klon srebrzysty – drzewo do 30 m wysokości o jasnozielonych liściach;
· klon tatarski – karłowate drzewo osiągające od 4 do 12 m wysokości.
Klon – odmiany dekoracyjne:
· klon zwyczajny „Crimson King” – odmiana o bordowych liściach,
· klon zwyczajny „Drummondii” – odmiana z zielonymi liśćmi o beżowych brzegach,
· klon zwyczajny „Golden Globe” – odmiana o bardzo jasnozielonych liściach..
Klon szczepiony – odmiany:
· klon kulisty (klon zwyczajny odmiana „Globosum”) – klon-krzew o okrągłej, wąskiej koronie, dorasta do wysokości maksymalnie 6 m, najczęściej w Polsce spotyka się go szczepionego na pniu;
· klon japoński – w Polsce to karłowate drzewo nie przekracza 5 m i jest dość wymagające;
· klon polny „Carnival” – klon o zielonych liściach i jasnych obrzeżach.
Jak wygląda liść klonu, jak całe drzewo?
Klon pospolity osiąga wysokość nawet ponad 30 m. Jest rozłożystym drzewem. Koronę ma parasolowatą lub okrągłą. Pień może mieć nawet 1,5 m średnicy. Kora klonu pospolitego u młodych drzew jest gładka, czerwonawa, a u starszych – popękana, czarna lub szara.
Liść klonu ma charakterystyczną budowę, przypominającą dłoń. Najczęściej z 5-7 głównymi nerwami rozchodzącymi się gwiaździście od łodyżki oraz pięcioma klapami. Mają do 15 cm długości.
W okresie wegetacyjnym liście klonu są zielone, jesienią żółkną, czasem czerwienieją lub robią się pomarańczowe, a zimą opadają.
Kwiat klonu zwyczajnego jest niepozorny (do 12 mm) i rośnie po 30 na gronach. Ma żółtozielony kolor. Kwitnie w maju, zanim jeszcze rozwiną się liście.
Owoc klonu zwyczajnego to niewielki orzeszek wewnątrz tzw. skrzydlaka. Skrzydlaki klonu rosną po dwa. Taka budowa ułatwia im przenoszenie przez wiatr jesienią. Dojrzałe mają beżowy kolor.
Uprawa klonu
Klon zwyczajny jest bardzo niewymagającym drzewem, nie przeszkadza mu nieurodzajna gleba ani zanieczyszczenie środowiska. Lubi przepuszczalną, piaszczystą, ilastą, gliniastą lub wapienną glebę.
Inne gatunki klonów mogą mieć inne wymagania, ale większość z nich lubi słońce, ewentualnie półcień, i nie jest wymagająca co do gleby – najlepiej zapewnić im podłoże średnio żyzne o neutralnym odczynie.
Rodzime gatunki klonów są mrozoodporne. Jeśli jednak zdecydujemy się na nieco bardziej egzotyczne odmiany, trzeba będzie je okrywać na zimę, przynajmniej przez pierwszych kilka lat po zasadzeniu.
Rozmnażanie klonu
Nasiona klonu, po tym jak opadną na ziemię jesienią, leżą w ziemi do wiosny. Natura zapewnia im 90–120 dni zimnej stratyfikacji w temperaturach 3–4℃. Po 5 latach od wykiełkowania drzewo wyrasta do 5 m wysokości, a po 10 latach osiąga 10 m.
Choroby klonów
Choroby, na które klony są narażone najczęściej to:
· czarna plamistość,
· mszyce,
· mącznik prawdziwy,
· plamistość liści,
· antraknoza,
· werticilioza,
· przędziorek.
Choroby klonów szczepionych są takie same jak wszystkich pozostałych klonów.
Ciekawostki o klonach
Sadzenie klonów jest prawnie zakazane w dwóch stanach USA: New Hampshire i Massachusetts.
Syrop klonowy – uważany za narodowy produkt Kanady – jest produkowany głównie z soku trzech gatunków klonów: klonu cukrowego, klonu czerwonego i klonu czarnego, ale jest możliwe także z klonu wielkolistnego, klonu pensylwańskiego, klonu kłosowego oraz klonu zwyczajnego.
Zobacz film: Najpiękniejszy ogród w Europie
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN
Źródło zdjęcia głównego: Moment RF